کتاب استاندارد خاموش کننده های قابل حمل آتش (NFPA 10) از سری کتاب های قرمز ایمنی آتش (1) اثر امیر نژاد ناشر فدک ایساتیس

سخن ناشر

    هرساله تعداد زیادی آتش سوزی در محیط‌های مختلف اداری، تجاری، مسکونی، صنعتی و کشاورزی روی می‌دهد که منجر به تلفات انسانی و خسارات سنگینی اقتصادی می‌شود.

    یکی از مهم‌ترین مباحث ایمنی در محیط کار، پیشگیری از آتش‌سوزی می‌باشد که تقریباً استاندارد مرجع، پیشرو و کاربردی در زمینه جلوگیری و مهار آتش، استاندارد‌های انجمن حفاظت از حریق آمریکا NFPA) (National Fire Protection Association: می‌باشد.

    انجمن حفاظت از حریق (NFPA) در سال ۱۸۹۶ میلادی به عنوان یک سازمان غیر انتفاعی توسط گروهی از متخصصان بیمه در شهر نیویورک تأسیس شد. ماموریت و هدف اصلی از تشکیل این انجمن بالا بردن سطح کیفیت و ایمنی زندگی با ارائه راهنماها و استاندارد‌های به روز ایمنی حریق، انجام پژوهش‌های علمی دقیق و گسترده، آموزش و معرفی تجهیزات و سیستم‌های جدید شناسایی، کنترل و مبارزه با آتش است تا نهایتاً حوادث انسانی و تجهیزاتی ناشی از آتش‌سوزی در سراسر جهان کاهش یابد.

    انجمن NFPA مدافع و پیشرو در زمینه پیشگیری از آتش‌سوزی بوده و یک منبع معتبر در بالا بردن امنیت عمومی در جوامع و سازمان‌ها به شمار می‌آید. این انجمن دارای بیش از 300 کد و استاندارد بوده که بصورت دائمی در حال توسعه و منتشر نمودن آنها با در نظر گرفتن و به حداقل رساندن اثرات آتش سوزی و دیگر خطرات مرتبط می‌باشد. تاکنون بیش از 75000 نفر از سراسر جهان عضو NFPA می‌باشند. NFPA دارای چهار دفتر منطقه‌ای در آسیا و جنوب اقیانوس آرام (دفتر چین)، اروپا (دفترآلمان) آمریکای لاتین و حوزه کارائیب (دفتر پرو) و خاورمیانه و آفریقا (دفتر آفریقای جنوبی) می‌باشد.

NFPA مطالب آموزشی و راهنماهای ایمنی برق و ایمنی حریق را در قالب‌های متنوع آموزشی، پژوهشی برای مخاطبین مختلف اعم از مردم عادی، کودکان، متخصصان و ... تولید کرده و نقش بسزایی در ارتقا ایمنی حریق در جوامع داشته است.

    راهنماها و استاندارد‌های NFPA در بسیاری از شرکت‌های خدماتی، تولیدی، صنعتی، پالایشگاهی، نیروگاهی، معادن و فلزات، ساختمان‌سازی و عمران، بیمه، مراکز بهداشتی درمانی، مراکز آموزشی، و ... کاربرد داشته و به شکل مداوم بازنگری و به‌روز می‌شود.

    انتشارات فدک ایساتیس به عنوان یکی از مراکز باسابقه و معتبر در زمینه نشر کتب دانشگاهی، علمی و پژوهشی تلاش دارد جهت افزایش آگاهی ایمنی عمومی، حفاظت از سلامت مردم و نیز ارتقا سیستم‌های تخصصی ایمنی و حفاظت از حریق در صنایع مختلف کشور، مجموعه پرکاربرد و به روز استانداردهای NFPA با برند "سری کتاب‌های قرمز ایمنی آتش" را به کمک متخصصین ایمنی حریق با ترجمه روان تهیه و منتشر نماید.

    در مرحله اول از سری کتاب‌های قرمز ایمنی آتش NFPA، هفت راهنما واستاندارد پرکاربرد، مهم و جدیدترین ویرایش NFPA شامل: NFPA 10 (استاندارد خاموش‌کننده‌های قابل حمل آتش) NFPA 11 (استاندارد کف‌های آتش‌نشانی) NFPA12 (استاندارد خاموش‌کننده گاز دی‌اکسید کربن)، NFPA 25 (استاندارد بازدید، آزمون و تعمیرات سیستم‌های اطفا حریق مبتنی بر آب) NFPA 70B (توصیه‌های (ایمنی) تعمیر و نگهداری تجهیزات برقی)، NFPA 1500 (استاندارد برنامه‌‌های رفاه، ایمنی و سلامت شغلی سازمان آتش‌نشانی) و استاندارد NFPA 1600 (استاندارد مدیریت پایداری، شرایط اضطرار و بحران) ترجمه و منتشر شده است.

   انشالله در آینده نزدیک سری دوم از استانداردهای پرکاربرد NFPA در قالب سری کتاب‌های قرمز نیز ترجمه و تقدیم شما عزیزان و مخاطبین گرامی می‌شود.

با تشکر

مجید رضا زرویی

مدیر انتشارات فدک ایساتیس

پاییز 1399

مقدمه

     نکت مهم: استفاده از این سند NFPA نیازمند توجه به چند نکت مهم و یادآوری الزاماتی است که مسئولیت حقوقی را از ارائه‌ ‌دهندگان آن سلب و رفع می‌کند، این نکته‌ها و الزامات در همه نشریه‌هایی که حاوی این سند باشند بیان می‌شوند و ممکن است زیر عنوان «نکات مهم و الزامات قانونی مربوط به استانداردهای NFPA » مشاهده شوند. این نکات و الزامات همچنین در www.nfpa.org/disclaimer  یا در، درخواست‌های صورت گرفته از NFPA قابل مشاهده می‌باشد.

     به‌ روزرسانی‌ها،‌ تغییرات و ویرایش‌های آینده: ویرایش‌های جدید کُدها، استانداردها، فعالیت‌های توصیه‌ای و راهنمایی‌های NFPA (مثل استانداردهای NFPA) براساس چرخۀ برنامه‌ریزی شدۀ تجدید نظرها ارائه می‌شوند. این ویرایش ممکن است جای خود را به ویرایش بعدی بدهد یا ممکن است خارج از چرخه زمان‌بندی شده تجدید نظر، از طریق ارائه اصلاحات فیما‌بین (TIAs) تصحیح شود. یک استاندارد رسمی NFPA در هر زمان دربرگیرندۀ ویرایش کنونی سند به همراه همۀ TIAs و فهرست غلط نامه‌های تأثیر‌گذار، است. برای تأیید اینکه سند موجود، ویرایش کنونی (جدید) می‌باشد یا برای تعیین اینکه این سند توسط TIAs تصحیح شده‌است یا فهرست غلط‌ نامه (Errata)، از مرکز خدمات National Fire Codes Subscription Service یا «NFPA Codes & Standards» در WWW.nfpa.org/docinfo مشاوره بگیرید. علاوه بر TIAs و Errata ، صفحات اطلاعات سند هم شامل گزینه‌ای برای ثبت تغییرات برای تک‌تکِ اسناد و اِعمال آن‌ها برای ویرایش بعدی است.

     نکته: قرار گرفتن علامت ستاره (*) پس از یک عدد یا یک حرف در یک پاراگراف بیان‌گر آن است که توضیحات مربوط به آن را می‌توانید در پیوست A مشاهده کنید.

     یک مرجع در درون کروشه [] در پایان یک بخش یا پاراگراف بیان‌گر آن است که آن بخش یا پاراگراف مورد نظر از سند NFPA دیگری استخراج شده‌است. برای کمک به کاربر، عنوان و ویرایش کامل برای برداشت‌ها در بخش‌های الزامی سند در فصل 2 و موارد مربوط به برداشت‌ها در بخش‌های اطلاعاتی در پیوست K ارائه می‌شوند. متن استخراج شده (برداشت شده) ممکن است برای همسازی و یکپارچگی و شیوۀ کار ویرایش شود ویا ممکن است شامل اصلاح و بازبینی مرجع‌های پاراگراف داخلی و سایر مرجع‌ها، در صورت دقیق و مناسب بودن، باشند. برای تفسیرها یا بازبینی‌های متن استخراج شده باید مرجع‌ها به‌عنوان سند به مسئول کمیته فنی فرستاده شوند.

اطلاعات مربوط به نشریه‌های مرجع را می‌توانید در فصل 2 و پیوست k مشاهده کنید.

فهرست مطالب

 فصل 1         

دامنه‌ی کاربرد    1

1.1   حوزه و استاندارد    2

1.2   هدف    2

1.3   واحدها    2

 فصل 2        

نشریه‌های مرجع    5

2.1  عمومی    6

2.2  نشریه‌های NFPA    6

2.3  سایر نشریه‌ها    9

2.4  مرجع‌هایی برای اقتباس در قسمت‌های الزام‌آور و اجباری    11

 فصل 3          

تعاریف     13

3.1  عمومی    14

3.2  تعاریف رسمی NFPA    14

3.3  تعاریف عمومی    15

3.4  تعاریف خاموش‌کننده‌های آتش    20

 فصل 4         

الزامات عمومی    23

4.1  تهیه فهرست و زدن برچسب    24

4.2  مشخص کردن محتویات    25

4.3  دفترچه راهنمای دستورالعمل    26

4.4  خاموش‌کنندۀ از رده خارج (منسوخ شده)    26

 فصل 5         

انتخاب خاموش کننده‌های آتش قابل حمل 29

5.1  الزامات عمومی    30

5.2  دسته‌بندی (طبقه‌بندی) آتش    30

5.3  سیستم دسته‌بندی خاموش کننده    31

5.4  دسته‌بندی‌ خطرات    32

5.5  انتخاب برای مخاطرات ویژه    34

5.6    انتخاب برای محل‌های ویژه    36

 فصل 6         

نصب خاموش‌کننده‌های آتش قابل حمل    39

6.1  عمومی    40

6.2  نصب برای خطرات دسته A    43

6.3  نصب برای خطرات دسته B.    45

6.4  نصب برای خطرات دسته C    47

6.5  نصب برای خطرات دسته D    47

6.6  نصب برای خطرات دسته K    48

 فصل 7         

بازدید، نگهداری (تعمیرات) و شارژ مجدد    49

7.1  عمومی    50

7.2  بازدید    51

7.3  نگهداری و تعمیرات خاموش‌کننده    54

7.4  آزمایش رسانایی و قابلیت هدایت مجموعه شلنگ‌ دی‌اکسید کربن (CO_2­)    58

7.5  نگهداری و تعمیرات ایستگاه شلنگ    59

7.6  نگهداری و تعمیرات سیستم پایش الکترونیکی    59

7.7  نگهداری و تعمیرات شلنگ‌ها و رگولاتورهای خاموش‌کنندۀ چرخدار    60

7.8  شارژ مجدد (پرکردن مجدد) خاموش‌کننده و عامل‌های خاموش کنندۀ آتش    60

7.9  گیج (درجه)های فشار    65

7.10 ممانعت دربارۀ مصارف خاموش‌کننده‌ها و تبدیل انواع خاموش‌کننده‌های آتش    66

7.11 گردن‌بند (یا حلقه) انجام سرویس نگهداری و شارژ    66

7.12 مقیاس‌های وزن    66

 فصل 8         

آزمایش هیدروستاتیک    67

8.1  عمومی    68

8.2  ابزار و تجهیزات انجام آزمایش    68

8.3  تعداد دفعات انجام آزمایش    69

8.4  آزمون خاموش‌کننده    71

8.5  شیوۀ انجام آزمایش    72

8.6  فشارهای آزمایش    74

8.7  ثبت آزمایش‌های هیدرواستاتیک    75

8.8  از رده خارج کردن خاموش‌کننده‌ها    76

 پیوست A         

موارد توضیحی    79

 پیوست B         علامت‌گذاری توصیه شده برای انتخاب خاموش‌کننده متناسب با دستۀ آتش    117

 پیوست C         انتخاب خاموش‌کنندۀ آتش    121

 پیوست D         عملکرد و استفاده از خاموش‌کنندۀ آتش (بهره‌برداری)    133

 پیوست E         توزیع    157

 پیوست F         انتخاب تجهیزات خاموش‌کنندۀ آتش برای محل‌های مسکونی    171

 پیوست G         سیستم دسته‌بندی و تعیین میزان اطفای حریق خاموش‌کننده‌ها    181

 پیوست H         شرایط انتخاب    185

 پیوست I         دستورالعمل تعمیرات    191

 پیوست J    مشخص کردن توانایی تجهیزات تولید هوای خشک    203

 پیوست K         مرجع‌های اطلاعات    207