رشد انسان: روانشناسی رشد از تولد تا مرگ ( ویراست چهارم ) اثر فیلیپ رایس ترجمه مهشید فروغان

درباره کتاب

کلیه مراحل رشدى انسان از تولد (و حتّى پیش از تولّد) تا مرگ در ابعاد گوناگون فیزیکى، شناختى، هیجانى، و اجتماعى به بحث کشانده مى شود و خلق دیدگاهى کل نگر را در خواننده بنیان مى نهد. از نکات جالب کتاب آن است که تنها به قاضى نمى رود و مى کوشد در هر مقوله دیدگاههاى مختلف را تبیین و نقاط قوت و ضعف آنها را از دیدگاه منتقدین تشریح کند و در نهایت این خواننده است که تصمیم مى گیرد کدام دیدگاه را برگزیند. فیلیپ رایس، نویسنده کتاب، استاد بازنشسته دانشگاه مین است که دوره هاى آموزشى بسیارى را در زمینه مشاوره زناشویى و خانواده در این دانشگاه برگزار نموده است. تألیفات بسیار او در زمینه رشد در دوره نوجوانى، جنسیت، ازدواج، و روابط صمیمانه بارها تجدید چاپ شده اند. او تألیفات دیگرى را نیز در زمینه ازدواج و والدگرى، اخلاق و جوانان، ازدواج در عصر حاضر، راهنمایى مادران شاغل، ازدواج و روابط خانوادگى منتشر کرده است که اغلب آنها به عنوان کتاب درسى در دانشگاههاى امریکا تدریس می‌شوند.

سخن مترجم

رشد انسان شاخه ای از روان شناسی است که به مطالعه تغییرات پیشرونده روان شناختی انسان در گذر عمر می پردازد. این دانش که روانشناسی رشد نیز نامیده شده، در ابتدا به مطالعۀ شیر خواران و کودکان اختصاص داشت. سپس به مطالعه مقاطع حساس و بحران زندگی مانند نوجوانی و سالمندی تسری یافت و اکنون تمامی گسترۀ عمر از تولد تا مرگ را قلمرو کنکاش خود نموده است روان شناسان رشد بر آنند که پاسخ برخی از پرسشهای کلیدی را بیابند:

آیا کودکان با بزرگسالان تفاوتی کیفی دارند یا تنها به لحاظ تجربه کمتر با آنها متفاوت اند؟

آیا رشد نتیجه انباشت تدریجی دانش حاصل از تجربه است؟

آیا گذر از یک مرحله رشدی به مرحلۀ دیگر مستلزم تغییری بنیادی است؟

آیا کودکان با دانش فطری متولد میشوند یا آگاهی از محیط پیرامون را از راه تجربه کسب میکـ کنند؟

آیا رشد نتیجه تأثیر زمینه و بافت اجتماعی است یا از درون کودک نشأت می گیرد؟

دیدگاه های نظری بسیاری کوشیده اند به پرسشهای کلیدی رشد پاسخ داده و آنها را توجیه کنند که از زمره آنها نظریه مرحله ای پیاژه بافتارگرایی اجتماعی ویگوتسکی نظامهای اکولوژیک یوری بران فن ،برنر چارچوب نظری پردازش اطلاعات نظریه هشت مرحله ای رشد روانی - اجتماعی اریکسون مکتب رفتارگرایی ،واتسون، نظریه رشد اخلاقی کوهلبرگ، و ... را می توان نام برد. درک مفاهیم پیچیده ای که در این نظریات مطرح میشوند گاه چنان دشوار است که تنها یا یافتن و تجزیه و تحلیل مصادیق آنها در زندگی واقعی امکان پذیر میشوند و این دقیقاً کاری است که کتاب حاضر به آن دست یازیده است. ذکر مثالهایی از زندگی روزمره مشکلات زندگی معاصر و توصیه های کاربردی در این کتاب سبب میشود که این مفاهیم ملموس تر شوند و ارتباط مستقیم آنها با زندگی واقعی سبب میشود که انگیزه خواننده برای بیشتر دانستن قوت گیرد. در این کتاب کلیه مراحل رشدی انسان از تولد و حتی پیش از تولد تا مرگ در ابعاد گوناگون فیزیکی، شناختی، هیجانی، و اجتماعی به بحث کشانده میشود و خلق دیدگاهی کل نگر را در خواننده بنیان می نهد. از نکات جالب کتاب آن است که تنها به قاضی نمیرود و میکوشد در هر مقوله دیدگاههای مختلف را تبیین و نقاط قوت و ضعف آنها را از دیدگاه منتقدین تشریح کند و در نهایت این خواننده است که تصمیم میگیرد کدام دیدگاه را برگزیند. فیلیپ رایس، نویسنده کتاب استاد بازنشسته دانشگاه مین است که دوره های آموزشی بسیاری را در زمینه مشاوره زناشویی و خانواده در این دانشگاه برگزار نموده است. تألیفات بسیار او در زمینه رشد در دوره نوجوانی، جنسیت، ازدواج، د روابط صمیمانه بارها تجدید چاپ شده اند. او تألیفات دیگری را نیز در زمینه ازدواج و والدگری، اخلاق و جوانان، ازدواج در عصر حاضر، راهنمایی مادران شاغل ازدواج و روابط خانوادگی منتشر کرده است که اغلب آنها به عنوان کتاب درسی در دانشگاه های امریکا تدریس میشوند. ویرایش چهارم کتاب حاضر (سال (۲۰۰۱) بار دیگر در سال ۲۰۰۴ تجدید چاپ شده است.با توجه به قلت منابع فارسی در زمینه رشد در گستره عمر این کتاب با توجه به ارزش علمی والای آن می تواند رهگشای دانش پژوهانی باشد که میخواهند درباره رشد انان بهتر و بیشتر بدانند.

دکتر مهشید فروغان

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم

بهزیستی و توانبخشی

فهرست کتاب

مقدمه :

پیشگفتار

 بخش اول :  مطالعه رشد انسان در گستره عمر

 فصل اول :  دورنمای رشد در گستره عمر

پیش درآمدی بر مطالعه رشد انسان

دوره های رشد

دوره پیش از تولد

شیرخواری

کودکی

نوجوانی

بزرگسالی

فلسفه رشد در گستره عمر

برخی از پرسشهای مهم

رشد، چند بعدی و بین رشته ای است

رشد در تمام طول عمر ادامه می یابد

توارث و محیط هر دو بر رشد تأثیر میگذارند

رشد بازتاب پیوستگی و ناپیوستگی .است رشد جنبه انباشتی دارد

رشد هم سلطه پذیر است و هم فراسوی سلطۀ ما

رشد بازتاب ثبات و دگرگونی است

رشد تغییر پذیر است

رشد گاه چرخه ای و تکراری است

رشد بازتاب تفاوتهای فردی است رشد بازتاب تفاوتهای جنسی است رشد بازتاب تفاوتهای فرهنگی و طبقاتی است

عوامل نافذ رشد دو سویه اند

پژوهش در حیطه رشد انسان: روش علمی روشهای جمع آوری داده

مشاهده طبیعی

مصاحبه

پرسشنامه و فهرست

مورد پژوهی

سنجش های معیار شده

نمونه گیری

روشهای تجربی

شیوه اجرا

متغیرهای مستقل و وابسته

اثبات رابطه مطالعات همبستگی

طرح پژوهش

سن، کوهورت و زمان سنجش

مطالعات مقطعی

مطالعات طولی

مطالعات زنجیره ای

پژوهش میان فرهنگی مسائل اخلاقی در پژوهش

 فصل دوم : نظریه های رشد 

نقش نظریه ها

نظریه های روانکاوی

فروید نظریه روانکاوی

اریکسون نظریه روانی - اجتماعی

ارزیابی نظریه های روانکاوی

نظریه های یادگیری

رفتارگرایی

پاولوف شرطی سازی کلاسیک

اسکینر شرطی سازی عامل

یاندورا نظریه اجتماعی شناختی و یادگیری

ارزیابی نظریه های یادگیری

نظریه های بشردوستانه

بولر نظریه مرحله ای رشد

مازلو نظریه سلسله مراتب نیازها

راجرز نظریه رشد فردی ارزیابی نظریههای بشر دوستانه

نظریه های شناختی

رشد انسان

پیاژه رشد شناختی پردازش اطلاعات

ارزیابی نظریه های شناختی

نظریه های کردار شناختی

لورنز نقش پذیری پیوند یابی و دلبستگی

هایند دوره های حساس رشد

ارزیابی نظریه های کردارشناسی

سومیری نظری به گزین

بخش دوم : آغاز حیات انسان

 فصل  سوم :  ارث عوامل محیطی و رشد پیش از تولد

توليد مثل

اسپرم زایی

تخمک زدایی

لقاح

تنظیم خانواده

مزايا

کاربرد روشهای جلوگیری از بارداری

رشد پیش از تولد

دوره های رشد

دوره نوجنینی

دوره رویانی

دوره جنيني

مراقبت پیش از تولد

مراقبت پزشکی و بهداشتی

آثار جانبی کم اهمیت عوارض عمده بارداری

ناباروری

علل . تأثیر گذاری

روش های باروری جایگزین

وراثت

کروموزوم ها، ژنها و DNA

جفت بیست و سوم و تعیین جنسیت چند قلوزایی

وراثت ساده و وراثت غالب - مغلوب

نفوذ ناکامل

وراثت چند ژنی

صفات وابسته به جنس

عيوب ارثي

عامل عيوب مادرزادی

عیوب ژنتیک

ناهنجاری های کروموزومی

مشاوره ژنتیک

عوامل تأثیر گذار و محیط پیش از تولد

تراتوژن ها

تشعشع

حرارت

بیماریهای مقاربتی ایدز

سایر بیماریهای مقاربتی

بیماری های دیگر

سایر عوامل وابسته به مادر

تعادل وراثت - محيط

مطالعه وراثت و محيط

عوامل مؤثر بر شخصیت و مزاج

برخی اختلالات تحت نفوذ وراثت و محیط

نقش عوامل مرتبط با پدر در عیوب مادرزادی

 فصل چهارم  : زایمان و نوزاد

زایمان

آمادگی برای زایمان

روش زایمان طبیعی لاماز

اتاقهای زایمان و مراقبت خانواده محور

فرایند زایمان

شروع

مدت

مراحل

کاربرد هوشبری

پایش جنین

وضع حمل .

وضع حمل طبیعی

استرس نوزاد

عوارض وضع حمل

نرسیدن خون به مغز و آسیب مغزی

پس از زایمان

ارزیابی سلامت و رفتار نوزاد

افسردگی پس زایمانی

روابط جنسی

بازگشت به کار

شیرخواران زودرس و کم جثه تر از سن بارداری (SGA)

طبقه بندی

شیرخواران زودرس

شیرخواران کم جنه تر از سن بارداری (SGA)

نقش و واکنش والدین

پیشگیری

نوزاد

 فصل پنجم  : ظاهر و ویژگیهای جسمی

کارکرد فیزیولوژیکی

حواس و ادراک

بازتابها

فعاليت حركتي

مغز و دستگاه عصبی

تفاوتهای فردی واکنش به استرس

 بخش سوم   : رشد کودک

دورنماهای رشد کودک

رشد کودک به عنوان موضوع تحقیق

دورنمای تاریخی

کودکان به مثابۀ ماکت کوچکی از بزرگسالان

کودکان به مثابه باری سنگین

ارزش انتفاعی کودکان

نظریه های فلسفی نخستین درباره سرشت اخلاقی کودکان

گناه نخستین

لوح ننوشته جان لاک

وحشی های شریف ژان ژاک روسو

زیست شناسی تکامل گرا

منشاء : انواع چارلز داروین

زندگی نامه شیر خواران

مطالعات هنجاری

محتوای ذهن کودکان ج استانلی هال

الگوهای رشد آرنولد گسل

هوش آزمایی لوییس ترمن

سهم مطالعات نوین رشد کودک

مراکز پژوهشی

متخصصان بالینی حوزه های پزشکی و بهداشت روان

امروز

  فصل ششم   : رشد فیزیکی

نمو فيزيكي

قد و وزن بدن

تفاوتهای فردی

اندازه های بدن

دستگاه های بدن

نمو مغز و رسش

دستگاه

عصبی

زمان جوانه زدن دندانها

رشد حرکتی

فهرست اصطلاحات

مهارت های حرکتی درشت و جابه جایی حرکتی در دوره

شیر خواری

مهارت های حرکتی ظریف در دوره شیر خواری مهارت های حرکتی درشت کودکان پیش دبستانی

مهارت های حرکتی ظریف کودکان پیش دبستانی

دست برتری

تغییرات در سالهای دبستان

آمادگی فیزیکی

کودکان معلول جسمی

کودکان دچار معلولیتهای  گفتاری

کودکان دچار معلولیتهای شنیداری

کودکان دچار معلولیتهای دیداری

کودکان دچار معلولیتهای استخوان بندی ارتوپدی یا

مهارتهای حرکتی

سازگاری

انطباق خانواده

آموزش

رشد در کی

درک عمق

درک شکل و حرکت

درک چهره انسان

درک شنیداری

تغذيه

تغذیه با شیر مادر در برابر تغذیه با شیشه

نیازهای تغذیه ای

چاقی

سوء تغذيه

خوردن چه چیزهایی خطر ندارد؟

خواب

نیازها

عادات

رشد انسان

مراقبتهای بهداشتی

نظارت بهداشتی بر کودک سالم آموزش بهداشت

رشد جنسی

شیر خواری

کودکی اولیه

کودکی میانه

والدین در مقام آموزش دهنده

اهداف آموزش جنسی آزار جنسی کودکان

الگوهای عمل

عوارض

  فصل هفتم   : زبان رشد شناختی

زبان و ارتباط

عناصر و قواعد زبان

نظریه های رشد زبان

عوامل مؤثر بر رشد زبان

زنجیره رشد زبان

واژگان و معناشناسی دستور زبان . زبان کاربردی

جنيت و الگوهای ارتباطی

دو زبانگی یادگیری خواندن

نوشتن

رویکردهای مطالعه شناخت

چشم انداز پیاژه ای

مرحله حسی - حرکتی ( از تولد تا ۲ سالگی )

مرحله پیش عملیاتی ( ۲ تا ۷ سالگی ) مرحلة عمليات عینی ( ۷ تا ۱۱ سالگی )

نظریه ویگوتسکی درباره رشد شناختی و زبانی

پردازش اطلاعات

محرک ها

خوگیری

توجه انتخابی

حافظه

هوش

دیدگاه های هوش

آزمونهای هوش

انتقاد به هو شبهر و آزمونهای اندازه گیری همشهر

هو شبهر و نژاد

هوش و سنجش شیر خوار

مداخله زودرس

در ونداد محیطی و رشد شناختی

عقب ماندگی ذهنی

توانش شناختی بالا

مدرسه

آموزش و پرورش در دوره کودکی اولیه

رویکردهای آموزشی

آموزش و پرورش در .آمریکا

مدارس موفق

پیشرفت

فصل هشتم : رشد هیجانی

دلبستگی

معنا و اهمیت

دلبستگیهای چندگانه

دلبستگیهای ویژه

کودکان نادلبسته و دلبستگی ناامن

انتقاد به نظریه دلبستگی

اضطراب جدایی

غربت زدگی

رفتار و پیوند مجدد

غریبه ها

پرستار بچه و مراقب جانشین

شکل گیری اعتماد و امنیت

دیدگاه های نظری

پیش نیازهای لازم برای رشد احساس اعتماد و امنیت در

شیر خواران

برخی از علل بی اعتمادی و ناامنی

رشد هیجانها

مؤلفه ها

کارکردها

هیجانهای اصلی

جدول زمانی رشد

ترسهای کودکان

نگرانی های کودکان

تأثیر عوامل زیست شناختی و محیطی بر رشد

پرخاشگری

بیان و کنترل هیجانی

تفاوتهای مزاجی

شخصیت و مزاج

مؤلفه ها و الگوهای مزاج

پایداری مزاج

رشد خود خودمختاری خود پنداره و عزّت نفس

خودآگاهی

خود مختاری

فصل نهم : جدایی - فردیت

خود معنا و خودپنداره

خود ارجاعی و خودکارآیی

عزت نفس

نتیجه گیری

رشد اجتماعی

عوامل تأثیر گذار اجتماعی فرهنگی

خانواده و اجتماعی شدن

 نقش خانواده

توانش والدین و محیط .خانواده

الگوهای والدگری

انضباط

نقش پدر

مادران شاغل

رابطه خواهران و برادران

پدربزرگ و مادربزرگ

خانوادههای غیر هسته ای خانواده تک والدی.

خانواده های همجنس خواه مرد و زن .

طلاق و کودکان

ناخانواده ها

مراقبت پرورشگاهی

خانواده خوانده ها

مادران نوجوان

رشد روابط همتایان رشد روانی اجتماعی شیرخواران و نوپایان

کودکی اولیه

کودکی میانه

شناخت اجتماعی

تأثیر خانواده

تاویزیون به مثابه عاملی مؤثر در اجتماعی سازی

عادت تماشا گری

خشونت و پرخاشگری

واقعی در برابر تخیلی

تعامل خانواده

رشد شناختی

آگهی های تجارتی

آثار مثبت

رایانه ها

اینترنت

شبکه جهانی

موضوع های نامناسب

آثار

رشد نقشهای جنیستی

معنا

عوامل مؤثر بر نقش جنسیتی

سن و رشد نقش جنسیتی

کلیشه ها

رشد اخلاقی

قضاوت اخلاقی

رفتار اخلاقی

رشد وجدان

بخش چهارم : رشد نوجوان

فصل دهم : دورنمای رشد در دوره نوجوانی

مقدمه

معنای نوجوانی

نوجوانی

بلوغ و دوره آن

رسش

صغير

گذرا به بزرگسالی

نوجوانی و عدم تعادل روانی

آشوب و استرس

تعارض روانی

نوجوانی و هویت یابی

مؤلفه های هویت

تعلیق روانی اجتماعی

وضعیتهای هویتی

هویت قومی

دانش آموزان سیاه پوست

دانش آموزان بومی آمریکایی

نوجوانی و آزمایههای رشدی

معنا

هشت آزمایه اصلی

دیدگاه انسان شناسان درباره نوجوانی

تداوم رشد در برابر انقطاع رشد عوامل مؤثر فرهنگی

شکاف نسلی

انتقاد

فصل یازدهم : رشد فیزیکی

غدد داخلی و هیپوتالاموس

غده هیپوفیز

گونادها

غدد آدرنال و هیپوتالاموس.

رسش و کارکرد اندامهای جنسی

مذكر

مؤنث قاعدگی

عوامل مؤثر در زمان بندی

رشد و نمو .فیزیکی

رشد صفات ثانوية جنسي

نمو قدی و وزنی رسش زودرس و دیررس

رمش زودرس در پسران.

رسش زودرس در دختران

رسش دیررس در .پسران

رسش دیررس در دختران

تصویر بدن و تأثیر روان شناختی آن

جذابیت فیزیکی

مفاهیم آرمانی. آموزش جنسی نوجوانان

اهداف

نقش والدين

نقش مدرسه

تغذیه و وزن

نیازهای کالریک

اهمیت تغذیه

کمبودها

سنگین وزنی و سبک وزنی

بی اشتهایی روانی

پراشتهایی روانی

فصل دوازدهم : رشد شناختی

روش فکری عملیات صوری

ویژگی ها

تأثیر بر شخصیت و رفتار

کسب روش فکری عملیات صوری

آموزش نوجوان و تفکر عملیات صوری .

مرحله مسأله یابی

استعداد تحصيلي

آزمون استعداد تحصیلی (SAT).

بازنگری در SAT

ACT

مدرسه

گرایشات موجود در آموزش و پرورش آمریکا

مدرسه راهنمایی

نامنویسی در دبیرستان

انواع دبیرستان

تفاوت های فرهنگی در پیشرفت

پیشرفت تحصیلی بین فرهنگی و سازگاری روان شناختی در

فرهنگ های مختلف

ترک تحصیل

موفقیت تحصیلی

مدارس خدمت تمام

فصل سیزدهم : رشد هیجانی

هیجانهای نوجوانان

مؤلفه های هیجان

هیجان ها در طی نوجوانی

حالات شادمانه

حالات بازدارنده

حالات خصمانه

خود پنداره و عزّت نفس

تعاریف

همبستگی ها

نقش والدین در رشد

کنترل والدین و عزت نفس .نوجوان

خانواده های تقسیم شده متغیرهای اجتماعی اقتصادی

مسایل نژادی

تغییرات کوتاه مدت و طولی هیجان ها و مشکلات رفتاری سوء مصرف ماده

فصل چهاردهم : بزهکاری

فرار از خانه

رشد اجتماعی

نوجوانان در خانواده های خود

انتظارات نوجوانان از والدین

عدم تفاهم والد - نوجوان

روابط نوجوان با خواهران و برادران

روابط اجتماعی

دوستی نوجوانان کم سال

رشد روابط اجتماعی دو جنسی مشارکت در گروه

قرار ملاقات با جنس مخالف

رفتار جنسی پیش از ازدواج

علایق جنسی

استمنا

مقاربت جنسی پیش از ازدواج

«نه» گفتن

کاربرد روشهای جلوگیری از بارداری

مشکلات احتمالی

آیا روابط جنسی جنبۀ غیر شخصی میگیرد.

ازدواج نوجوان

رشد قضاوت اخلاقی

لارنس کوهلبرگ

کارول گیلیان

کار

بخش پنجم : رشد در بزرگسالی

فصل پانزدهم :  دورنمای رشد در بزرگسالی

ویژگی های جمعیت شناختی

دوره های سنی

روندهای جمعیتی

برخی از رویدادهای مثبت و چالش ها

معنای بزرگسالی

ابعاد اجتماعی

ابعاد زیست شناختی

ابعاد هیجانی

ابعاد حقوقی

گذار به بزرگسالی

مشکلات

مناسک گذر

اجتماعی شدن

تکالیف رشدی

سالهای بیست و سی

میانسالی

بزرگالی پایانی

نظریه های رشد بزرگسالی در گستره عمر

گولد مراحل زندگی

لوينسون فصول زندگی.

وایلانت انطباق با زندگی

مطالعات مقایسه ای و انتقادی

علل تغییر و

گذار

الگوی بحران هنجاری

الگوی زمان بندی رویدادها

شخصیت در بزرگسالی

فصل شانزدهم : رشد فیزیکی

جذابیت، توانایی و برازندگی فیزیکی

رشد و سالمندی

سالمندی نیرومند

نگرش جامعه

برازندگی فیزیکی و سلامت

تمرینات بدنی

رژیم غذایی و تغذیه

خواب و استراحت

سوء مصرف دارو

برخی از دستگاههای بدن و عملکرد آنها

دستگاه

عصبی

دستگاه قلبی - عروقی

دستگاه تنفس

دستگاه معدی روده ای

دستگاه ادراری

دستگاه استخوانی - دندانی

دستگاه تولید مثل

جنسیت انسان

روابط جنسی

همجنس خواهی

ترکاری جنسی

حواس و ادراک

تیز حسی

تیزی بینایی

تیزی شنوایی

چشایی و بویایی

حساسیت بساوشی لامه دما و درد

تنظيم دما

حس تعادل

سالمندی زیست شناختی

کهولت

نظریه های سالمندی زیست شناختی

عمر افزایی

اختلالات

پیامدهای ضمنی

فصل هفدهم : رشد شناختی

رشد شناختی

تفکر عملیات صوری

توانایی های مسأله گشایی عملی

فهم

خرد

مسأله یابی

تفکر دیا کلتیکی

مراحل شناختی از دیدگاه اسکایی

هوش

نمرات WAIS-III به مثابه تابعی از سن

اندازه گیریهای مقطعی در برابر اندازه گیری طولی

نمرات PMA به مثابۀ تابعی از سن

هوش سیال و هوش متبلور

انتقادها

عوامل مؤثر بر نمرات

شخصیت، رفتار و توانایی های ذهنی

تأثیرات اجتماعی فرهنگی

مطالعه سالمندی برلین

پردازش اطلاعات

حافظه

یادگیری

بارآوری و خلاقیت

خلاقیت در بزرگسالی دیررس

خلاقیت به مثابه کیفیت بارآوری

خلاقیت به مثابه کمیت کار

تفاوتهای فردی

آموزش و پرورش

فصل هجدهم : رشد هیجانی

رسش هیجانی

امنیت هیجانی

پایداری هیجانی

ظرفیت احساس کردن

آسایش ذهنی

رضامندی از زندگی

عوامل اجتماعی – جمعیت شناختی

روابط خانوادگی

روحیه

شادکامی

همخوانی

عاطفه

شبکه های اجتماعی

سلامت

پایداری آسایش ذهنی

استرس

معنا

علل

آثار استرس

کنار آمدن با استرس

الگوهای سازش خانواده با بحران

مرحله اول: تعریف و پذیرش

مرحله دوم فروپاشی

مرحله سوم تجدید سازمان

فصل  نوزدهم : رشد اجتماعی

تجرد

وضعیت تأهل و تأخیر در آن

سنخ شناسی مجردها

محاسن و معایب مجرد بودن

سبک زندگی

تمهیدات زندگی

دوستی و زندگی اجتماعی

معاشرت با جنس مخالف و نامزدی

رفتار جنسی

عشق و صمیمیت

نوع عشق

گزینش همسر

بزرگسال سالمند هرگز متأهل نشده

ازدواج و زندگی با خانواده

ازدواج و خشنودی فردی

چرخه حیات خانواده

سازش در سالهای نخست ازدواج

سازش با والد شدن

بچه دار نشدن اختیاری

سازش در بزرگسالی میانه

سازش با دوره بزرگسالی پایانی

بیوه گی. طلاق

راه های جایگزین طلاق

سازش یابی بزرگسال پس از طلاق

ازدواج دوباره

کار و حرفه

تثبیت حرفه

اشتغال زنان

کار و اشتغال در میانسالی

شاغل سالمند

نظریه های اجتماعی - روان شناختی سالمندی

نظریه جداسازی

نظریه فعالیت

نظریه شخصیت و سبک زندگی

نظرية تبادل

نظریه بازسازی اجتماعی

فهرست اصطلاحات

کدام نظریه؟

فصل بیستم : مرگ جان دادن و داغدیدگی

علل پیشتاز مرگ

نگرش به مرگ و مردن

پیش درآمدهای فرهنگی

انتقادها

سیمای مرگ

مرگ چیست؟

نگرش گروههای مختلف سنی به مرگ

نگرش سالمندان

الگوهای مرگ

شرایط متفاوت مرگ

مرگ غیر قطعی

مرگ قطعی

مرگ نابهنگام مرگ زودرس

مرگ نابهنگام مرگ پیش بینی نشده

مرگ نابهنگام مرگ فجیع

مرگ فجیع: قتل

مرگ فجیع: خودکشی

پیش اندازی اجتماعی مرگ

مهرین کشی

معنا

مرگ باوقار

وصیت نامه بقا

کشتن از روی ترحم

مرگ گزینی

داغدیدگی

واکنش های سوگ

مراحل سوگ

تفاوت های جنسی

تفاوت های فرهنگی

واژه نامه