در اجرا و نظارت ساختمان‌های فولادی و بتنی از تخریب تا تحویل
در جلد دوم به تشریح و ارائه نکات فنی اجرا و نظارت انواع سازه‌های فولادی و بتن‌آرمه «شناخت مصالح، اسکلت‌سازه و اتصالات» پرداخته شده است. در این جلد، شرح و توضیح فصول با عناوین زیر ارائه شده است:
• آشنایی با نکات فنی اجرایی و نظارت بر سازه‌های اسکلت بتن‌آرمه
• آزمایشهای رایج در بتن
• بتن‌های خاص
• آشنایی با نکات فنی اجرایی و نظارت بر سازه‌های اسکلت فولادی
• انواع اتصالات در ساختمان‌های فولادی و نصب و برپایی اسکلت شامل راهکارهای ایجاد اتصال
• وسایل اتصال در ساختمان‌های فولادی و نصب و برپایی اسکلت شامل راهکارهای ایجاد اتصال
• وسایل اتصال در ساختمان‌های فولادی شامل (پیچ و پرچ و جوش)
Error! Bookmark not defined.
فصل اول / آشنايي با نكات فني اجرايي و نظارت بر سازه‌هاي اسكلت بتن‌آرمه
مدیریت کارگاهی
نکات عمومی نظارت و بازرسی در اسکلت بتن‌آرمه مربوط به مدیریت کارگاهی
انتخاب و تایید مصالح موجود دربتن
ملاحظات طراحی
ویژگیهای مصالح مصرفی
آزمایشهای مصالح
سیمان
سیمان پرتلند مصنوعی
انواع سیمان پرتلند در استاندارد ایران به پیروی از استاندارد ASTM
سیمان پرتلند تیپ 1
سیمان پرتلند تیپ 2
سیمان پرتلند تیپ 3
سیمان پرتلند تیپ 4
سیمان پرتلند تیپ 5
سیمانهای سفید و رنگی
حمل و نقل و نگهداری سیمان
سنگدانه‌ها
مواد افزودنی بتن
کلیات
انواع افزودنی‌هاي بتن
1. مواد حباب ساز
خصوصیات بتن هوادار
علت ایجاد خصوصیات فوق با اضافه نمودن مواد مضاف هوا زا
2. مواد کاهنده آب
3. مواد کند گیر‌کننده(دیرگیر‌کننده‌‌ها)
تجربه فنی قابل توصیه
4. مواد تسریع‌کننده (تندگیر‌کننده)
5. مواد پوزولانی
6. مواد روان‌ساز یا خمیری‌کننده (مواد مضاف کاهنده آب) و روان‌کننده‌هاي ممتاز
7. مواد آب بندکننده
میلگردهای فولادی در بتن مسلح
دلایل استفاده از فولاد در بتن
انواع فولادهای مصرفی در بتن مسلح
میلگردهای فولادی (آرماتورها)
روش‌هاي تولید
چگونگی و ویژگیهای ظاهری سطح میلگردها
خم کردن میلگردها
شکل‌هاي رایج میلگردها در بتن
استاندارد‌هاي خم قلاب انتهای میلگردها
حداقل قطر خم‌ها
ب) قطر داخلی خم‌ها برای خاموت‌هاي به قطر بیشتر از 16 میلی‌متر
ج) قطر داخلی خم‌ها در شبکه‌هاي سیمی جوش شده‌ي صاف یا آجدار
وصله‌ي میلگردها
روش‌هاي متداول وصله‌ي میلگردها
نمونه‌برداری و پذیرش میلگرد
حفاظت و انبار کردن میلگردها
شناخت عمومی مشخصات بتن
الف) محاسن بتن
ب) معایب بتن
ج) خواص عمومی بتن
ج-1) ویژگی‌هاي مطلوب بتن تازه
ج-2) ویژگی‌هاي مطلوب بتن سخت شده
پوشش بتنی روی میلگردها: (Cover)
نکات عمومی بتن و بتن‌ریزی (اختلاط، انتقال، واریز، تراکم و پرداخت بتن)
اختلاط بتن
انواع اختلاط در ساخت بتن
الف) اختلاط دستی
ب) اختلاط با دستگاه
ب – 1) دستگاه‌هاي مخلوط‌کن ثابت
ب – 2) دستگاههای مخلوط‌کن متحرک (تراک میکسرها) و آشنایی با دستگاه‌هاي انتقال و پخش بتن
نظافت و نگهداری از دستگاه‌هاي بتن ساز
انتقال بتن
وسایل انتقال بتن
الف) وسایل انتقال افقی بتن
ب) وسایل انتقال بتن در سطوح شیب‌دار و انتقال عمودی بتن
واریز بتن در محل قالب
خلاصه نکات فنی قبل از واریز بتن در محل قالب
خلاصه نکات فنی در حین واریز بتن در محل قالب
تراکم بتن
وسایل تراکم در بتن‌ریزی
اندازه لرزاننده‌هاي درونی
مدت زمان تراکم کامل
برخی از معایب وجود هوای محبوس در بتن
پرداخت سطح بتن
1. شمشه یا تراز کردن
2. تخته ماله‌كشي با تخته ماله دستی بلند و کوتاه
3. ماله‌کشی
4. پرداخت نهایی
توقف در عملیات پرداخت
توقف و شروع مجدد بتن‌ریزی
ایمنی در اجرای سازه‌هاي بتن‌آرمه
مقاطع سازه‌اي و اجزای اصلی سازه‌هاي بتن‌آرمه
الف): ستون‌هاي بتن‌آرمه
ضوابط مربوط به میلگرد‌گذاری بتن‌ريزي
الف) حداقل تعداد میلگرد طولی در هر یک از مقاطع ستون‌ها
ب) تنگ‌هاي جانبی یا خاموت‌ها
ج) قطر خاموت‌ها
د) فاصله‌اي هر دو خاموت متوالی
ه) خاموت اسپیرال در ستون‌هاي با مقطع دایره ای
نکات طراحی مارپیچ‌ها در اعضای فشاری
و) محل تغییر مقطع ستون‌ها
بتن‌ریزی در ستون‌ها
ب) تیرهای بتن‌آرمه (پوترها)
ج) متداول‌ترين سقف‌هاي مورد استفاده در اسکلت بتن‌آرمه
بتن‌ریزی دالها و سقفها
د) انواع دیوارهای مورد استفاده در سازه‌هاي بتن‌آرمه
دیوار حایل
دیوار باربر
دیوار زیرزمین
دیوار غیر‌باربر
دیوار برشی
اصول بتن‌ریزی دیوارها
ملاحظات بتن‌ریزی در اعضای سازه‌ای
نکات خاص بتن و بتن‌ریزی در شرایط خاص
الف) بتن‌ریزی‌هاي حجیم
ب) بتن‌ریزی دالها و نحوه ارتعاش آن
ج) بتن‌ریزی در اطراف بازشوها، کانال‌ها و نقاط توخالی
د) بتن‌ریزی در سطوح شیب‌دار
عمل‌آوری بتن (مراقبت، محافظت و پروراندن)
کلیات
روش‌هاي عمل آوردن
مدت عمل آوردن
بتن‌ریزی در هوای گرم
کاهش دمای بتن
جلوگیری از ایجاد ترک
بتن‌ریزی در مناطق ساحلی خلیج فارس و دریای عمان
بتن‌ریزی در هوای سرد
تعریف هوای سرد
تدابیر احتیاطی
مصالح مصرفی
الزامات طرح اختلاط بتن در هوای سرد
عمل آوردن بتن تازه در هوای سرد
قالب و قالب‌بندی اعضای سازه بتن‌آرمه
جنس مصالح قالب‌بندی
چوب
منشأ چوب‌ها
انواع چوب
الوار و چهارتراش (تخته)
مشخصات مکانیکی الوارهای چوبی
آلومینیوم
فایبر گلاس
نیمرخ سبک و ورق‌هاي فولادی
قالب‌بندی اعضای سازه‌ای
قالب‌هاي مورد استفاده در بتن‌ریزی فنداسیون
1. استفاده از بدنۀ خاکبرداری
2. استفاده از قالب‌هاي آجری یا بتن کم مایه ( قالب منفی )
3. استفاده از قالب‌هاي تخته‌هاي چوبی و چهارتراش
4. استفاده از قالب‌هاي فلزی در فنداسیون
1. پانل
2. پشت‌بند افقی یا کمرکش
3. پشت‌بندها و وادارها
قالب‌هاي دیوار
معرفی
انواع قالب‌هاي دیوار
4- قالب بالارونده
5- قالب لغزنده (قائم و افقی)
قالب‌هاي ستون
انواع قالب‌هاي فلزی
اجزای قالب‌هاي سقف (دال)
انواع قالب‌هاي سقف
قالب‌هاي یکپارچۀ دال
قالب برداری
زمان قالب برداری
برداشتن پایه‌هاي اطمینان
درزهای اجرایی موجود در بتن
لکه‌گیری و ترمیم در سازه‌هاي بتن‌آرمه
دسته‌بندی سطوح مورد ترمیم
الف) سطوحی که در معرض دید نیستند
ب) سطوحی که در معرض دید هستند
انواع ترمیم
الف) ترمیم بیرون زدن دوغاب
ب) ترمیم لبه‌دار شدن در درزهای افقی و قائم
ج) ترمیم لبه‌ها و نبشی‌ها
د) ترمیم محل سوراخ‌هاي گیره قالب
ه) ترمیم محل حباب‌هاي سطحی
و) تعمیر و ترمیم قسمت‌هاي کرمو
اصلاح سازه‌هاي بتنی با استفاده از تخریب‌هاي جزئی (تعمیر اساسی)
کلیات
شمع‌زنی و نصب داربست و پایه‌هاي موقت
تخریب قسمتهای معیوب و آسیب دیده
وسایل مورد استفاده برای تخریب بتن
چکشهای بادی کوچک
آماده کردن سطوح قسمتهای تخریب شده
تیشه داری
زبرزنی
روش‌های تعمیرکار
الف: ملات خشک
ب: بتن جانشین
ج: ملات جانشین
د: اندود
ه: تزریق
خلاصه و جمع‌بندی نکات تخریب سازه‌هاي بتنی
فصل دوم/ آزمايش‌هاي رايج در بتن
آزمایش‌هاي رایج در بتن
الف) آزمایش کارآیی بتن تازه )اسلامپ)
ب) مقاومت کششی نمونه‌هاي بتنی (آزمایش برزیلی)
ج) مغزه‌گیری از بتن سخت شده (کرگیری)
د) آزمایش چکش اشمیت
ه) مقاومت فشاری نمونه‌هاي بتنی
نمونه‌گیری از بتن در هنگام اجرا
تدوین مدارک مربوط به مقاومت فشاری متوسط بتن
ضوابط و شرايط مجاز بودن عدم نمونه‌گيري از بتن‌هاي مصرفي
مباني پايه‌هاي ضوابط پذيرش كيفيت بتن ساخته شده
ارزيابي مقاومت بتن ساخته شده
مراحل گام به گام ارزيابي مقاومت بتن ساخته شده
گام اول
گام دوم
گام سوم
نحوه برخورد با بتن‌هاي «غيرقابل قبول از نظر مقاومت»
(بتن‌هاي كم مقاومت) يا بتن‌هاي كم دوام
نحوه برخورد با بتن‌هاي «عدم پذيرش قطعي»
آزمونه‌هاي ارزيابي روش عمل آوردن و مراقبت بتن
آزمونه‌هاي آگاهي
ارزيابي بتن‌هاي ساخته شده با ساير انواع سيمان‌هاي پرتلند
فصل سوم / بتن‌هاي خاص
بتن‌هاي خاص و فناوری نوین بتن‌آرمه
1. بتن پلیمری
محدوديت بتن پلیمری
2. بتن گوگردی
3. بتن الیافی
مشخصات كلي بتن‌هاي الیافی
مصالح بتن‌هاي الیافی:
طرح مخلوط بتن‌هاي الیافی
اجرای بتن‌هاي الیافی
4. بتن غلتکی
5. بتن با مقاومت بالا
مشخصات كلي بتن بامقاومت بالا
مصالح بتن‌هاي پر مقاومت
طرح مخلوط بتن‌هاي پر مقاومت
اجرای بتن‌هاي پر مقاومت
6. بتن سبک
طبقه‌بندی بتن سبک
7. بتن سنگین
مصالح مورد استفاده در بتن سنگین
طرح مخلوط در بتن سنگین
اجرای بتن سنگین
8. بتن پاشیده (شات کریت)
9. بتن پیش‌ساخته
10. بتن ساندویچی
11. بتن خود تراکم
ویژگی‌هاي بتن خودتراکم
مصالح مصرفی در بتن خودتراکم
طرح مخلوط بتن خودتراکم
اجرای بتن خودتراکم
حالت‌هاي خاص بتن‌ریزی
الف: مشخصات واریز بتن‌هاي پمپي (شرایط ویژه برای پمپ نمودن بتن مصرفی در سازه‌ها)
ب: مشخصات واریز بتن‌هاي پاشيدني (شاتكريت)
ج: مشخصات واریزبتن از طریق ترمي (قيف و لوله)
د: مشخصات واریز بتن‌هاي مصرفي در شمع‌هاي بتني درجاريز
فناوری نوین جایگزینی میلگردهای کامپوزیتی (FRP)
فصل چهارم / آشنايي با نكات فني اجرايي و نظارت بر سازه‌هاي اسكلت فولادي
انواع سازه‌ها
ساختمان‌هاي تمام اسکلت فولادی
انتقال بار در ساختمان‌هاي اسکلت فلزی
محاسن و معایب سازه‌هاي اسکلت فولادی
محاسن سازه‌هاي اسکلت فولادی
معایب سازه‌هاي اسکلت فولادی
الف) خلاصه مزایای ساختمان فولادی
ب) خلاصه معایب ساختمان‌های فولادی
کف ستون‌ها (Base plate) و بولت‌ها
روش نصب پیچ‌هاي مهاری
الف) نصب پیچ‌هاي مهاری در موقع بتن‌ریزی شالوده‌ها
پیچ‌هاي مهاری و چگونگی اتصال آنها
روش اول
روش دوم
روش سوم
ب) نصب پیچ‌هاي مهاری پس از بتن‌ریزی شالوده
محافظت کف ستون‌ها و پیچ‌هاي مهاری
ستون‌ها در اسکلت فولادی
عوامل موثر بر شکل هندسی مقطع ستون
نیم رخ (پروفیل) نورد شده شامل انواع تیرآهن‌ها و قوطی‌ها
نیم رخ‌هاي مرکب
چگونگی ساخت ستون (مقاطع مرکب)
الف) اتصال دو پروفیل به یکدیگر به طریقه دوبله کردن
روش ساخت ستون جفت
ب) اتصال دو پروفیل با یک ورق سرتاسری روی بال
ج) اتصال دو پروفیل با قیدهای موازی و یا مورب (ستون مشبک)
ستون‌هاي با مقاطع دایره‌ای
استقرار ستون بر روی کف ستون با استفاده از نبشی نصب (مونتاژ)
وصله ستون (Column Splice)
نحوه وصله زدن
رواداری نصب ستون
شاه تیرها، پل‌ها (Grider)
انواع شاه‌تیرها (پل‌هاي) فولادی
ساخت شاه‌تیرها
مشخصات ورق‌هاي تقویتی در تیرهای معمولی
تیرهای لانه زنبوری
هدف از ساخت تیرهای لانه زنبوری
محاسب و معایب تیرلانه زنبوری
انواع روش‌های ساخت تیرهای لانه زنبوری
روش‌هاي مختلف برش تیرآهن
شیوه ساخت تیر لانه زنبوری و تقویت آن
تیرهای مرکب
الف) نیمرخ‌هاي تقویت شده
ب) تقویت تیر نورد شده به کمک ورق جان
ج) تیر ورق
خرپاها
پروفیل‌هاي رایج در ساخت خرپا
لاپه‌ریزی روی خرپاها و مهار کردن آنها
خرپای فضایی: خرپای فضا کار (سازه فضا کار)
بادبندها در سازه‌هاي فولادی ( (Brace
هدف از به کارگیری بادبندها
تعریف بادبندها
انواع شکل‌هاي بادبندهای متداول
تعیین محل بادبندها در پلان
علامت بادبند در پلان ستون‌گذاری
برخی نکات نظارتی مربوط به اجرای صحیح بادبندها
تیر راه‌پله (شمشیری)
انواع درزها در ساختمان‌های فولادی
الف) درز انبساط در ساختمان‌های فولادی
ب) درز انقطاع
تخریب، تعمیر، نگهداری و اصلاح کارهای اسکلت فولادی
نکات فنی تخریب سازه‌هاي فولادی
تخریب دودکش‌هاي بلند صنعتی و سازه‌هاي مشابه
مصالح و ضایعات
رفع معایب آهن‌آلات مورد مصرف در سازه ساختمان‌ها
الف: صافکاری آهن‌آلات اسکلتهای فولادی ساختمان‌ها در شرایط عادی
ب: صافکاری و مستقیم نمودن آهن‌آلات اسکلت فولادی ساختمان‌ها به کمک حرارت
رنگ‌آمیزی قطعات در اسکلت فولادی
کلیات
1. انواع رنگ‌آمیزی
2. رنگ زدن
3. آماده کردن کارهای فلزی
نکات فنی و ملاحظات رنگ‌آمیزی بر روی انواع کارهای فلزی
الف: رنگ‌آمیزی اسکلت فلزی
ب: رنگ‌آمیزی در، پنجره و نرده فلزی (فولادی)
پ: رنگ‌آمیزی لوله‌کشیهای خارج از ساختمان
ت: رنگ‌آمیزی رادیاتورها
ث: رنگ‌آمیزی دستگاهها و ماشین‌آلات
ج: رنگ‌آمیزی مخازن آب سرد
مراحل اجرای رنگهای اپوکسی
فصل پنجم / انواع اتصالات در ساختمان‌هاي فولادي و نصب و برپايي اسكلت
اتصالات در ساختمان‌هاي فولادی
انواع اتصالات از نظر عملکرد سازه‌ای
اتصال ساده (مفصلی) (Hinge Connection)
اتصال نیمه‌صلب (Semi-Rigid Connection)
اتصال صلب (Fixed Connection) (گیردار)
نکات فنی اتصالات ساده تیر به ستون و شاه‌تیر
اتصال با نبشی جان
اتصال با نبشی نشیمن
اتصال با نشیمن تقویت شده (سخت شده)
حالت‌هاي مختلف اتصال و نصب شاه‌تیرها
عملیات ساخت، برپایی و نصب اسکلت ساختمان
کلیات
نکات فنی برپایی و اجرای سازه‌هاي فولادی
ویژگی‌هاي محل نصب تیرها در طبقات
نحوه اتصال شاه‌تیر به شاه‌تیر
تیرهای پوشش
اتصالات و زبانه کردن تیرهای پوشش
اتصال تیرهای پوشش به شاه‌تیر به وسیله نبشی
مهار کردن تیرهای پوشش
لقمه‌ها و پرکننده‌ها
وصله کردن شاه‌تیرها وتیرچه‌هاي سقف
نحوه وصله کردن تیرها
نحوه اتصال کنسول‌ها به ستون
وسایل نصب
پاره‌اي از توصیه‌هاي آيين‌نامه‌اي در خصوص آماده‌سازی قطعات، نصب و برپایی اسکلت فولادی
آشنایی با انواع کولیس‌ها و میکرومتر‌ها به جهت اندازه‌گيري ورق‌ها، میلگردها و سایر مقاطع فولادی
1. کولیس داخلی(Inside calipers)
2. کولیس خارجی (Outside calipers)
3. کولیس‌های مقسم(Divider calipers).
4. کولیس ورنیه
5. کولیس عقربه‌ای.
6. کولیس رقومی (دیجیتال)
7. کولیس ریزسنج (میکرومتر)
موارد استفاده ریز سنج (میکرو متر)
ساختمان ریزسنج (میکرومتر)
روش کار ریزسنج (میکرومتر)
مقایسه
روش کار کولیس
اندازه‌‌گیری قطر خارجی
اندازه‌گيري قطر داخلی
کاربرد کولیس در سازه‌هاي ساختمانی
فصل ششم / وسايل اتصال در ساختمان‌هاي فولادي (پيچ و پرچ و جوش)
وسایل اتصال در ساختمان‌هاي فولادی (ارائه انواع روش‌های ایجاد اتصال) و بررسی مزایا و …
انواع وسایل اتصال (راهکارهای ایجاد اتصال سازه‌ای)
پرچ (Rivet)
نحوه استفاده از پرچ
انواع مختلف پرچ
پیچ
انواع پیچ با توجه به جنس آن
1- پیچ‌هاي معمولی
2- پیچ‌هاي دقیق
3- پیچ‌هاي با مقاومت بالا
نکات آيين‌نامه برای ایجاد اتصال با پیچ و پرچ
جوش و اتصال جوشی (weld connection)
تعریف عملیات جوشکاری
انواع روش‌های جوشکاری
الف- جوشکاری با گاز
ب- جوشکاری با قوس الکتریکی
وظایف روکش الکترود
شناسایی انواع الکترودها
انتخاب شماره (اندازه) کابل
انواع اتصالات جوشی از نظر نحوه قرارگیری قطعات اتصال
اتصال لب به لب
اتصال روی هم
الف- سادگی جفت و جور کردن
ب- سادگی اتصال دادن
ج- امکان اتصال روی هم صفحات با ضخامت‌هاي متفاوت
انواع جوش
حداکثر اندازه جوش گوشه در طول لبه‌ها
مشخصات جوش خوب
جوش خوب چیست؟ (کیفیت جوش و جوشکاری)
جوش خوب باید دارای ظاهری با مشخصات زیر باشد
ترک در جوش
عوامل ایجاد ترک درجوش
پیشگیری از ایجاد ترک در جوش
آزمونهای جوش
نظارت پیشگیرانه (PM)
بازرسی عینی (VT)
اصول بازرسی چشمی (عینی) جوش
بازرسی عینی قبل از جوشکاری
بازرسی عینی در حین عملیات جوشکاری
بازرسی عینی بعد از جوشکاری
اندازه‌گيري جوش
ضوابط پذیرش در بازرسی عینی مطابق AWS
آزمایش‌هاي غیر‌مخرب
تست‌های غیر مخرب جوش در ساختمان
بازرسی با (مایعات نافذ) (PT)
آزمایش با رنگ نافذ قرمز
آزمون ذرات مغناطیسی(MT)
آزمون فراصوتی (آلتراسونیک)
لزوم بازرسی جوش بعد از عملیات جوشکاری
طراحی و ساخت گيج‌هاي جوشكاري و نحوه كار با آنها در بازرسي ابعادي جوشها
گيج AWS
تعیین اندازه ساق جوش گوشه
اندازه‌گيري میزان تقعر و تحدب در جوش
اندازه‌گيري تقعر یا تحدب جوشهای شیاری
بررسی عیوب جوش و کنترل فرآیند بازرسی
ترك (Crack)
حفرات سطحي (Surface pore)
جمع‌بندی مشخصات و نکات نظارتی اجرای جوش باکیفیت
جداول ضرورری مورد نیاز جوش
روش شناسايي الكترودهاي روكش‌دار در آيين نامه AWSA5. 1
پيوست‌ها / پيوست و اطلاعات ضروري همراه با مهندس
جدولهای مورد نیاز
مقاومت فشاري متوسط لازم براي طرح اختلاط
منتخب پروفیلهای فولادی
میلگرد
