کتاب دکوراسیون چوبی از طراحی تا اجرا ( از سری کتابهای صنایع چوب و مبلمان) اثر امیر نظری، رامک فرح آبادی ناشر فدک ایساتیس

هیچ مکانی را نمی توان یافت که در آن از لوازم چوبی استفاده نشده باشد و اجرای کمتر دکوراسیونی بدون حضور چوب یا فراورده های چوبی امکان پذیر است. از دیرباز تزئینات داخلی و دکوراسیون چوبی جای خود را در اماکن مسکونی، اداری و حتی تجاری باز نموده اند. اجرای دکوراسیون چوبی از مرحله طراحی آغاز می شود و برای طراحی شناخت مواد اولیه مصرفی و نحوه انتخاب آنها ضروری است. پس از شناسایی و اندازه برداری از محل اجرا باید طراحی اولیه انجام شود. سپس برای یکایک اجزای دکوراسیون نقشه های فنی اعم از نماها، انواع برش و پرسپکتیو تهیه می شود. برای سقف و کف و دیوارهای فضای موجود نیز باید طرح و نقشه کامل و اجاریی تهیه شود. پس از طی این مراحل نوبت به برآورد مواد اولیه مورد نیاز است که از روی نقشه های موجود و با نرم افزارهای مختلف صورت می پذیرد. ساخت قطعات در کارگاه دکوراسیون چوبی مراحل بعدی است که این کار بر اساس نقشه های موجود انجام می شود. کتاب « دکوراسیون چوبی از طراحی تا اجرا» ما را با این مراحل آشنا می سازد. این کتاب می تواند طیف بیشماری از مخاطبان را اعم از دانش آموز، هنرجو، هنرآموز، مربی، استاد و دانشجو در بر گیرد. برای رشته های صنایع چوب و کاغذ، معماری داخلی، تزئینات داخلی چوبی، دکوراسیون داخلی، تولید مبلمان، طراحی مبلمان، صنایع مبلمان، طراحی دکوراسیون، سازه های چوبی این کتاب می تواند یک منبع آموزشی مناسب باشد.

مقدمه

 در پي نشر سري كتاب‌هاي صنايع چوب و مبلمان كه به همت انتشارات فدك ايساتيس به سرانجام رسيد، كتاب حاضر تحت عنوان؛ دكوراسيون چوبي از طراحي تا اجرا آماده شد. با توجه به اقبال عمومي جامعه از مبلمان و دكوراسيون چوبي در گذشته و حال حاضر و بالارفتن سطح توقع مردم و آگاهي آنها از شرايط كيفي توليدات چوبي در مقايسه با كالاهاي مشابه وارداتي، احساس مي‌شود كه بايد تا حد ممكن شرايط براي پاسخگويي به اين نياز فراهم شود. كتاب دكوراسيون چوبي از طراحي تا اجرا در 10 فصل تدوين شده و به ترتيب به مواد اوليه دكوراسيون چوبي، مباني نقشه‌كشي، سه نماي اجسام و تصوير مجسم، علائم اختصاري و استانداردهاي سازه‌هاي چوبي، اتصال‌هاي چوبي، ترسيم نقشه‌هاي ساده و تركيبي در نما و برش، طراحي براساس قواعد پرسپكتيو خطي، پوشش چوبي سقف، كف و ديوارها و ساخت انواع دكورهاي چوبي مي‌پردازد تا خواننده را با دكوراسيون چوبي از نحوه طراحي اوليه تا اجرا آشنا كند. دانشجويان رشته‌هاي مختلف صنايع چوب و سازه‌هاي چوبي، توليد مبلمان، طراحي مبلمان، صنايع دستي، معماري داخلي،‌ هنرجويان و هنرآموزان هنرستان‌هاي فني و حرفه‌اي و كاردانش، مربيان و كارآموزان سازمان آموزش فني و حرفه‌اي مي‌توانند مخاطبين اين كتاب باشند. در آخر از مديريت محترم انتشارات فدك ايساتيس و مجموعه عوامل محترم ايشان براي نشر اين كتاب سپاسگزاري كرده و براي ايشان آرزوي بهروزي و شادكامي داريم.

 امير نظري
 رامك فرح‌آبادي
 amirenazari@yahoo.com

فهرست مطالب

فصل1 مواد اوليه دکوراسيون چوبي 1
 1.1 چوب 2
1.1.1 انواع انواع شكل چوب 2
1.1.2 چوب‌هاي پهن برگ 5
1.1.3 چوب‌هاي سوزني‌برگ 7
1.1.4 چوب‌هاي وارداتي 7
1.2 تخته‌خرده‌چوب 9
1.2.1 تعريف تخته‌خرده‌چوب 10
1.2.2 طبقه‌بندي تخته خرده‌چوب بر اساس نوع پرس 10
1.2.3 طبقه‌بندي تخته‌خرده‌چوب بر اساس پوشش سطح 11
1.2.4 استاندارد و درجه‌بندي تخته‌خرده‌چوب 12
1.2.5 موارد مصرف تخته‌خرده‌چوب 12
1.3 تخته چندلايه 13
1.3.1 تعريف تخته چندلايه 13
1.3.2 انواع لايه در تخته چندلايه 13
1.3.3 گونه‌هاي چوبي مورد مصرف در تخته چندلايه 15
1.3.4 انواع تخته چندلايه 16
1.3.5 استاندارد و درجه‌بندي تخته چند لايه 18
1.3.6 موارد مصرف تخته چندلايه 19
1.4 روكش طبيعي 19
1.4.1 تعريف روكش طبيعي 19
1.4.2 روش‌هاي توليد روكش‌ طبيعي (چوبي) 20
1.4.3 طبقه‌بندي روكش‌هاي طبيعي از نظر كاربرد 21
1.4.4 گونه‌هاي مورد مصرف در تهيه روكش طبيعي 21
1.4.5 استاندارد و درجه‌بندي روكش طبيعي 21
1.4.6 موارد مصرف روكش طبيعي 22
1.4.7 منابع مهم توليد روكش طبيعي در ايران 22
1.5 روكش مصنوعي 22
1.5.1 روكش ملامينه فشرده (HPL) 22
1.5.2 ملامينه فشرده پيوسته (CPL) 24
1.5.3 ملامينه با فشردگي كم (LPL) 25
1.5.4 ملامينه استاندارد 25
1.5.5 ملامينه نرم 25
1.5.6 پلي‌وينيل‌كلرايد (PVC) 25
1.5.7 روكش كاغذي (finish foil) 25
1.5.8 اكريليك 25
1.6 تخته فيبر 25
1.6.1 تعريف تخته فيبر 26
1.6.2 انواع تخته فيبر از لحاظ فرآيندهاي توليد 26
1.6.3 انواع تخته فيبر از نظر دانسيته (جرم مخصوص) 26 

فصل2 مباني نقشه‌کشي 35
 1.2 هدف و تعريف نقشه‌كشي 36
2.2 معرفي انواع نقشه 36
2.2.1 نقشه با دست آزاد يا اسكچ 36
2.2.2 نقشه شماتيك 36
2.2.3 نقشه اختصاري 37
2.2.4 نقشه هندسي 37
2.2.5 نقشه‌هاي مركب 38
2.3 كاغذ نقشه‌كشي 38
2.3.1 انواع كاغذ مورد استفاده در نقشه‌كشي 38
2.3.2 معرفي ابعاد كاغذ و جدول اندازه كاغذها 39
2.3.3 بريدن و اندازه‌كردن كاغذ 39
2.3.4 روش نصب كاغذ روي تخته رسم 40
4.2 ابزار و وسايل نقشه‌كشي 41
2.4.1 تخته‌رسم 41
2.4.2 خط‌كش T 41
2.4.3 گونيا 42
2.4.4 پرگار 42
2.4.5 انواع شابلون 43
2.4.6 نقاله 44
2.4.7 مداد 44
2.4.8 مداد مكانيكي 45
2.4.9 مدادپاكن‌كن 46
2.4.10 كامپيوتر 46
5.2 خطوط قراردادي در نقشه‌كشي 47
2.6 مشخصات نقشة ‌كار 48
2.6.1 مفهوم مقياس 48
2.6.2 جدول مشخصات نقشة ‌كار 48
2.7 ترسيمات هندسي 48
2.7.1 رسم نيمساز زاويه 49
2.7.2 تقسيم پاره‌خط به چند قسمت مساوي 49
2.7.3 تقسيم زاويه به چند قسمت مساوي 49
2.7.4 تقسيم دايره به چند قسمت مساوي (ترسيم چندضلعي) 50
2.7.5 رسم عمود منصف يك پاره‌خط 52
2.7.6 رسم خط موازي از يك نقطه با يك خط 52
2.7.7 رسم مثلث با معلوم‌بودن سه ضلع آن 52
2.7.8 تقسيم پاره‌خط به يك نسبت مشخص (قضيه تالس) 53
2.7.9 تقسيم دايره به 3 و 6 قسمت مساوي به‌وسيله پرگار 53
2.7.10 تقسيم دايره به سه، شش، هشت و دوازده قسمت مساوي با استفاده از گونيا 54
2.7.11 تقسيم دايره به پنج و هفت قسمت مساوي 54
2.7.12 رسم مماس از يك نقطه به دايره 55
2.7.13 رسم دايره‌اي به شعاع R مماس بر دايره O در نقطه m 55
2.7.14 رسم قوسي به شعاع R مماس بر دو خط 56
2.7.15 رسم قوسي به شعاع R مماس بر يك خط و يك دايره مفروض 56
2.7.16 رسم قوسي به شعاع R مماس بر دو دايره مفروض 57
2.7.17 تعريف بيضي و رسم آن 57 

فصل 3 سه نماي اجسام و تصوير مجسم 59
 1.3 رسم سه نماي اجسام 60
3.1.1 مفهوم سه‌ نماي اجسام 60
3.1.2 رسم سه‌نما به روش اروپايي (ISO) 60
3.1.3 رسم تصوير قسمت‌هاي نامرئي جسم 66
3.1.4 اصول اندازه‌‌‌گذاري سه‌نماي اجسام 68
2.3 پرسپكتيو و تصوير مجسم 69
3.2.1 انواع تصوير مجسم 70 

فصل 4 علائم اختصاري و استانداردهاي سازه‌هاي چوبي 81
 1.4 علائم اختصاري سازه‌هاي چوبي با صفحات روكش شده طبيعي يا مصنوعي 82
4.2 رسم علائم روكش‌ها و پوشش‌ها 83
4.3 علائم اختصاري صفحات چوبي همراه با مواد كمكي غيرچوبي 83
4.4 اندازه استاندارد انواع پيچ 85
4.5 اندازه‌هاي استاندارد انواع ميخ 85
4.6 دوبِل‌ (ميخ‌چوبي) 86
4.7 اتصال قليف 89
4.7.1 قليف‌هاي زبانه كوتاه 89
4.7.2 قليف‌هاي زبانه بلند (سراسري) 89
4.8 نقشه چيدمان ماشين‌آلات و تجهيزات كارخانه به همراه علائم شناسايي  90 

فصل 5 اتصال‌هاي چوبي 95
5.1 اتصال‌هاي گوشه‌اي يك سطحي 96
5.2 اتصال‌هاي گوشه‌اي دوسطحي 101
5.2.1 اتصال دم چلچله 103
5.2.2 اتصال‌صفحات 105
5.2.3 اتصال گوشة صفحات به روش تزريقي 110
5.3 اتصال‌هاي طولي 110

فصل6 ترسيم نقشه‌هاي ساده و ترکيبي در نما و برش 113
6.1 ترسيم نماها و محل قرارگيري آنها 114
6.2 ترسيم برش‌ها 116
6.2.1 برش در نماي افقي يا برش افقي 116
6.2.2 برش در نماي جانبي يا برش عمودي 117
6.2.3 برش در نماي قائم يا برش پيشاني 118
6.2.4 رسم مسير برش 122
6.2.5 تشريح قطعات در نما يا برش 123
6.3 انواع نقشه 124
6.3.1 نقشه پيشنهادي 124
6.3.2 نقشه سفارش 124
6.3.3 نقشه استقرار 125
6.3.4 نقشه سرهم كردن يا سوار كردن (مونتاژ) 125
6.4 طرح و ترسيم نقشه‌هاي اجرايي كابينت ساده و مركب 125
6.4.1 رسم طرح 126
6.4.2 ترسيم برش جزئي 128
6.5 نحوة هدايت جعبه‌هاي كشويي (كشو) 131
6.5.1 هدايت كشو‌ها به‌صورت استاندارد 131
6.5.2 هدايت كشو‌هاي آويخته به بدنه 131
6.5.3 هدايت كشو‌هاي آويخته زير سقف 132
6.6 نصب پشت‌بند 134
6.7 حركت درهاي كشويي 135
6.8 درهاي بازشو با محور افقي 138

فصل7 طراحي براساس قواعد پرسپکتيو خطي 139
7.1 خط 141
7.1.1 انواع خط 141
7.2 طراحي خطي 142
7.2.1 عمق نمايي خطوط 142
7.3 پرسپكتيو خطي 143
7.3.1 پرده تصوير 144
7.3.2 يك نما از محل نقطه ديد 145
7.3.3 مخروط ديد 146
7.3.4 ارتباط بينايي چشم و مخروط ديد 146
7.3.5 حالات مختلف قرارگيري جسم نسبت به پردة تصوير 148
7.4 پرسپكتيو دو نقطه‌اي زاويه‌دار 148
7.4.1 ترسيم پرسپكتيو دو نقطه‌اي 149
7.4.2 پرسپكتيو يك نقطه‌اي 163
7.4.3 پرسپكتيو مركزي 171
7.4.4 انواع ديگر پرسپكتيو مركزي 177

فصل8 استانداردهاي طراحي مبلمان و ترسيم پلان دکوراسيون 189
8.1 اصول طراحي مبلمان 190
8.1.1 اندازه‌هاي مبل و اشيا 190
8.2 ارگونومي يا استاندارد اندازه‌ها در انسان 192
8.2.1 اندازه انسان 192
8.2.2 حد مجاز در ايستادن 193
8.2.3 اندازه نشستن 193
8.2.4 اندازه صفحه يا ميز ناهارخوري 194
8.2.5 اندازه قفسه‌ها و اشياي داخل آن 194
8.3 اندازه‌ها در آشپزخانه 194
8.4 اندازه‌ها در مكان‌هاي تحرير 196
8.5 اندازه‌ها در مكان‌هاي عمومي 198
8.6 اتاق پذيرايي و نشيمن 199
8.6.1 اندازه‌هاي استاندارد ميز غذاخوري (شكل 8.13) 201
8.6.2 اندازه‌هاي انواع قفسه و كابينت در دكوراسيون 201
8.7 انواع پلان‌هاي اتاق‌هاي پذيرايي و نشيمن 204
8.8 آشپزخانه 205
8.8.1 انواع پلان آشپزخانه 208
8.8.2 مثلث‌هاي كار در آشپزخانه 210
8.9 اتاق خواب 214
8.9.1 اندازه‌هاي استاندارد تختخواب و تشك 214
8.9.2 انواع پلان اتاق خواب 215

فصل9 پوشش چوبي سقف،‌ کف و ديوارها 223
9.1 انواع سقف، كف و ديوارهاي ساخته شده از چوب و صفحات مصنوعي 224
9.1.1 سقف‌هاي چوبي 226
9.1.2 كف‌هاي چوبي 227
9.1.3 ديوار‌هاي چوبي 228
9.2 زيرسازي چوبي انواع سقف، كف، ديوار و لمبه‌كوبي انواع سقف و ديوار 229
9.2.1 زيرسازي و نصب پوشش سقف ساختمان 229
9.2.2 لمبه‌كوبي سقف 233
9.2.3 زيرسازي و نصب پوشش كف ساختمان 237
9.2.4 زيرسازي و نصب پوشش ديوار ساختمان 244

فصل10 ساخت انواع دکورهاي چوبي 249
10.1 پارتيشن متحرك 250
10.2 پاراوان نرده‌اي 257
10.3 صندلي غذاخوري 263
10.4 پاتختي (كابينت چوبي كنار تخت) 272
10.5 قفسه ديواري لوازم تزئيني 281
10.6 ميز خراطي شده سه پايه 289
10.7 تختخواب نوجوان 307
10.8 صندلي و زير پايي چوبي 314
10.9 ميز كامپيوتر 323
10.10 ميز غذاخوري 331

ضميمه (سؤالات چهارگزينه‌اي) 339
منابع 351