کتاب حاضر برای دانشجویان رشته مطالعات روسیه در مقطع کارشناسی ارشد به عنوان منبع اصلی درس «سیاست و حکومت در روسیه» به ارزش 2 واحد تدوین شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی، سایر علاقهمندان نیز از آن بهرهمند شوند.
آنچه پیش روی خوانندگان است حاصل یک فعالیت پژوهشی آهسته اما پیوسته و چندساله است. در این کار تلاش شده است چارچوب بررسیهای معمول «سیاست و حکومت» گسترش یابد و حوزههای دینی، فرهنگی، هویتی و فکری را نیز شامل شود. از جمله مزیتهای این پژوهش بهرهگیری گسترده از منابع روسی در کنار سایر منابع و مشاهده و بررسی تحولات از نزدیک و به صورت میدانی است. علت طولانی شدن تکمیل این تحقیق تنها اشتغالات اجرایی من نبوده است بلکه وقوع مکرر تحولات جدید و بنیادین طی چند سال اخیر در سیاست داخلی و خارجی روسیه و نیاز به تغییر و افزودن مطالب، مزید بر این علت بوده است از ویژگیهای دیگر کتاب حاضر این است که به جای تمرکز بر چارچوبهای عمومی و سوابق تاریخی منتشر شده در آثار دیگر، بیشتر به تشریح وضعیت کنونی و تبیین مختصات روسیه معاصر و آخرین وضعیت و تحولات عصر ولادیمیر پوتین پرداخته است.
این پژوهش گام کوچکی است برای شناخت پیشینه تاریخی زیرساختهای فکری و اجتماعی و همچنین تحولات و ساختارهای سیاسی کشوری که همه پژوهشگران به پیچیدگی و دشواری فهم آن اذعان میکنند. برخی از روسیهشناسان در توضیح این پیچیدگی و مرکب بودن وقایع این سرزمین، به سوغات اصلی روسیه «ماتروشکا» اشاره میکنند که عروسکی رنگین است با عروسکهای تودرتو، به طوری که هر ماتروشکا را که باز میکنی و جلوتر میروی به ماتروشکای دیگری میرسی.
فهرست مطالب
پیشگفتار
فصل اول: تاریخ روسیه، هویت و جریانهای فکری
فصل دوم: جامعه، دین و فرهنگ در روسیه
فصل سوم: فرهنگ سیاسی روسیه: مفاهیم و روندها
فصل چهارم: نظام سیاسی در روسیه
فصل پنجم: ویژگیها و روندهای اقتصادی در روسیه
فصل ششم: سیاست خارجی روسیه
فصل هفتم: سیاستهای دفاعی و امنیتی روسیه
منابع و مآخذ