کتاب حاضر تجزیه و تحلیل مسائل قسمت اول کتاب شیمی آلی پیشرفته (ویرایش چهارم- 2001 میلادی از انتشارات اشپرینگر)، به نویسندگی فرانسیس آ. کری و ریچارد ج. ساندبرگ است که بدلیل گستردگی موضوعات مورد بحث و پردازش دقیق و مستندآنها،یکی از بهترین کتاب ها درزمینه شیمی آلی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی(کارشناسی ارشد و دکترا)رشته های شیمی، داروسازی و فیتوشیمی می باشد. این کتاب که مورد تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی می باشد دراکثر دانشگاه های ایران اعم از دولتی، آزاد و پیام نور تدریس می گردد. برای تجزیه وتحلیل مسائل کتاب شیمی آلی پیشرفته، تا آنجا که درتوان دست اندرکاران تهیه آن بوده پاسخ های حتی المقدور کامل و قابل فهمی برای مسائل آن (در 13 فصل) ارایه گردیده و به جهت جلوگیری از قطور شدن کتاب و درنتیجه افزایش بهای آن،به نسبت نوع سوال برخی ازپاسخ ها کوتاه و برخی به صورت مبسوط شرح داده شده اند. همچنین برای تسهیل دسترسی دانشجویان محترم و استاتید گرامی به اصل مقالات مرجع، لوح فشرده ی حاوی پوشه الکترونیک مقاله های مرجع سوالات هرفصل،به همراه اصل کتاب شیمی آلی پیشرفته به پیوست این کتاب آورده شده است.
مقدمه
کتاب حاضر تجزیه و تحلیل مسایل جلد A کتاب شیمی آلی پیشرفته (ویرایش چهارم-2001 میلادی از انتشارات اِشپرینگِر)، به نویسندگی فرانسیس آ. کَری و ریچارد ج. ساندبرگ است که بدلیل گستردگی موضوعات مورد بحث و پردازش دقیق و مستند آنها، یکی از بهترین کتابها در زمینه شیمی آلی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکترا) رشتههای شیمی، داروسازی و فیتوشیمی میباشد. این کتاب که مورد تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی میباشد در اکثر دانشگاههای ایران اعم از دولتی، آزاد و پیام نور تدریس میگردد.
از آنجا که آقایان کری و ساندبرگ منابع سوالهای پایان فصل کتاب خویش را دامنهی گستردهایی از صدها مقالهی علمی از ژورنالهای گوناگون در حوزهی شیمی آلی قرار دادهاند، همواره یافتن پاسخ درست این سوالها بدلیل عدم دسترسی به ژورنالهای مربوطه، از دغدغه های اصلی دانشجویان درس شیمی آلی پیشرفته در دورههای کارشناسی ارشد رشتههای شیمی و فیتوشیمی و دکتری داروسازی میباشد. از اینرو، تلاش بر این قرار گرفت تا با تهیهی اصل مقالههای مورد اشاره، پاسخ سوالهای هر فصل بدقت مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرد.
برای تجزیه و تحلیل مسایل کتاب شیمی آلی پیشرفته، تا آنجا که در توان دستاندرکاران تهیه آن بوده پاسخهای حتیالمقدور کامل و قابل فهمی برای مسایل آن (در 13 فصل) ارایه گردیده و برای جلوگیری از قطور شدن کتاب و در نتیجه افزایش بهای آن، به نسبت نوع سوال برخی از پاسخها کوتاه و برخی به صورت مبسوط شرح داده شدهاند. تهیهکنندگان این مجموعه بر این باور بودهاند که هیچ پاسخی در آن گنجانده نشود مگر آنکه برای دانشجوی درس شیمی آلی پیشرفته قابل درک و تفسیر باشد. همچنین برای تسهیل دسترسی دانشجویان محترم و اساتید گرامی به اصل مقالات مرجع، لوح فشردهی حاوی پوشه الکترونیک مقالههای مرجع سوالات هر فصل، به همراه اصل کتاب شیمی آلی پیشرفته به پیوست این کتاب آورده شده است.
آنچه تهیهکنندگان این حلتمرین بر خود واجب میدانند که به خوانندگان محترم آن توصیه نمایند این است که هدف اصلی کتاب شیمی آلی پیشرفته به نویسندگی فرانسیس آ. کری و ریچارد ج. ساندبرگ، کمک به تفکر خلاق و ایجاد اندیشهی پژوهشی در دانشجو و تحریک وی به انجام کاوش در متون تخصصی شیمی است. بنابراین کتاب حاضر نباید مانع اهداف این نویسندگان بزرگ شود. از اینرو، برای آن دسته از دانشجویانی که مایلند خود به طور مستقل و از راه تحقیق در متون اصلی مقالههای مرجع به پاسخ سوالات برسند، با فراهم نمودن پوشهی الکترونیک این مقالات در لوح فشرده پیوست، راه دسترسی به این منابع و در نتیجه حصول به اهداف اصلی کتاب تسهیل شده است.
با توجه به تلاشهای وسواسگونه تهیهکنندگان این مجموعه، نوشتهی حاضر شاید دارای کاستیهایی هم باشد که از خوانندگان گرامی درخواست میشود در صورت مشاهدهی هر گونه اشکال چاپی، ویرایشی یا علمی، نویسندگان این مجموعه یا دفتر انتشارات فدک ایساتیس را مطلع فرمایند تا از تکرار اشکالات احتمالی در چاپهای بعدی جلوگیری بعمل آید.
در پایان، از دوست گرامی جناب آقای مهدی زمانی صمیمانه سپاسگزاری مینماییم که برای تهیه برخی از مقالات این مجموعه زحمات بسیاری متحمل شدند و با صبر و حوصله فراوان پاسخهای فراهم شده را خوانده و تصحیحات علمی آن را پذیرا شدند. بیشک، بدون همکاری ایشان این کتاب به مرحله چاپ نمیرسید.
فهرست مطالب
فصل 1 پیوندهای شیمیایی و ساختار 1
فصل 2 اصول شیمی فضایی 31
فصل 3 اثرات الکترونی فضایی، فضایی و کنفورماسیونی 61
فصل 4 مطالعه و توصیف مکانیزم واکنشهای آلی 101
فصل 5 واکنشهای جانشینی و نوکلئوفیلی 135
فصل 6 افزایش قطبی و واکنشهای حذفی 203
فصل 7 کربانیونها و سایر گونههای کربن نوکلئوفیلی 243
فصل 8 واکنشهای ترکیبات کربونیل 277
فصل 10 واکنشهای جانشینی ترکیبات آروماتیک 325
فصل 11 واکنشهای پریسیکلیک هماهنگ 359
فصل 12 واکنشهای رادیکال آزاد 413
فصل 13 فیتوشیمی 449