در کشور ایران، ضرورت وجود مدوّنی از کتابهای مهندسی زلزله و طراحی ساختمانهای مقام، برکسی پوشیده نیست. آموزش مبتنی بر سرفصلهای مناسب در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، ارتقاء دانش و تجربه‌ی مهندسان، تعریف و طرح مسائل پژوهشی مورد نیاز در این زمینه، مستلزم وجود کتاب‌هایی است که علاوه بر کیفیت علمی، با نیاز‌های بومی انطباق کاملی داشته باشد. در راستای رسیدن به هدف بزرگ جامعه‌ی ایمن که لازمه‌ی حیات بشری برای سیر تکامل است، طی تلاشی مستمر در بیش از یک دهه، دوره‌ی «دستنامه‌ی مهندسی زلزله»، تدوین شده است.
سخن مؤلف
با توجه به لرزه‌خیزی کشور ایران باید به دروس و سرفصلهای مربوط به مهندسی زلزله و طراحی ساختمانهای مقاوم در برابر زلزله توجه خاصی شود. تدوین کتابهای درسی منطبق با سرفصلهای مناسب از فعالیتهای مهم در این راستا است. به‌منظور انجام وظیفه در راستای این رسالت، اینجانب بر آن شدم تا بر اساس دستاوردهای مهندسی زلزله و با توجه به تجربیات مربوط به زلزله‌های گذشته، دوره‌ی «دستنامه‌ی مهندسی زلزله» را به جامعه‌ی مهندسی عمران و معماری کشور تقدیم کنم. این دوره شامل مجموعه‌ی نسبتاً کاملی از مطالب علمی این زمینه است. کتاب حاضر دومین کتاب از این سری بوده و در سه فصل تدوین شده است.
هدف از این کتاب، بررسی ارتعاشات ساختمانهای برشی است. ویژگیهای ارتعاشی این ساختمانها و فراوانی کاربرد آنها به نحوی که دانشجویان دوره‌ی کارشناسی در کنار سرفصلهای درس مبانی مهندسی زلزله از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین مطالب ارائه شده در فصل دوم میتواند پاسخگوی برخی از سؤالات دانشجویان کارشناسی ارشد در درس دینامیک سازه‌ها باشد.
محمدرضا تابش‌پور
فهرست مطالب
فصل اول: ارتعاش سیستم یک درجه آزادی
1.1 معادلهی حرکت 3
2.1 لزجت 4
3.1 ارتعاش آزاد 4
4.1 ارتعاش اجباری 7
5.1 فنر و میراگر معادل 12
6.1 تحلیل سیستم با استفاده از روش تبدیل لاپلاس 12
7.1 میرایی هیسترتیک (چرخه ای) 14
فصل دوم: خواص ارتعاشی سازه های برشی
1.2 مقدمه 21
2.2 معادلات دینامیکی 22
3.2 تئوری مسأله ی معکوس 24
4.2 مسأله ی معکوس برای ماتریس ژاکوبی 27
5.2 مسأله ی معکوس برای سیستم جرم و فنر 28
6.2 حل مسائل 31
فصل سوم: ارتعاش ساختمان های چند طبقه
1.3 مقدمه 37
2.3 حل معادله ی تعادل دینامیکی 37
3.3 تعامد مودها 44
4.3 غیردرگیر بودن معادلات تعادل دینامیکی 45
5.3 ارتعاش آزاد با شرایط اولیه 48
6.3 تحلیل مودی سیستم میرا 53
7.3 ارتعاش اجباری 55
8.3 ارتعاش اجباری تحت نیروی هارمونیک 56
9.3 ارتعاش اجباری تحت بار غیردائمی 59
10.3 تحریک پایه 65
11.3 تحلیل طیفی مودی (تحلیل شبه دینامیکی) 79
12.3 جابه جایی بیشینه ی مودی 82
13.3 برش پایه 88
14.3 لنگر واژگونی 88
15.3 جمع کردن نتایج حاصل از مودهای مختلف 91
16.3 بیشینه ی جابه جایی نسبی طبقات 95
17.3 بیشینه ی نیروی طبقه 96
18.3 مقدار بیشینه ی برش طبقه 96
19.3 مقدار بیشینه ی برش پایه 97
20.3 بیشینه ی لنگر واژگونی 98
21.3 مقدار بیشینه ی لنگر واژگونی پایه 99
22.3 نیروهای معادل استاتیکی 99
23.3 رابطه ی برش پایه و توزیع نیرو در ارتفاع ساختمان 100
