در کشور ایران، ضرورت وجود مدوّنی از کتابهای مهندسی زلزله و طراحی ساختمانهای مقام، برکسی پوشیده نیست. آموزش مبتنی بر سرفصلهای مناسب در دانشگاهها و مراکز آموزشی، ارتقاء دانش و تجربهی مهندسان، تعریف و طرح مسائل پژوهشی مورد نیاز در این زمینه، مستلزم وجود کتابهایی است که علاوه بر کیفیت علمی، با نیازهای بومی انطباق کاملی داشته باشد. در راستای رسیدن به هدف بزرگ جامعهی ایمن که لازمهی حیات بشری برای سیر تکامل است، طی تلاشی مستمر در بیش از یک دهه، دورهی «دستنامهی مهندسی زلزله»، تدوین شده است.
..............................................................................................................................
سخن مؤلف
تدوین کتاب آموزشی مبتنی بر سرفصل درس «مبانی مهندسی زلزله» نیازی اساسی در جامعه ی مهندسی عمران کشور است. به منظور انجام وظیفه در راستای این رسالت، این جانب بر آن شدم تا بر اساس دستاوردهای مهندسی زلزله و با توجه به تجربیات مربوط به زلزله های گذشته، دوره ی «دستنامه ی مهندسی زلزله» را به جامعه ی مهندسی عمران کشور تقدیم کنم.
بعد از مشاهدهی استقبال قابل ملاحظه از کتاب «مبانی مهندسی زلزله» و دریافت بازخوردهای متعدد از طرف دانشجویان و اساتید محترم، مبنی بر ضرورت تکمیل قسمت هایی از کتاب به صورت پرسش و مسأله شبیه آنچه در دورهی «تفسیر مفهومی کاربردی استاندراد 2800» انجام شده بود، بر آن شدم تا با اضافه کردن و تغییراتی در کتاب، آن را در قالب جدید ارائه کنم. از آن جا که در چاپ اول کتاب مبانی مهندسی زلزله، این مسائل وجود ندارد در نتیجه این کتاب می تواند مکمل آن بوده و دبه همین دلیل شماره ی 1/3 برای این کتاب انتخاب شده است. کتاب حاضر شامل 206 پرسش و مسأله است.
در تدوین این کتاب به سرفصل درس مبانی مهندسی زلزله توجه خاصی شده است، به نحوی که بتواند پاسخ گوی نیاز دانشجویان باشد.
آقای فرید قهاری از دانشجویان ممتاز دوره دکترا در دانشگاه صنعتی شریف، زحمت ویرایش کتاب را تقبل کردند. از تلاش صادقانه و ارزشمند ایشان تقدیر می شود.
حروف چینی قسمت هایی از متن کتاب را سرکار خانم هانیه عمرانی انجام داده اند، که از تلاش ایشان تشکر می شود. آقای مصطفی اخوات از دانشجویان کارشناسی ارشد، بازخوانی قسمت هایی از کتاب را انجام دادند. از ایشان صمیمانه تشکر می شود.
آقای محمد کرمی شاهنده کمک بی شائبه ای در فرآیند تولید این کتاب داشته اند. از لطف ایشان صمیمانه تشکر می شود. آقای رضا کرمی شاهنده علاوه بر مدیریت تولید، تلاش های زیادی در راستای افزایش کیفیت چاپ کتاب و صفحه آرایی آن انجام داده اند. آقای مجیدرضا زروئی مدیرعامل این انتشاراتی با دقت فراوانی فرآیند تولید کتاب را پی گیری می کنند؛ از حوصله و زحمات این عزیزان تقدیر می شود.
اساتید، دانشجویان و مهندسان بزرگواری که بر نگارنده، منت می نهند و پیشنهادات و انتقادات خود را ارسال می کنند، سهم بزرگی در افزایش کیفیت مطالب کتاب در چاپ های بعدی خواهند داشت.
محمدرضا تابش پور
فهرست مطالب
فصل اول: زلزلهشناسی مهندسی 1
فصل دوم: خرابی های ناشی از زلزله 5
فصل سوم: مقدمهای بر تحلیل خطر زلزله 13
فصل چهارم: انواع سیستمهای باربر جانبی 30
فصل پنجم: سختی و پریود سازه ها 33
فصل ششم: سیستم های یک درجه آزادی 47
فصل هفتم: طیف پاسخ 109
فصل هشتم: ضریب بازتاب و اثر خاک 155
فصل نهم: ارتعاش سیستم های چنددرجه آزادی 163
فصل دهم: ضریب رفتار سازه ها 215
فصل یازدهم: بارگذاری لرزه ای 231