در کشور ایران، ضرورت وجود مدوّنی از کتاب‌های مهندسی زلزله و طراحی ساختمان‌های مقام، برکسی پوشیده نیست. آموزش مبتنی بر سرفصل‌های مناسب در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، ارتقاء دانش و تجربه‌ی مهندسان، تعریف و طرح مسائل پژوهشی مورد نیاز در این زمینه، مستلزم وجود کتاب‌هایی است که علاوه بر کیفیت علمی، با نیاز‌های بومی انطباق کاملی داشته باشد. در راستای رسیدن به هدف بزرگ جامعه‌ی ایمن که لازمه‌ی حیات بشری برای سیر تکامل است، طی تلاشی مستمر در بیش از یک دهه، دوره‌ی «دستنامه‌ی مهندسی زلزله»، تدوین شده است.
سخن مؤلف
با توجه به لرزه خیزی کشور ایران، وجود منابع علمی مناسب به منظور ارتقای دانش مهندسان عمران و معماری، بسیار ضروری می‌باشد. یکی از الزامات مهم در توسعه‌ی دانش لازم برای ساخت سازه های مقاوم در برابر زلزله، توجه به مسایل مربوط به اثرات مثبت و منفی دیوارهای پرکننده در سازه های بتنی و فولادی می باشد. می‌توان گفت با وجود تلاشهایی که توسط محققان انجام شده است، بخش اعظم جامعه‌ی مهندسی با مفاهیم مربوط به این بحث آشنایی کافی ندارند و درنتیجه چه بسیار طرح هایی که بی‌جهت دست‌بالا بوده و یا اشتباهاً دست پایین هستند. چنین منبعی می تواند علاوه بر استفاده های آموزشی در دانشگاه، مورد استفاده‌ی مهندسان طراح و ناظر قرار گیرد. به‌منظور انجام وظیفه در راستای این رسالت، اینجانب بر آن شدم تا بر اساس دستاوردهای مهندسی زلزله و با توجه به تجربیات مربوط به زلزله های گذشته، دوره‌ی «دستنامه‌ی مهندسی زلزله» را به جامعه‌ی مهندسی عمران و معماری کشور تقدیم کنم. این دوره شامل مجموعه‌ی نسبتاً کاملی از مطالب علمی این زمینه است. کتاب حاضر هیجدهمین کتاب از این سری بوده و در ده فصل تدوین شده است.
از همکاری و مساعدت صمیمانه‌ی آقای فرید قهاری که از برجسته ترین دانشجویان دکترای کشور بوده و ویرایش قسمتهایی از کتاب را با دقت فراوانی انجام دادند، سپاسگزاری می شود. سرکار خانم احتشام فر ویرایش ادبی متن را با حوصله و دقت زیادی انجام دادند که از ایشان صمیمانه تشکر می‌شود. از آقای مهدی تمیزی به خاطر دقت و مهارت در انتخاب رنگ‌های جلد کتاب تشکر می‌شود. همچنین از آقای مجیدرضا زروئی مدیریت محترم انتشارات فدک ایساتیس به خاطر اهمیت دادن به کیفیت کتاب از هر دو نظر محتوی و ظاهر، خالصانه تقدیر می‌شود. آقای مهندس رضا کرمی شاهنده علاوه بر مدیریت تولید در مجموعه‌ی انتشارات فدک ایساتیس، پیشنهادات ارزنده‌ای جهت ساختار و صفحه‌آرایی کتاب ارائه کردند که از ایشان سپاسگذاری می‌شود.
از مهندسان و صاحب نظران محترم صمیمانه تقاضا دارم که اینجانب را مورد منت قرار دهند و نظرات و پیشنهادات خود را به اینجانب اطلاع دهند، تا مورد نظر قرار گیرد.
دکتر محمدرضا تابش‌پور
فهرست مطالب
فصل اول: اثر دیوار پرکننده ی آجری بر رفتار لرزه ای سازه ها
1.1 مقدمه 3
1.2 مدل سازه ای دیوار پرکننده ی آجری 4
1.3 اندرکنش بین قاب و دیوار پرکننده ی آجری 6
4.1 دیوار بنایی محصور شده (دارای کلاف)، فصل سوم آیین‌نامه‌ی2800 10
5.1 شکست طبقه¬ی نرم (یا ضعیف) 12
6.1 شکست پیچشی 24
7.1 تأثیر دیوار پرکننده‌ی آجری در سازه های فولادی دارای بادبند 27
8.1 دیوار پرکننده ی دارای بازشو 32
9.1 شکست ستون کوتاه 33
10.1 جلوگیری از تقابل دیوار و قاب 47
منابع 48
فصل دوم: تاریخچه ی مدلسازی دیوار آجری پرکننده و قاب
1.2 مقدمه 51
2.2 مدل های پایه ای (میکرو) 52
3.2 مدل های ساده (ماکرو) 60
4.2 مدول یانگ مصالح بنایی 64
منابع 67
فصل سوم: پانل سه بعدی به عنوان دیوار پرکننده (نشریه ی شماره ی 385)
1.3 مقدمه 71
2.3 بند «7-3» نشریه ی 385- ضریب رفتار 73
3.3 بند «7-5» نشریه ی 385- اصول تحلیل 73
4.3 بند «7-7» نشریه ی 385 - زمان تناوب 75
5.3 بند «12-2» نشریه ی 385- پانل¬های غیرباربر 76
6.3 بند «12-4» نشریه ی 385- استفاده از پانل ها به عنوان اعضای باربر جانبی در قاب های سازه ای 77
7.3 جمع¬بندی 78
منابع 78
فصل چهارم: رفتار درون صفحه ای دیوار پرکننده ی آجری
4.1 مقدمه 81
4.2 پارامترهای مورد نیاز در تحلیل و طراحی دیوار پرکننده 81
4.3 کنترل مقاومت خمشی دیوار ها در داخل صفحه 83
4.4 روش کلاسیک طراحی دیوارآجری پرکننده 86
منابع 101
فصل پنجم: رفتار برون صفحه ای دیوار پرکننده ی آجری: مدل ساده و کنش قوسی
1.5 مقدمه 105
2.5 کنترل خمش عمود بر صفحه 105
3.5 شکست خارج از صفحه ی دیوارهای پرکننده ی قاب های سازه ای 105
4.5 بارگذاری زلزله ی برون صفحه ای دیوار 107
5.5 بارگذاری باد برای شکست خارج از صفحه ی دیوار 108
6.5 مدل های دوخطی و سه خطی برای خمش خارج از صفحه 111
7.5 کنش قوسی (Arching action) 115
فصل ششم: ضوابط پیشنهادی FEMA-306
1.6 مقدمه 127
2.6 اعضای قاب فولادی 127
3.6 اعضای قاب بتنی 128
4.6 اجزای قاب پر شده 133
5.6 مروری بر ضوابط FEMA-306 138
منابع 140
فصل هفتم: اثر بازشو بر سختی قاب های دارای دیوار پرکننده ی آجری
1.7 مقدمه 143
2.7 نامنظمی چیدمان دیوار در ارتفاع 147
فصل هشتم: رفتار ستون های کوتاه تحت تغییرشکل برشی سیکلی
1.8 مقدمه 153
2.8 نمونه های آزمایش 153
3.8 مود شکست 155
4.8 اندازه گیری کرنش در خاموت ها 160
5.8 توزیع کرنش فشاری در راستای قطر در بتن قبل از ترک خوردگی162
6.8 رفتار کلی نمونه ها 166
7.8 مدل سازی ستونهای کوتاه 171
منابع 172
فصل نهم: آزمایش پوش اور (استاتیکی‌جانبی) در محل بر روی مدرسه (تایوان)
1.9 مقدمه 175
2.9 تشریح آزمایش 176
3.9 آزمایش پوش- آور 178
4.9 آزمایش بار قائم 184
5.9 مقایسه‌ی‌نتایج آزمایش با مقادیر تحلیلی 187
6.9 نتیجه گیری و جمع بندی 187
منابع 188
فصل دهم: بررسی تحلیلی طبقه‌ی نرم
1.10 مقدمه 191
2.10 مدل سازی و تحلیل 191
منابع 198
واژه‌نامه ی انگلیسی به فارسی 203
واژه‌نامه فارسی به انگلیسی 211
فهرست الفبایی 219
