مجموعه سه جلدی حاضر، تلاشی است برای ارائهی راهنمایی جامع و کاربردی برای متخصصین بهداشت حرفهای. این مجموعه، متخصصان را در فرایند پایش هوا از مرحلهی شناسایی خطر تا تحریر گزارش هراهی میکند.
شماری از ویژگیهای منحصر به فرد اثر حاضر:
- تکراری نبودن مطالب به علت عدم کپی برداری از کتابهای موجود در بازار
- آموزش گام به گام استفاده از تجهیزات نمونهبرداری
- آموزش فرایند پایش هوا به شیوهی کاربردی و مؤثر
- معرفی تمام وسایل ساخت شرکت SKC تا زمان تالیف اثر
- پاسخ دادن به پرسشهای متداول در فرایند پایش هوا (در جلد 3)
مقدمه
از میان انواع خطرات موجود در محیطهای کار که سلامتی یا جان کارگران را تهدید میکنند، خطرات شیمیایی به ویژه آلایندههای هوا از گوناگونی ویژهای برخوردارند. این گوناگونی، به نوبه خود گوناگونی در روشهای نمونهبرداری و آنالیز آنها را موجب شده است. بنابراین، ارزیابی صحیح وضعیت سلامت کارگر، به دانش عمیق دربارهی روشهای نمونهبرداری و آنالیز هر عامل شیمیایی نیاز دارد. عدم اطلاع از اصول و مبانی این تخصص موجب میشود این امر به روشهای ناصحیح انجام شده و به محاسبات و تفسیرهای نادرست از نتایج بینجامد. از آنجا که اندازهگیری و تفسیر نادرست، علاوه بر هدر رفتن وقت، میتواند موجب به زیان افتادن بیمورد کارفرما یا ضایع شدن حقوق کارگر و عدم حفاظت از او شود. ضروری است این مساله به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.
در جلد 1 کتاب مبانی فرایند پایش، اعم از آشنایی با حدود مجاز آلاینده های شیمیایی، آشنایی با وسایل و روشهای نمونهبرداری، مفاهیم و اصطلاحات مربوطه، و نیز مراحل فرایند پایش از شناسایی خطر تا نوشتن گزارش شرح داده شده است.
در جلد 2 مراتب کالیبراسیون و نمونه برداری با انواع رایج نمونه-بردارها، آشنایی با آلاینده های بیولوژیک و روش های نمونه برداری از آنها، همچنین نمونه برداری از سطوح تشریح شده و در جلد 3، دستگاه های قرائت مستقیم پایشگر، انواع نمونه بردارهای موجود در بازار و نحوة استفاده از آنها، و پاسخ به پرسش های رایج درباره ی نمونه برداری و ارزشیابی آلاینده ها ارائه شده است.
در نگارش این مجموعه سعی شده است، تمام جوانب فرایند پایش هوا مورد بحث قرار گیرد، به گونه ای که مجموعه ی حاضر، بتواند پاسخگوی کلیه ی پرسش های متخصصان بهداشت حرفه ای در امر پایش هوا باشد. بنابراین، نگارنده مشتاقانه در انتظار است تا از نظر و پیشنهاد خوانندگان و صاحب نظران در این زمینه آگاهی یابد تا نسبت به رفع نواقص احتمالی اقدام نماید.
فروغ السادات دشمن فنا یزدی
فهرست مطالب
فصل 1 دستگاه های نمونه برداری از هوا 1
1.1 پایشگرهای قرائت مستقیم غبار 2
2.1 پایشگرهای قرائت مستقیم گاز و بخارات 6
3.1 کالیبراسیون دستگاه های قرائت مستقیم گاز و بخارات 28
فصل 2 پمپ ها و کالیبراتورها 31
1.2 پمپ های نمونه برداری 32
2.2 سیستم شارژکننده ی باتری powerFlex 34
3.2 کالیبراتورها 37
فصل 3 تجهیزات نمونه برداری از ذرات معلق 45
1.3 لوازم نمونه برداری با استفاده از فیلتر 46
2.3 نمونه بردارهای انتخاب سایز 61
3.3 سواب آشکارساز برای شناسایی سرب 125
فصل 4 نمونه بردارهای بیوآئروسل ها 133
1.4 نمونه بردار BioSampler 134
2.4 نمونه برداری 140
3.4 ایمپکتور BioStage 145
4.4 کاست به دام انداز اسپور VersaTrap 151
فصل 5 نمونه بردارهای گاز و بخار 159
1.5 تیوب جاذب برای نمونه برداری از هیدروژن سولفید (H2S) و سولفور دی-اکسید (SO2) 160
2.5 تیوب های نمونه بردار چند کاره ی OSHA (OVS) 161
3.5 تیوب های جاذب 163
4.5 تیوب های PUF ویژه ی نمونه برداری در حجم های بالا 168
5.5 تیوب های خشک کننده 171
6.5 ترپ برای استفاده در مدارهای نمونه برداری از ترکیبات آلی فرار (VOST) 171
7.5 تیوب های نمونه برداری فرمالدئید 172
8.5 تیوب های نمونه برداری از ترکیبات آلی فرار (VOCs) 174
9.5 تیوب های نمونه برداری مناسب برای بازیافت به روش گرمایی 174
10.5 تیوب های رنگ سنجی 176
11.5 نمونه بردار Vac-U-Tube 179
12.5 نمونه بردارهای غیر فعال بخارهای آلی 180
فصل 6 پرسشهایی که ممکن است برای شما هم پیش آید 191
1.6 روش های نمونه برداری و آنالیز 192
2.6 نکات کلی درباره ی نمونه برداری 194
3.6 پمپ های نمونه برداری 195
4.6 کالیبراتورها 202
5.6 نمونه برداری فعال از بخارها 204
6.6 نمونه برداری غیرفعال از بخار 213
7.6 نمونه برداری از ذرات 215
8.6 وسایل قابل حمل ونقل (دستگاه های پایش گر ذرات) 223
9.6 نمونه برداری از بیوآئروسل ها 224
10.6 نمونه برداری از سطح و پوست 228
پیوست ها
پیوست 1 دیگر لوازم موجود برای نمونه برداری ساخت شرکت SKC 230
پیوست 2 انواع پمپ های نمونه برداری ساخت شرکت SKC 233
پیوست 3 راهنمای انتخاب پمپ نمونه برداری هوا ساخت شرکت SKC 227
پیوست4 قانون ATEX 230
پیوست5 جدول راهنمای انتخاب فیلتر 242
منابع و مراجع 244