پیشگفتار
اعتلای مهندسی در مباحث سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSE) ، درک صحیح از مدیریت ریسکها، انتخاب تکنیکها و روشهای کنترلی و اصلاحی، توانایی مدیریت در شرایط اضطراری و تغییرات، به کارگیری یک سیستم مدیریت مدرن HSE و در نهایت جاری سازی یک روش جهت اندازهگیری و ارزیابی عملکرد HSE در پروژه و کارگاه ساختمانی و یا عمرانی خواهد بود.
بیتردید پیش نیاز مطالعه این کتاب، کتاب مبانی سلامت، ایمنی و محیط زیست HSE (جلد 1) و مقررات و تدابیر فنی سلامت، ایمنی و محیط زیست HSE ( جلد 2) خواهد بود.
هدف از ارائه این کتاب برای مهندسین، آگاهسازی آنان جهت تصمیمگیری و انتخاب روش ها خواهد بود. استفاده از موضوعات مطرح شده در این کتاب شرکتها و پروژهها را از خمودگی نجات خواهد داد و چابکی آنان را در HSE تضمین خواهد کرد.
صمیمانه مراتب تقدیر ویژه و تشکر خالصانه خود را از زحمات فراوان جناب آقای مهندس شیخ انصاری، مهندس نورمحمدی، مهندس زینب شاکری، کلیه اعضای شورای آموزش و ترویج مقررات ملی ساختمان و جناب آقای مهندس رضا عرب عامری در تهیه و تدوین این مجموعه به عمل میآوریم.
در اینجا لازم است از تمامی مهندسین خستگیناپذیر، مدرسین و علاقهمندانی که این کتاب را مطالعه مینمایند تشکر نماییم و از شما عزیزان خواستاریم که کاستیهای احتمالی کتاب را به گردآورندگان آن اطلاع دهند.
موسسه بین المللی ارزیابی نشان تعالی HSE
دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان
فهرست مطالب
فصل 1 تفکر سیستمی و فرآیندگرا
1.1 مقدمهای بر تفکر سیستمی و فرآیندگرا
1.2 مفاهيم و تعاريف
فصل 2 اصول مدیریت
2.1 مقدمه
2.2 تعریف مدیریت
2.3 فرآیند (فراگرد) مدیریت
2.4 کارکردهای مدیریت
2.5 تصمیمگیری
2.6 برنامهریزی
2.7 سازماندهی
2.8 هماهنگی
2.9 نظارت
2.10 اختیار
2.11 رهبری
2.12 کنترل
فصل 3 الگوهای رایج در استقرار و پیادهسازی مدیریت نظام سلامت، ایمنی و محیط زیست
3.1 مقدمه
3.2 مدلهای POPMAR / مدلهای PDCA
3.3 انواع الگوهای رایج بینالمللی در زمینه HSE
فصل 4 الزامات سیستم مدیریت سلامت ، ایمنی و محیط زیست HSE (بر اساس OGP)
4.1 رهبري و تعهد
4.2 خط مشي و اهداف استراتژيك
4.3 سازمان، منابع و مستندسازي
4.4 ارزيابي و مديريت ريسك
4.5 طرحريزي- كليات
4.6 استقرار و پايش
4.7 مميزي و بررسي مجدد
فصل 5 سیستمهای مدیریت ایمنی و سلامت شغلی- الزامات به همراه راهنمای بهکارگیری ISO 45001:2018
5.1 مقدمه
5.2 دامنه کاربرد
5.3 مراجع الزامی
5.4 واژگان و تعاریف
5.5 بافت سازمان
5.6 رهبری و مشارکت کارکنان
5.7 طرحریزی
5.8 پشتیبانی
5.9 عملیات
5.10 ارزشیابی عملکرد
5.11 بهبود
ضمیمه
فصل 6 سیستمهای مدیریت محیط زیست- الزامات به همراه راهنمای به کارگیری ISO 14001:2015 107
6.1 مقدمه
6.2 مدل طرحریزی - اجرا - بررسی – اقدام (PDCA)
3.6 محتوای این استاندارد بینالمللی
4.6 دامنه کاربرد
6.5 مراجع الزامی
6.6 واژگان و تعاریف
6.8 بافت سازمان
6.9 رهبری
6.10 طرحریزی
6.11 پشتیبانی
6.12 عملیات
6.13 ارزیابی عملکرد
6.14 بهبود
ضمیمه
فصل 7 تجزیه و تحلیل خطرات و اجرای مدیریت ریسک
1.7 مفهوم ایمنی سیستم و مهندسی ایمنی
7.2 فرآیند ارزیابی ریسک
7.3 معیارهای ایمنی سیستم
7.4 ارزیابی کمی ریسک(QRA)
7.5 متدها و تکنیکهای آنالیز ایمنی
فصل 8 پاسخگویی/ واکنش در شرایط اضطراری و مدیریت بحران
8.1 مدیریت اضطراری
8.2 طبقهبندی بحران
8.3 طبقهبندی شدت وضعیت اضطراری
8.4 جایگاه مدیریت بحران در قوانین و استانداردها
8.5 برنامهریزی اضطراری
8.6 تدارکاتlogistics) )
8.7 مدیریت عملیات نجات در بحران
8.8 فعالیتهای واکنش بحران
8.9 مدیریت اطلاعات و ارتباطات
8.10 سازماندهی گروههای عملیاتی
8.11 ارزیابی عملکرد فنی برنامههای عملیات
8.12 برنامهریزی اقتضایی در بحران احتمالی
8.13 اجرای عملیات بحران
8.14 آیندهنگری، پیشبینی و آمادگی بحران
منابع و مآخذ