این کتاب مشتمل بر سه مبحث از مباحث مهم حقوق مدنی یعنی وصیت، ارث و شفعه است که در برنامه درسی کارشناسی ،حقوق به عنوان حقوق مدنی ۸ پیش بینی شده است.
البته در برنامه مصوب شفعه مقدم بر وصیت و ارث است؛ ولی به علت اهمیت بیشتر وصیت و ارث ما آنها را بر شفعه مقدم داشتیم
وصیت و ارث دو موضوع مهم حقوق مدنی است که مواد بسیاری را از قانون مدنی به خود اختصاص داده است در جلد اول قانون مدنی مصوب ،۱۳۰۷، مواد ۸۲۵ تا ۸۶۰ مربوط به وصیت و مواد ۸۶۱ تا ۹۴۹ راجع به ارث است که همگی از فقه امامیه گرفته شده است .
کتاب حقوق مدنی (وصیت، ارث، شفعه) نوشته دکتر سید حسین صفایی و دکتر محمدهادی جواهر کلام با زبان ساده و قابل درک به قوانین و منابع و مدارک علمی و فقهی مرتبط وصیت و ارث، شفعه میپردازد.
این اثر مناسب منبع درس دانشگاهی حقوق مدنی 8 در برنامه درسی کارشناسی حقوق میباشد.
این اثر حقوق مدنی دکتر صفایی و جواهر کلام به اقوال و فتاوای مختلف و نظر علمای حقوق با ذکر دلیل اشاره شده است. در مواردی که تفسیر قانون ایران بین علمای حقوق اختلاف نظر وجود داشته، نظر های مختلف را مطرح و نظر اقوا و برگزیده خود را هم با استدلال ذکر شده است.
فهرست مطالب
پیشگفتار
بخش نخست: وصیت
فصل نخست: مفهوم، اقسام، ماهیت واوصاف وصیت
مبحث نخست: مفهوم وصیت
مبحث دوم: اقسام وصیت
بند نخست: اقسام وصیت در قانون مدنی
بند دوم: نقد تقسیم قانون مدنی
بند سوم: ارائه تقسیم جامع از وصیت
مبحث سوم: ماهیت وصیت
بند نخست: ماهیت وصیت تملیکی
بند دوم: ماهیت وصیت عهدی
مبحث چهارم: اوصاف وصیت
فصل دوم: وصیت تملیکی (وصیت به مال)
مبحث نخست: شرایط صحبت وصیت تملیکی (انعقاد وصیت به مال)
بند نخست: قبول و رد وصیت تملیکی
بند دوم: اهمیت موصی و موصی له
بند سوم: شرایط موصی به (مورد وصیت)
بند چهارم:مشروعیت جهت وصیت
مبحث دوم: شرط نفوذ وصیت تملیکی (محدودیت اختیار موصی)
بند نخست: محدوده اختیار موصی
بند دوم: تنفیذ وصیت مازاد بر ثلث
مبحث سوم: آثار و اجرای وصیت تملیکی
بند نخست: آثار وصیت تملیکی
بند دوم: اجرای وصیت تملیکی
فصل سوم: وصیت عهدی (وصیت به ولایت)
مبحث نخست: رد وصیت عهدی
مبحث دوم: شرایط موصی و وصی
بند نخست: شرایط موصی
بند دوم: شرایط وصی
مبحث سوم: اجرای وصایت
بند نخست: حدود اختیار اوصیای متعدد ار اجرای وصیت عهدی
بند دوم: حقوق و تکالیف وصی در اجرای وصایت
بخش دوم: ارث
فصل نخست: قواعد بنیادین ارث
مبحث نخست: موجبات، شرایط و موانع ارث
بند نخست: موجبات ارث
بند دوم: شرایط ارث
بند سوم: موانع ارث
مبحث دوم: حجیت از ارث و ارثبری به قائم مقامی
بند نخست: حجیت از ارث
بند دوم: ارث بری به قائم مقامی
مبحث سوم: نحوه ارث بری وارثان، سهام وراث و زیادی و نقصان ترکه
بند نخست: نحوه ارثبری وارثان و سهام (فرضهای) وراث
بند دوم: زیادی و نقصان ترکه
فصل دوم: حالتهای ارث بری وارثان در طبقات سه گانه و قواعد خاص ارث
مبحث نخست: حالتهای ارثبری وارثان در طبقات سه گانه
بند نخست: حالتهای ارث بری وارث یا وارثان در طبقه نخست
بند دوم: حالتهای ارث بری وارث یا وارثان در طبقه دوم
بند سوم: حالتهای ارثبری وارث یا وارثان طبقه سوم
مبحث دوم: قواعد خاص ارث و قانون حاکم بر ارث
بند نخست: قواعد خاص ارث
بند دوم: قانون حاکم بر ارث (و وصیت)
بخش سوم: شفعه (حق شفعه و اخذ به شفعه)
فصل نخست: حق شفعه
مبحث نخست: مفهوم و اوصاف و مبنای حق شفعه
مبحث دوم: شرایط ایجاد حق شفعه
بند نخست: غیرمنقول بودن مال
بند دوم: قابل تقسیم بودن مال
بند سوم: محدود بودن شرکا به دو شخص
بند چهارم: مشاع بودن مال
بند پنجم: انتقال حسه شریک از طریق عقد بیع به شخص ثالث
بند ششم: شرط مسلمان بودن شفیع
مبحث سوم: آثار حق شفعه
مبحث چهارم: زوال حق شفعه
فصل دوم: اخذ به شفعه
مبحث نخست: مفهوم اخذ به شفعه
مبحث دوم: شرایط اخذ به شفعه
بند نخست: شرایط اساسی صحبت اخذ به شفعه
بند دوم: شرایط اختصاصی اخذ به شفعه
مبحث سوم: آثار و احکام اخذ به شفعه
فهرست منابع و مآخذ