سخن ناشر
هرساله تعداد زیادی آتش سوزی در محیطهای مختلف اداری، تجاری، مسکونی، صنعتی و کشاورزی روی میدهد که منجر به تلفات انسانی و خسارات سنگینی اقتصادی میشود.
یکی از مهمترین مباحث ایمنی در محیط کار، پیشگیری از آتشسوزی میباشد که تقریباً استاندارد مرجع، پیشرو و کاربردی در زمینه جلوگیری و مهار آتش، استانداردهای انجمن حفاظت از حریق آمریکا NFPA) (National Fire Protection Association: میباشد.
انجمن حفاظت از حریق (NFPA) در سال ۱۸۹۶ میلادی به عنوان یک سازمان غیر انتفاعی توسط گروهی از متخصصان بیمه در شهر نیویورک تأسیس شد. ماموریت و هدف اصلی از تشکیل این انجمن بالا بردن سطح کیفیت و ایمنی زندگی با ارائه راهنماها و استانداردهای به روز ایمنی حریق، انجام پژوهشهای علمی دقیق و گسترده، آموزش و معرفی تجهیزات و سیستمهای جدید شناسایی، کنترل و مبارزه با آتش است تا نهایتاً حوادث انسانی و تجهیزاتی ناشی از آتشسوزی در سراسر جهان کاهش یابد.
انجمن NFPA مدافع و پیشرو در زمینه پیشگیری از آتشسوزی بوده و یک منبع معتبر در بالا بردن امنیت عمومی در جوامع و سازمانها به شمار میآید. این انجمن دارای بیش از 300 کد و استاندارد بوده که بصورت دائمی در حال توسعه و منتشر نمودن آنها با در نظر گرفتن و به حداقل رساندن اثرات آتش سوزی و دیگر خطرات مرتبط میباشد. تاکنون بیش از 75000 نفر از سراسر جهان عضو NFPA میباشند. NFPA دارای چهار دفتر منطقهای در آسیا و جنوب اقیانوس آرام (دفتر چین)، اروپا (دفترآلمان) آمریکای لاتین و حوزه کارائیب (دفتر پرو) و خاورمیانه و آفریقا (دفتر آفریقای جنوبی) میباشد.
NFPA مطالب آموزشی و راهنماهای ایمنی برق و ایمنی حریق را در قالبهای متنوع آموزشی، پژوهشی برای مخاطبین مختلف اعم از مردم عادی، کودکان، متخصصان و ... تولید کرده و نقش بسزایی در ارتقا ایمنی حریق در جوامع داشته است.
راهنماها و استانداردهای NFPA در بسیاری از شرکتهای خدماتی، تولیدی، صنعتی، پالایشگاهی، نیروگاهی، معادن و فلزات، ساختمانسازی و عمران، بیمه، مراکز بهداشتی درمانی، مراکز آموزشی، و ... کاربرد داشته و به شکل مداوم بازنگری و بهروز میشود.
انتشارات فدک ایساتیس به عنوان یکی از مراکز باسابقه و معتبر در زمینه نشر کتب دانشگاهی، علمی و پژوهشی تلاش دارد جهت افزایش آگاهی ایمنی عمومی، حفاظت از سلامت مردم و نیز ارتقا سیستمهای تخصصی ایمنی و حفاظت از حریق در صنایع مختلف کشور، مجموعه پرکاربرد و به روز استانداردهای NFPA با برند "سری کتابهای قرمز ایمنی آتش" را به کمک متخصصین ایمنی حریق با ترجمه روان تهیه و منتشر نماید.
در مرحله اول از سری کتابهای قرمز ایمنی آتش NFPA، هفت راهنما واستاندارد پرکاربرد، مهم و جدیدترین ویرایش NFPA شامل: NFPA 10 (استاندارد خاموشکنندههای قابل حمل آتش) NFPA 11 (استاندارد کفهای آتشنشانی) NFPA12 (استاندارد خاموشکننده گاز دیاکسید کربن)، NFPA 25 (استاندارد بازدید، آزمون و تعمیرات سیستمهای اطفا حریق مبتنی بر آب) NFPA 70B (توصیههای (ایمنی) تعمیر و نگهداری تجهیزات برقی)، NFPA 1500 (استاندارد برنامههای رفاه، ایمنی و سلامت شغلی سازمان آتشنشانی) و استاندارد NFPA 1600 (استاندارد مدیریت پایداری، شرایط اضطرار و بحران) ترجمه و منتشر شده است.
انشالله در آینده نزدیک سری دوم از استانداردهای پرکاربرد NFPA در قالب سری کتابهای قرمز نیز ترجمه و تقدیم شما عزیزان و مخاطبین گرامی میشود.
با تشکر
مجید رضا زرویی
مدیر انتشارات فدک ایساتیس
پاییز 1399
فهرست مطالب
فصل 1
مدیریت کاربرد این استاندارد 1
1.1 دامنه کاربرد 2
1.2 هدف 2
1.3 (اصل عدم برگشتپذیری) 2
1.4 واحدها 3
فصل 2
نشریههای مرجع 5
2.1 عمومی 6
2.2 نشریههای NFPA 6
2.3 سایر نشریهها 6
2.4 مرجعهایی برای اقتباس در بخشهای الزامی 8
فصل 3
تعریفها 9
3.1 عمومی 10
3.2 تعاریف رسمی NFPA 10
3.3 تعاریف عمومی 11
3.4 تعاریف ویژه 13
فصل 4
اطلاعات عمومی 15
4.1 محدودیتها برای محلهایی که بهصورت عادی و نرمال اِشغال شدهاند. 16
4.2 کاربرد و محدودیتهای دیاکسیدکربن (پیوست G را ملاحظه کنید) 17
4.3 ایمنی پرسنل 17
4.4 مشخصات، طرحها و تأییدیهها 24
4.5 آشکارسازی، فعالسازی و کنترل 27
4.6 تأمین دیاکسیدکربن 34
4.7 سیستمهای توزیع 38
4.8 بازدید، نگهداری و راهنمایی 44
فصل 5
سیستمهای سیلابی کُلی (توتال فلودینگ) 49
5.1 اطلاعات عمومی 50
5.2 مشخصات خطر 50
5.3 الزامات دیاکسیدکربن برای آتشهای سطحی 52
5.4 الزامات دیاکسیدکربن برای آتشهای عمقسوز (Deep-Seatd Fire) 57
5.5 سیستم توزیع 58
5.6 ملاحظه مربوط به تهویه (هواکش) 60
فصل 6
سیستمهای کاربرد محلی (موضعی) 61
6.1 اطلاعات عمومی 62
6.2 مشخصات خطر 62
6.3 الزامات دیاکسیدکربن 63
6.4 روش مساحت 65
6.5 روش حجمی 67
6.6 سیستم توزیع 69
فصل 7
سیستمهای خط شلنگ دستی 71
7.1 اطلاعات عمومی 72
7.2 مشخصات و ویژگیهای خطر 72
7.3 محل و فضا 72
7.4 الزامات دیاکسیدکربن 73
7.5 مشخصات تجهیزات 74
7.6 آموزش 74
فصل 8
سیستمهای استندپایپ (لولههای ایستاده) و منبع سیّار 75
8.1 اطلاعات عمومی 76
8.2 مشخصات خطر 76
8.3 الزامات استند پایپ (لوله ایستاده) 76
8.4 الزامات تأمین سیّار 77
8.5 آموزش 77
فصل 9
سیستمهای دریایی 79
9.1 تعاریف ویژه 80
9.2 عمومی 80
9.3 الزامات و نیازهای سیستم 80
9.4 بازدید و نگهداری (تعمیرات) 84
پیوست A موارد تشریحی 87
پیوست B مثالهای حفاظت از خطرات 127
پیوست C تعیین اندازهی لوله و اُریفیس (orifice) 137
پیوست D سیستمهای سیلابی کُلی (توتال فلودینگ) 149
پیوست E آتشهای سطحی 155
پیوست F سیستمهای کاربرد محلی دیاکسیدکربن 161
پیوست G اطلاعات عمومی درباره دیاکسیدکربن 167