پیشگفتار مولف
جهان امروز دارای شرایطی است که نیازمند توجه هرچه بیشتر به محیط زیست می باشد. توسعه صنعت، گسترش بیش از پیش مواد آلاینده، افزایش جمعیت بشری، ایجاد صنایع جدید و به تبع آن تولید مواد زائد نوظهور، رشد تفکر سرمایه داری، کمبود و گرانی زمین، همه و همه باعث شده تا دامنه آلودگی های زیست محیطی گستره وسیعی از یخ های قطبی تالایه های جوی را دربرگیرد. همین وضعیت اسفبار موجب ایجاد دانش جدیدی تحت عنوان مدیریت محیط زیست شده است که علی رغم جوان بودن، بسیاری از فعالیت های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی را متاثر از خویش کرده است. با این حال سطح آشنایی جوامع درحال توسعه با این شاخه از دانش بشری بسیار کمتر از جوامع توسعه یافته است و لذا ارتقاء بخشی سطح این آگاهی از اهم وظائف متخصصین امر می باشد. از این رو نویسنده همت گماشت تا گلچینی از مهم ترین و به روزترین مطالب مدیریت محیط زیست جهان را که با تکیه بر فعالیت های تحقیقاتی و آموزشی خویش در دانشگاه UCB سوئد که یکی از بزرگترین مراکز دانشگاهی اروپا در این شاخه است، در قالب کتابی مستقل تقدیم مدیران، دانشجویان و اساتید محترم محیط زیست نماید که به فضل الهی هم اینک موفق به این مهم شده است.
فهرست مطالب
پیشگفتار مولف 5
فصل اول: مباحث مقدماتی 7
1-1 کلیات 9
2-1 مقدمه ای بر سیستم های طبیعی 10
3-1 سیر تحول در مدیریت محیط زیست 19
4-1 تعاریف و دیدگاه های مدیریت محیط زیست 20
5-1 دلایل ظهور مدیریت محیط زیست 23
6-1 ماهیت مدیریت محیط زیست 27
7-1 دو تعریف مهم در مدیریت محیط زیست 31
8-1 اهداف کلی مدیریت محیط زیست 31
9-1 مدیریت محیط زیست: مشکلات و نیازها 36
فصل دوم: مدیریت محیط زیست و تجارت 41
1-2 کلیات 43
2-2 ارتباط بین محیط زیست و تجارت 43
3-2 لزوم به کارگیری مدیریت محیط زیست در تجارت 45
4-2 نحوه تعیین اثرات زیست محیطی در فعالیت های تجاری 46
5-2 اثرات زیست محیطی مهم و مطرح در جهان 49
6-2 روش های اعمال مدیریت محیط زیست در تجارت 58
فصل سوم: مدیریت محیط زیست و اقتصاد 73
1-3 کلیات 75
2-3 اقتصاد سبز 75
3-3 ابزارهای اجرای اقتصاد زیست محیطی 77
4-3 مالیات های سبز 78
5-3 وام و کمک های سبز 81
فصل چهارم: قوانین محیط زیست 85
1-4 کلیات 87
2-4 ارتباط بین مدیریت محیط زیست و قانون 88
3-4 دو اصل مهم در قوانین زیست محیطی 88
4-4 قانون ملی حفاظت از محیط زیست آمریکا 89
5-4 قوانین اروپایی محیط زیست 90
6-4 قوانین ملی حفاظت از محیط زیست محیط ایران 90
7-4 نمونه هایی از پیمان ها و تفاهم نامه های مرتبط با مدیریت محیط زیست 92
فصل پنجم: سیستم مدیریت محیط زیست و نحوه اجرای استاندارد ایزو 14001 109
1-5 کلیات 111
2-5 سیستم مدیریت محیط زیست 111
3-5 ابزارهایی برای ارزیابی محیط زیست 113
4-5 اولویت بندی و تعیین اهمیت (تعیین مهمترین علت زیست محیطی) 123
5-5 بررسی و ممیزی زیست محیطی 131
6-5 ارزیابی سیکل زندگی 144
فصل ششم – پروسه ها و مراحل اجرای سیستم مدیریت محیط زیست 149
1-6 نگاهی کلی به سیستم های مدیریت محیط زیست 151
2-6 سیکل مربوط به سیستم مدیریت محیط زیست 151
3-6 طرح کلی سیستم های مدیریت محیط زیست 153
4-6 مقاصد سیستم های مدیریت محیط زیستی 155
5-6 استاندارد ایزو 14001 157
6-6 سیاست زیست محیطی 160
7-6 اهداف بلند مدت و کوتاه مدت زیست محیطی 163
8-6 برنامه ها و روش های مدیریت محیط زیست 172
9-6 آمادگی و واکنش اضطراری محیط زیستی 175
10-6 تخصیص مسئولیت های زیست محیطی و ایجاد شرایط آموزش 182
11-6 ارتباط در زمینه موضوعات زیست محیطی 186
12-6 گزارشات زیست محیطی شرکت 191
پیوست 197
قانون مدیریت پسماندها 199