سخن ناشر

    هرساله تعداد زیادی آتش سوزی در محیط‌های مختلف اداری، تجاری، مسکونی، صنعتی و کشاورزی روی می‌دهد که منجر به تلفات انسانی و خسارات سنگینی اقتصادی می‌شود.

    یکی از مهم‌ترین مباحث ایمنی در محیط کار، پیشگیری از آتش‌سوزی می‌باشد که تقریباً استاندارد مرجع، پیشرو و کاربردی در زمینه جلوگیری و مهار آتش، استاندارد‌های انجمن حفاظت از حریق آمریکا NFPA) (National Fire Protection Association: می‌باشد.

    انجمن حفاظت از حریق (NFPA) در سال ۱۸۹۶ میلادی به عنوان یک سازمان غیر انتفاعی توسط گروهی از متخصصان بیمه در شهر نیویورک تأسیس شد. ماموریت و هدف اصلی از تشکیل این انجمن بالا بردن سطح کیفیت و ایمنی زندگی با ارائه راهنماها و استاندارد‌های به روز ایمنی حریق، انجام پژوهش‌های علمی دقیق و گسترده، آموزش و معرفی تجهیزات و سیستم‌های جدید شناسایی، کنترل و مبارزه با آتش است تا نهایتاً حوادث انسانی و تجهیزاتی ناشی از آتش‌سوزی در سراسر جهان کاهش یابد.

    انجمن NFPA مدافع و پیشرو در زمینه پیشگیری از آتش‌سوزی بوده و یک منبع معتبر در بالا بردن امنیت عمومی در جوامع و سازمان‌ها به شمار می‌آید. این انجمن دارای بیش از 300 کد و استاندارد بوده که بصورت دائمی در حال توسعه و منتشر نمودن آنها با در نظر گرفتن و به حداقل رساندن اثرات آتش سوزی و دیگر خطرات مرتبط می‌باشد. تاکنون بیش از 75000 نفر از سراسر جهان عضو NFPA می‌باشند. NFPA دارای چهار دفتر منطقه‌ای در آسیا و جنوب اقیانوس آرام (دفتر چین)، اروپا (دفترآلمان) آمریکای لاتین و حوزه کارائیب (دفتر پرو) و خاورمیانه و آفریقا (دفتر آفریقای جنوبی) می‌باشد.

NFPA مطالب آموزشی و راهنماهای ایمنی برق و ایمنی حریق را در قالب‌های متنوع آموزشی، پژوهشی برای مخاطبین مختلف اعم از مردم عادی، کودکان، متخصصان و ... تولید کرده و نقش بسزایی در ارتقا ایمنی حریق در جوامع داشته است.

    راهنماها و استاندارد‌های NFPA در بسیاری از شرکت‌های خدماتی، تولیدی، صنعتی، پالایشگاهی، نیروگاهی، معادن و فلزات، ساختمان‌سازی و عمران، بیمه، مراکز بهداشتی درمانی، مراکز آموزشی، و ... کاربرد داشته و به شکل مداوم بازنگری و به‌روز می‌شود.

    انتشارات فدک ایساتیس به عنوان یکی از مراکز باسابقه و معتبر در زمینه نشر کتب دانشگاهی، علمی و پژوهشی تلاش دارد جهت افزایش آگاهی ایمنی عمومی، حفاظت از سلامت مردم و نیز ارتقا سیستم‌های تخصصی ایمنی و حفاظت از حریق در صنایع مختلف کشور، مجموعه پرکاربرد و به روز استانداردهای NFPA با برند "سری کتاب‌های قرمز ایمنی آتش" را به کمک متخصصین ایمنی حریق با ترجمه روان تهیه و منتشر نماید.

    در مرحله اول از سری کتاب‌های قرمز ایمنی آتش NFPA، هفت راهنما واستاندارد پرکاربرد، مهم و جدیدترین ویرایش NFPA شامل: NFPA 10 (استاندارد خاموش‌کننده‌های قابل حمل آتش) NFPA 11 (استاندارد کف‌های آتش‌نشانی) NFPA12 (استاندارد خاموش‌کننده گاز دی‌اکسید کربن)، NFPA 25 (استاندارد بازدید، آزمون و تعمیرات سیستم‌های اطفا حریق مبتنی بر آب) NFPA 70B (توصیه‌های (ایمنی) تعمیر و نگهداری تجهیزات برقی)، NFPA 1500 (استاندارد برنامه‌‌های رفاه، ایمنی و سلامت شغلی سازمان آتش‌نشانی) و استاندارد NFPA 1600 (استاندارد مدیریت پایداری، شرایط اضطرار و بحران) ترجمه و منتشر شده است.

   انشالله در آینده نزدیک سری دوم از استانداردهای پرکاربرد NFPA در قالب سری کتاب‌های قرمز نیز ترجمه و تقدیم شما عزیزان و مخاطبین گرامی می‌شود.

با تشکر

مجید رضا زرویی

مدیر انتشارات فدک ایساتیس

پاییز 1399

 

فهرست مطالب

فصل 1         

مدیریت کاربرد این استاندارد 1   

1.1        دامنه کاربرد    2

1.2        هدف    2

1.3        (اصل عدم برگشت‌پذیری)   2

1.4        واحدها    3

فصل 2         

نشریه‌های مرجع    5

2.1        عمومی    6

2.2        نشریه‌های NFPA    6

2.3        سایر نشریه‌ها    6

2.4        مرجع‌هایی برای اقتباس در بخش‌های الزامی    8

فصل 3         

تعریف‌ها    9

3.1      عمومی    10

3.2      تعاریف رسمی NFPA    10

3.3      تعاریف عمومی    11

3.4      تعاریف ویژه    13

فصل 4        ‌

اطلاعات عمومی    15

4.1      محدودیت‌ها برای محل‌هایی که به‌صورت عادی و نرمال اِشغال شده‌اند.    16

4.2      کاربرد و محدودیت‌های دی‌اکسید‌کربن (پیوست G را ملاحظه کنید)   17

4.3      ایمنی پرسنل    17

4.4      مشخصات، طرح‌ها و تأییدیه‌ها    24

4.5      آشکار‌سازی، فعال‌سازی و کنترل    27

4.6      تأمین دی‌اکسید‌کربن    34

4.7      سیستم‌های توزیع    38

4.8      بازدید، نگهداری و راهنمایی    44

فصل 5         

سیستم‌های سیلابی کُلی (توتال فلودینگ)    49

5.1      اطلاعات عمومی    50

5.2      مشخصات خطر    50

5.3      الزامات دی‌اکسید‌کربن برای آتش‌های سطحی    52

5.4      الزامات دی‌اکسید‌کربن برای آتش‌های عمق‌سوز (Deep-Seatd Fire)    57

5.5      سیستم توزیع    58

5.6      ملاحظه مربوط به تهویه (هواکش)    60

فصل 6          

سیستم‌های کاربرد محلی (موضعی)    61

6.1      اطلاعات عمومی    62

6.2      مشخصات خطر    62

6.3      الزامات دی‌اکسید‌کربن    63

6.4      روش مساحت    65

6.5      روش حجمی    67

6.6      سیستم توزیع    69

فصل 7          

سیستم‌های خط شلنگ دستی    71

7.1      اطلاعات عمومی    72

7.2      مشخصات و ویژگی‌های خطر    72

7.3      محل و فضا    72

7.4      الزامات دی‌اکسید‌کربن    73

7.5      مشخصات تجهیزات    74

7.6      آموزش     74

فصل 8          

سیستم‌های استندپایپ (لوله‌های ایستاده) و منبع سیّار    75

8.1      اطلاعات عمومی    76

8.2      مشخصات خطر    76

8.3      الزامات استند پایپ (لوله ایستاده)    76

8.4      الزامات تأمین سیّار    77

8.5      آموزش    77

فصل 9         

سیستم‌های دریایی    79

9.1      تعاریف ویژه    80

9.2      عمومی    80

9.3      الزامات و نیازهای سیستم    80

9.4      بازدید و نگهداری (تعمیرات)    84

پیوست A         موارد تشریحی    87

پیوست B         مثال‌های حفاظت از خطرات    127

پیوست C          تعیین اندازه‌ی لوله و اُریفیس (orifice)    137

پیوست D         سیستم‌های سیلابی کُلی (توتال فلودینگ)   149

پیوست E         آتش‌های سطحی    155

پیوست F         سیستم‌های کاربرد محلی دی‌اکسید‌کربن    161

پیوست G         اطلاعات عمومی درباره دی‌اکسید‌کربن    167