مقدمه

توصیه کاربردی برای نگهداری تجهیزات الکتریکی (برقی) NFPA 70B

ویرایش 2019

نکته مهم. این سند از NFPA برای استفاده کاربران با شرط توجه به اطلاعیه­ های مهم و سلب مسئولیت­های قانونی[1] در دسترس است. این اعلامیه­ها و سلب مسئولیت­ها در کلیه نشریات حاوی این سند نمایان می­شوند و ممکن است تحت عنوان «اطلاعیه‌های مهم و سلب مسئولیت­ها در مورد استانداردهای NFPA» یافت شوند. همچنین می‌توان آنها را در آدرس اینترنتی ذیل[2] مشاهده کرد یا در صورت تقاضا از سازمان NFPA دریافت کرد.

به روز رسانی­ها، هشدارها و ویرایش­های آتی: ویرایش‌های جدید کدهای NFPA، استانداردها، توصیه­های کاربردی و راهنماها (به عنوان مثال، استانداردهای NFPA) طی چرخه‌های بازنگری برنامه‌ریزی ‌شده با بازه­های زمانی معین منتشر می‌شوند. این نسخه ممکن است با نسخه بعدی جایگزین[3] شود، یا ممکن است خارج از چرخه زمان‌بندی شده برای بازبینی از طریق صدور اصلاحیه موقت آزمایشی[4] (TIA) اصلاح شود. یک استاندارد رسمی NFPA در هر مقطع از زمان شامل ویرایش کنونی سند به همراه TIAs و فهرست غلط نامه‌ها[5] است. برای تأیید این موضوع که این سند نسخه جدید (جاری) می‌باشد یا برای تعیین اینکه این سند توسط TIAs یا غلط‌نامه اصلاح شده است یا خیر، لطفاً از مشاوره ارائه شده ذیل[6] یا «فهرست استانداردها یا کدهای NFPA» در آدرس اینترنتی ذیل بهره ببرید. علاوه بر TIAs و Errata (غلط نامه)، صفحات اطلاعات اسناد همچنین شامل گزینه ثبت نام[7] جهت هشدار برای اسناد منحصربفرد و مشارکت در توسعه ویرایش بعدی است.

توجه: اگر علامت ستاره ^* (آستریسک[8]) به دنبال شماره یا حرفی که یک پاراگراف را مشخص می­کند بیاید آنگاه تعیین می‌کند که مطالب توضیحی آن پاراگراف در ضمیمه (پیوست) A قابل دسترس خواهد بود. مراجع در داخل براکت [ ] بدنبال یک بخش یا پاراگراف نشان می‌دهد که موارد ارائه شده از اسناد دیگر NFPA استخراج شده است، برای کمک به کاربر، عنوان کامل و ویرایش منبع اسناد برای استخراج‌ها در بخش‌های الزامی (اجباری) سند در فصل 2 آورده شده است و به موارد مرتبط با استخراج‌ها در بخش‌های اطلاع­رسانی در پیوست R اشاره شده است. متن استخراج شده ممکن است از نظر انسجام و شیوه ارائه مطلب (نوع سبک) ویرایش شوند و ممکن است شامل بازنگری مراجع پاراگراف داخلی و سایر مراجع و منابع باشند. درخواست‌ها برای تفسیرها یا تجدید نظرهای (بازبینی‌)  متن استخراج شده باید به کمیته فنی[9] و مسئول بخش مرجع سند ارسال شوند. اطلاعات مربوط به نشریه‌های مرجع را می‌توانید در فصل 2 و پیوست R مشاهده نمایید.

سخن ناشر

هر ساله تعداد زیادی آتش‌سوزی در محیط‌های مختلف اداری، تجاری، مسکونی، صنعتی و کشاورزی روی می‌دهد که منجر به تلفات انسانی و خسارات سنگینی اقتصادی می‌شود.

یکی از مهم ترین مباحث ایمنی در محیط کار، پیشگیری از آتش‌سوزی است که تقریباً استاندارد مرجع، پیشرو و کاربردی در زمینه جلوگیری و مهار آتش، استاندارد‌های انجمن حفاظت در برابر حریق ایالات متحده آمریکا (NFPA[1]) است.

انجمن حفاظت در برابر حریق (NFPA) در سال ۱۸۹۶ میلادی به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی توسط گروهی از متخصصین بیمه در شهر نیویورک تأسیس شد. ماموریت و هدف اصلی از تشکیل این انجمن بالا بردن سطح کیفیت و ایمنی زندگی با ارائه راهنماها و استانداردهای به‌روز ایمنی حریق، انجام پژوهش‌های علمی دقیق و گسترده، آموزش و معرفی تجهیزات و سامانه‌های جدید شناسایی‌، کنترل و مبارزه با حریق است تا نهایتاً حوادث انسانی و تجهیزاتی ناشی از حریق در سراسر جهان کاهش یابد.

• انجمنNFPA   مدافع و پیشرو در زمینه پیشگیری از آتش‌سوزی بوده و یک منبع معتبر در بالا بردن امنیت عمومی در جوامع و سازمان‌ها به‌شمار می‌آید. این انجمن دارای بیش از ۳۰۰ کُـد و استاندارد بوده که به‌صورت دائمی در حال توسعه و منتشر نمودن آنها با در نظر گرفتن و به حداقل رساندن اثرات آتش‌سوزی و دیگر خطرات مرتبط می‌باشد. تاکنون بیش از 7۵۰۰۰ نفر از سراسر جهان عضو انجمن NFPA می­باشند.NFPA  دارای چهار دفتر منطقه‌ای در آسیا و جنوب اقیانـوس آرام (دفتر چیـن)، اروپـا (دفتر آلـمان)، آمریکای لاتین و حوزه کارائیب (دفتر پِـرو) و خاورمیانه و آفـریقا (دفتر آفریقای جنوبی) است.
• NFPA مطالب آموزشی و راهنماهای ایمنی برق و ایمنی حریق را در قالب‌های متنوع آموزشی، پژوهشی برای مخاطبین مختلف اعم از مردم عادی، کودکان، متخصصان و غیره منتشر کرده و نقش بسزایی در ارتقا ایمنی حریق در جوامع داشته است.

راهنماها و استانداردهای NFPA در بسیاری از شرکت‌های خدماتی، تولیدی، صنعتی، پالایشگاهی، نیروگاهی‌، معادن و فلزات‌، ساختمان‌سازی و عمران‌، بیمه‌، مراکز بهداشتی درمانی‌، مراکز آموزشی‌، و غیره کاربرد داشته و به شکل مداوم بازنگری و به‌روز رسانی می‌شود.

انتشارات فدک ایساتیس به عنوان یکی از مراکز با سابقه و معتبر در زمینه نشر کتب دانشگاهی، علمی و پژوهشی تلاش دارد جهت افزایش آگاهی ایمنی عمومی، حفاظت از سلامت مردم و نیز ارتقا سامانه­های تخصصی ایمنی و حفاظت از حریق در صنایع مختلف کشور، مجموعه پُـر کاربرد و به روز از استانداردهای NFPA با برند «سری کتاب­های قرمز ایمنی آتش» را به کمک متخصصین ایمنی حریق با ترجمه روان تهیه و منتشر نماید.

در مرحله اول از سری کتاب‌های قرمز ایمنی آتش NFPA، هفت راهنما و استاندارد پُـرکاربرد، مهم و جدیدترین ویرایش NFPA شامل: NFPA10 (استاندارد خاموش‌کننده‌های آتش قابل حمل)     NFPA11 (استاندارد کف‌های آتش‌نشانی)، NFPA12 (استاندارد خاموش‌کننده گاز دی‌اکسید کربن)، NFPA25 ( استاندارد بازدید، آزمون و تعمیرات سامانه­های اطفا حریق مبتنی بر آب)، NFPA70B (توصیه‌های کاربردی (ایمنی) تعمیر و نگهداری تجهیزات برقی)، NFPA1500 (استاندارد برنامه‌های رفاه، ایمنی و سلامت شغلی سازمان آتش‌نشانی) و استاندارد NFPA1600 (استاندارد مدیریت پایداری، شرایط اضطراری و بحران) ترجمه و منتشر شده است.

ان شا الله در آینده نزدیک سری دوم از استانداردهای پُر کاربرد NFPA در قالب سری کتاب­هایی با جلد قرمز، نیز ترجمه و تقدیم شما عزیزان و مخاطبین گرامی خواهد شد.

مجیدرضا زرویی مدیر انتشارات فدک ایساتیس

پیشگفتار مترجمین

تقریباً یکی از عوامل اصلی در بروز اتفاقات در محیط‌های مسکونی و صنعتی، آتش‌سوزی است که هر سال آسیب‌های انسانی و هزینه­ های سنگینی را بر دوش جامعه و به اقتصاد کشور عزیزمان ایران تحمیل می‌کند که این گونه از سوانح و حوادث‌، با دسترسی و آگاهی از آخرین راهنماها، دستورالعمل‌ها، استانداردهای ایمنی حریق و اجرای آنها، قابل پیش‌بینی و پیشگیری است. بررسی علل آتش‌سوزی‌ها و آمار حوادث مرتبط نشان می‌دهد یکی از عوامل مهم در وقوع آتش‌سوزی در محیط‌های مختلف کاری، ناشی از ضعف آگاهی مدیران، مهندسان HSE، کارشناسان ایمنی و آتش­نشانی، تعمیرکاران و        بهره­برداران و .... بوده و کمبود و نبود دسترسی به راهنماها و استانداردهای معتبر نظیر NFPA و رعایت نشدن الزامات استانداردها در حین اجرای کار می‌باشد که در مراحل مختلف عمر سامانه­های حفاظت از حریق (شامل: طراحی و مهندسی، تامین تجهیزات و تدارکات، نصب، راه‌اندازی، بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری) اثر‌گذار بوده و کاربرد دارد‌. مترجمین تلاش کرده­اند تا با تحلیل وضعیت ایمنی آتش و با توجه به نیازمندی علمی، فنی و اجرایی کشور و همچنین مشورت با کارشناسان خبره و متخصص در حوزه­های مختلف، کاربردی‌ترین مجموعه استاندارد NFPA را شناسایی و با رعایت اصل امانتداری و در حد توان و بضاعت علمی و فنی خود آن را به زبان فارسی سره ترجمه نمایند. کتاب حاضر برگردانی از یکی از اسناد سازمان NFPA با عنوان NFPA70B است که در ترجمه آن تمام تلاش برای حفظ امانت­داری در متن مذکور لحاظ شده است ولی در پاره­ای از موارد به جهت روان­تر شدن و سهولت درک مطالب ارائه شده، تغییرات و اصلاحاتی در آن اعمال شده است. در پایان ضمن تشکر از مدیریت محترم انتشارات فدک ایساتیس جناب آقای مجید زرویی و همکاران گرامی ایشان که در مراحل مختلف تهیه این کتاب همکاری صمیمانه داشته‌اند و همچنین ضمن سپاسگزاری از خوانندگان و مخاطبین محترم، مزید امتنان خواهد بود که پیشنهادات، انتقادات و راهنمایی­های خود را از ما دریغ نفرمایند.

مهندس محسن خالقی

کارشناس ارشد مهندسی برق

کارشناس مسئول مطالعات سیستم و کیفیت توان شرکت برق منطقه‌ای رنجان                                                      عضو انجمن فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف

Moh_khaleghi@alum.sharif.edu

رضا امیر نژاد

کارشناس ارشد HSE

Amirnejad.Reza@Yahoo.Com

فهرست مطالب

 فصل 1         مدیریت و نحوه استفاده از این سند   1

1.1    چشم‌انداز    2

1.2    هدف    2

 فصل 2         نشریه‌های مرجع    3

2.1    عمومی    4

2.2    نشریه‌های سازمان NFPA    4

2.3    سایر نشریه‌ها    4

2.3.1    نشریه‌های سازمان استاندارد ASTM    4

2.3.2    نشریه‌های سازمان بین‌المللی تجارت EASA    6

2.3.3    نشریه‌های موسسه IEEE    6

2.3.4    نشریه‌های انجمن ITI    8

2.3.5    نشریه‌های انجمن صنفی NEMA    8

2.3.6    نشریه‌های انجمن صنفی NETA    9

2.3.7    نشریه‌های آژانس دولتی OSHA    9

2.3.8    نشریه‌های شرکت UL    9

2.3.9    نشریه‌های دولتی ایالات متحده امریکا    10

2.3.10    سایر نشریه‌ها    11

2.4    سایر مراجع برگزیده برای توصیه‌های کاربردی    12

 فصل 3         تعاریف‌    12

3.1    عمومی    14

3.2    تعاریف‌ رسمی NFPA    14

*3.2.1    تأیید شده    14

*3.2.2    مقام دارای صلاحیت‌ حقوقی و قانونی  (AHJ)    14

*3.2.3    فهرست شده    14

3.2.4    توصیه کاربردی    14

3.2.5    بایستی    15

3.3    تعاریف‌ عمومی    15

3.3.1    خطر قوس الکتریکی  (آرک فلاش)    15

3.3.2    همبندی    15

3.3.3    جامپر همبـندکننده    15

3.3.4    نقطه اتصال به زمین محفظه    16

3.3.5    نقطه اتصال به زمین مرکزی    16

3.3.6    راه‌اندازی [راه‌اندازی برای حصول اطمینان از عملکرد درست قطعات و تجهیزات]    16

3.3.7    نویز حالت مشترک    17

3.3.8    نگهداری همزمان    17

3.3.9    کار مداوم    17

3.3.10    هماهنگی حفاظتی (تمایزپذیری/ انتخابی)    17

3.3.11    مطالعه هماهنگی حفاظتی    17

*3.3.12    کرونا    17

3.3.13    سیم زمین کانترپویز    18

3.3.14    هادی پایین‌رونده    18

3.3.15    کار (وظیفه )    19

3.3.16    سیستم اتصال به زمین    19

3.3.17    اِرت‌کردن (اِرتینگ)    20

3.3.18    مسیر اتصال به زمین مؤثر    20

3.3.19    زمین‌شده مؤثر (به‌کار برده‌شده برای تجهیزات یا سازه‌ها)    20

3.3.20    زمین شده مؤثر (به‌کار برده‌شده برای سامانه‌ها)    20

3.3.21    تجهیزات الکتریکی    20

*3.3.22    نگهداری پیشگیرانه الکتریکی    21

3.3.23    زمین‌شدگی برای تخلیه الکترواستاتیکی    21

3.3.24    جامپر همبندکننده تجهیزات    21

3.3.25    زمین تجهیزات    21

3.3.26    هادی اتصال زمین تجهیزات    21

3.3.27    همبندی هم‌پتانسیل  (اِکی پتانسیل/ هم ولتاژ)    21

3.3.28    سطح هم‌پتانسیل    22

3.3.29    گراند : اِرت [2017،70]    22

3.3.30      زمین‌شده (زمین‌شدگی )    23

3.3.31    هادی زمین شده    23

3.3.32    خطای اتصال زمین    23

*3.3.33    قطع‌کننده مدار در برابر خطای اتصال زمین    23

*3.3.34    حفاظت از تجهیزات در برابر خطای اتصال زمین    24

3.3.35    انواع زمین‌شدگی    24

3.3.36    الکترود (اتصال به) زمین  - الکترود زمین‌کننده    24

3.3.37    هادی متصل شده به الکترود زمین‌کننده    25

3.3.38    سامانه الکترود زمین‌کننده    25

3.3.39    پایانه اتصال به زمین    25

3.3.40    محفظه (پریز) دارای ترمینال زمین    26

3.3.41    جریان نشتی به زمین    26

3.3.42    حلقه (لوپ) زمین    26

3.3.43    اندازه‌گیری مقاومت/ امپدانس زمین    26

3.3.44    چاه زمین  (چاه گراند/ چاه اِرت)    27

3.3.45    هارمونیک‌ها    27

3.3.46    میان هارمونیک‌ها    27

3.3.47    کار دوره‌‌ای    27

3.3.48    هادی ایزوله شده  اتصال به زمین تجهیز    27

3.3.49    برچسب‌دار (دارای برچسب)    28

3.3.50    سامانه زمین برای مقاصد حفاظت در برابر صاعقه    28

3.3.51    اُفت ولتاژ بلند مدت    28

3.3.52    زمین‌شدگی چند نقطه‌ای - اتصال زمین چند نقطه‌ای    28

3.3.53    نویز    28

3.3.54    اتصال زمین (کم) نویز    29

3.3.55    کار متناوب    29

3.3.56    سامانه زمین برای مقاصد حفاظت از پرسنل  (زمین حفاظتی)    29

3.3.57    ترانسفورماتورهای قدرت    29

3.3.58    مدار همبندی حفاظتی    29

3.3.59    هادی‌های حفاظتی     29

3.3.60    اتصال زمین حفاظتی    30

3.3.61    شخص ماهر    30

3.3.62    زمین‌شدگی برای مقاصد حفاظت در برابر تداخل فرکانس رادیویی و امواج الکترومغناطیسی RFI/EMI    30

3.3.63    ارزیابی ریسک    30

3.3.64    سامانه زمین برای مقاصد ایمنی    30

3.3.65    کمبود ولتاژ    30

3.3.66    سامانه مآخوذ (اشتقاق‌یافته) از منابع جداگانه    31

3.3.67    کار کوتاه مدت    31

3.3.68    اتصال زمین تک نقطه‌ای    31

3.3.69    سامانه زمین در ایستگاه‌های برق‌رسانی  (سیستم ارتینگ)    31

3.3.70    تحقیق و بررسی    31

3.3.71    وقفه (قطع) ولتاژ دائم    31

3.3.72    بیشبود ولتاژ    32

3.3.73    سامانه زمین‌شدگی    32

3.3.74    ترانسفورماتور    32

3.3.75    حالت‌‌های گذرا    32

3.3.76    نویز متقاطع یا عرضی    32

3.3.77    نامتعادلی ولتاژ    33

3.3.78    کار متغیر  (وظایف در حال تغییر)    33

 فصل 4         دلایل سودمندی برنامه نگهداری الکتریکی با رویکرد پیشگیرانه و مؤثر(EPM)     35

4.1    چرا برنامه EPM ؟    36

4.1.1    خرابی (زوال) تجهیزات الکتریکی    36

4.2    ارزش و مزایای انجام یک برنامه EPM با مدیریت مناسب    36

4.3    EPM و بقای انرژی    38

4.4    موارد مسبوق به سابقه    38

 فصل 5        برنامه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانۀ مؤثر الکتریکی (EPM)    39

5.1    مقدمه    40

5.2    اجزای ضروری یک برنامه EPM    40

5.3    طراحی یک برنامۀ EPM    40

5.4    پرسنل    41

5.5    بررسی  و آنالیز    41

5.6    بازدیدهای برنامه‌ریزی شده    42

5.6.1    تجزیه و تحلیل گزارش‌های بازرسی و آزمون    42

5.6.2    ثبت‌ها  (سوابق)   42

5.6.3   رویه‌های پشتیبانی EPM   42

5.6.4    آموزش ایمنی و مهارت‌های فنی    43

5.6.5    شرکت‌های خدماتی بیرونی [پیمانکار برونسپاری]    44

5.6.6    ابزارهای کار و اسباب اندازه‌گیری    44

 فصل 6        طرح‌ریزی و توسعه یک برنامه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه مؤثر الکتریکی (EPM)   45

6.1    مقدمه    46

6.2    بررسی تاسیسات الکتریکی    48

6.2.1   جمع‌آوری داده    48

6.2.2    نمودارها و داده‌ها    48

6.2.3    نمودارهای سامانه    51

6.2.4    رویه‌های کار اضطراری (شرایط اضطرار)    53

6.2.5    تجهیزات نگهداری و آزمون‌کننده    54

6.3    شناسایی تجهیزات مهم و حیاتی    57

6.4    استقرار یک برنامه سیستمی    60

6.4.1    فضا (اتمسفر) یا محیط    61

6.4.2    شرایط بار    62

6.4.4    تعداد دفعات بازدید    64

6.5    روش‌ها و رویه‌های انجام کار    65

6.5.1    عمومی    65

6.5.2    فُرم‌ها و گزارش‌ها    66

6.5.3    برنامه‌ریزی    67

6.5.4    آنالیز رویه‌های ایمنی    69

6.5.5    سوابق (ثبت مدارک)    70

6.5.6    رویه‌های اضطراری    71

6.6    نگهداری تجهیزات الکتریکی وارداتی    72

6.7    نگهداری از تجهیزات الکتریکی در مکان‌های خطرناک (طبقه‌بندی‌شده)    72

6.8    برون‌سپاری نگهداری تجهیزات الکتریکی    72

6.8.1    عمومی    72

6.8.2    اجزاء و المان‌های قرارداد    73

6.8.3    فُرم‌های نمونه    74

6.9    آمادگی اضطراری و بازیابی تجهیزات و سامانه الکتریکی  (EPnSR)    74

6.9.1    مقدمه    74

6.9.2    رویه خاموشی اضطراری    74

6.9.3    رویه‌هایی برای اقدامات پس از حالت اضطراری    75

6.9.4    آموزش    75

6.10    قطعات، دستگاه‌ها، ابزارها و تجهیزات تقلّبی    75

 فصل 7        ایمنی پرسنل    77

7.1    مقدمه    78

7.1.2    NFPA 70E    78

7.1.3    فصل اول استاندارد NFPA 70E    78

7.2    زمین‌شدگی تجهیزات با رویکرد حفاظت از پرسنل نگهداری    79

 فصل 8        اصول نگهداری تجهیزات الکتریکی    87

8.1    طراحی برای نگهداری سازگار    88

8.2    نگهداری زمان‌بندی شده    89

8.3    ایمنی تجهیزات    91

8.4    طرح حفاظتی   92

8.5    آزمون ‌پذیرش (تایید)    92

8.6    رهنمون‌ها و تأثیر ملحقات/ بازسازی در مقاوم‌سازی تجهیزات    93

8.7    تمیزکاری تجهیزات    94

8.7.1    مطالب عمومی    94

8.7.2    روش‌های تمیزکاری    95

8.8    ملاحظات ویژه مربوط به حمل و دورریخت    97

8.9    سامانه‌های نظارت برکنترل و گردآوری داده (SCADA)    100

8.9.1    عمومی    100

8.9.2    عبارت ویژه    100

8.9.3    نگهداری پیشگیرانه    100

8.9.4    انجام آزمون    100

8.9.5    نگهداری همزمان    101

8.10    روان‌کاری (روغنکاری)    101

8.11    اتصّالات و پایانه‌های رزوه‌دار    101

8.11.1    نصب اولیه    102

8.11.2    روش‌هایی برای بررسی سفتی مناسب پس از نصب اولیه    102

8.11.3    بررسی سفتی در جایی که علائمی از اُفت کیفی وجود ندارد.    102

8.11.4    بررسی سفتی در هنگامی که علائم اُفت کیفی وجود دارد.    103

8.11.5    سفت کردن اتصالات پایانه باتری   103

 فصل 9        مطالعات سیستم    105

9.1    مقدمه    106

9.2    مطالعات اتصال‌کوتاه    106

9.3    مطالعات هماهنگی حفاظتی (کوردیناسیون حفاظتی)    108

9.4    مطالعات پخش بار    110

9.5    مطالعات قابلیّت اطمینان (پایایی)    113

9.6    مطالعات ارزیابی ریسک    116

9.7    مطالعه توسعه و طراحی مرتبط با نگهداری و تعمیرات    117

 فصل 10        کیفیت توان    119

10.1   مقدمه    120

10.1.1    عبارت‌های ویژه    120

10.1.2    مباحث عمومی    120

10.2    هارمونیک‌ها    123

10.2.1     مقدمه    123

10.2.2    نشانه‌ها و اثرات ناشی از هارمونیک‌ها    126

10.2.3    علل ایجاد اعوجاج هارمونیکی    131

10.2.4    بررسی و آزمون‌های اندازه‌گیری سطح اغتشاش هارمونیکی    131

10.2.5    راهکار‌های توصیه شده برای حل مشکلات ناشی از هارمونیک‌ها    133

10.3    حالت‌های گذرا (فراتاخت‌ها )    134

10.3.1    مقدمه    134

10.3.2    نشانه‌ها و اثرات رخداد حالت‌های گذرا    134

10.3.3    علل ایجاد حالت‌های گذرا    135

10.3.4    نظارت و پایش حالت‌های گذرا    136

10.3.5    راه‌کار‌های توصیه شده برای حل مشکلات گذراها    136

10.4    کمبود و بیشبود‌ ولتاژ    137

10.4.2     نشانه‌های کمبود و بیشبود ولتاژ    139

10.4.3    علل کمبود و بیشبود ولتاژ    140

10.4.4    پایش و آزمون‌های مرتبط با عارضه‌ی کمبود و بیشبود ولتاژ    142

10.4.5    راهکار‌هایی برای حل عارضه‌ی کمبود و بیشبود ولتاژ    142

10.5    اُفت ولتاژ بلند مدت  و وقفه ولتاژ ماندگار    143

10.5.1    تغییرات ولتاژ تغذیه در شرایط عادی     143

10.5.2    علائم و نشانه‌های افت ولتاژ بلند مدت    1444

10.5.3    علل رخداد عارضه‌ی اُفت ولتاژ بلند مدت    144

10.5.4    پایش و آزمون اندازه‌گیری افت ولتاژ بلند مدت    145

10.5.5    راه‌کار‌هایی برای حل عارضه‌ی افت ولتاژ بلند مدت    145

10.5.6    علائم و نشانه‌های وقفه‌ی ولتاژ ماندگار    145

10.5.7    علل رخداد وقفه‌ی ولتاژ ماندگار    145

10.5.8    راه‌کار‌هایی برای حل مشکل وقفه ولتاژ ماندگار    146

10.6    ولتاژهای نامتعادل و تک فازشدگی    146

10.6.1    محدودیت‌های درصدی    146

10.6.2    علل رخداد نامتعادلی ولتاژ (آنبالانسی ولتاژ)    147

10.6.3    نشانه‌ها برای ولتاژهای نامتعادل    147

10.6.4    پایش و آزمون    149

10.6.5    راهکار‌هایی برای حل مشکل نامتعادلی ولتاژ    149

10.7    نشانه‌های زمین‌شدگی (اتصال به سیستم زمین)    150

10.7.1    عمومی    150

10.7.2    پایش و آزمون‌های مرتبط با زمین‌شدگی    150

10.7.3    راه‌حل‌ها- اتصال زمین (زمین‌شدگی/ اِرتینگ)    151

10.8    نویز (نوفه/ پارازیت) در سامانه‌های الکتریکی و الکترونیکی    152

10.8.1    مقدمه    152

10.8.2    نشانه‌ها و علائم    152

10.8.3    علل رخداد    153

10.8.4    پایش‌کردن و انجام آزمون‌ها    153

10.8.5    راهکار‌هایی برای حل مشکلات    154

10.9    هارمونیک‌های میانی    155

10.9.1    نشانه‌ها و علائم    155

10.9.2    علل رخداد    155

10.9.3    پایش و انجام آزمون    156

10.9.4    راه حل‌ها    156

10.10    نوسانات ولتاژ و فلیکر (سوسوزدن روشنایی لامپ)    156

10.10.1    شرح نوسانات ولتاژ و فلیکر    156

10.10.2    نشانه‌ها و علائم    156

10.10.3    علل رخداد   158

10.10.4    پایش و آزمون   158

10.10.5    راهکار‌های لازم برای حل مشکل    159

10.11    مُمیزی کیفیت توان    159

10.11.2    ممیزی را می‌توان به صورت ذیل انجام داد:    159

10.12    مراجع کیفیت توان    161

 فصل 11         آزمودن و روش‌های آزمون    163

11.1    مقدمه    164

11.2    آزمون‌های پذیرش و آزمون‌های نگهداری    164

11.2.1    آزمون‌های پذیرش (تایید)    164

11.2.2    آزمون‌های نگهداری روتین (روال عادی/ معمول)    165

11.2.3    آزمون‌های نگهداری ویژه    165

11.2.4    آنالیز مدار پیش از انجام آزمون    165

11.3    آزمون‌های As-Found و As-Left    165

11.3.1    آزمون‌های As-Found    165

11.3.2    آزمون‌های As-Left    165

11.3.3    همبستگی و ارتباط بین آزمون‌های As-Found و As-Left    165

11.4    تعداد دفعات آزمون‌ها    166

11.5    احتیاط‌های ویژه و ایمنی  166

11.6    صلاحیت اُپراتورهای آزمون‌گر    168

11.7    تجهیزات آزمون    168

11.8    فُرم‌ها    168

11.9    آزمون عایقی    171

11.9.1    مقدمه    171

11.9.2    آزمون جریان مستقیم- مؤلفه‌های جریان آزمون    171

11.9.3    آزمون جریان- متناوب  (ac)    175

11.10    مدارشکن‌های‌ ولتـاژ کم    176

11.10.1    مدارشکن‌های ولتـاژ کم- کلیات    176

11.10.2    کلیات آزمون میدانی    176

11.10.3    مساعدت و همکاری    178

11.10.4    آزمون میدانی کلیدهای مجهز به دستگاه‌ تریپ حالت جامد    178

11.10.5    انجام آزمون مدارشکن با قاب عایقی/ با قاب قالب‌ریزی شده    179

11.10.6    آزمودن مدارشکن قدرتی ولتاژ کم    183

11.11    آزمون‌های ترانسفورماتور    185

11.11.1    کلیات آزمون میدانی    185

11.11.2    آزمون‌های نسبت- دور    186

11.11.3    آزمون‌های مقاومت عایق    186

11.11.4    آزمون‌های ضریب توان یا ضریب اتلاف    187

11.11.5    آزمون‌های جریان تحریک    187

11.11.6    آزمون‌های عایق هسته    188

11.11.7    آزمون‌های مقاومت سیم‌پیچ     188

11.11.8    نگهداری و آنالیز مایع    188

11.11.9    آنالیز گازهای ناشی از خطا    189

11.11.10    آنالیز گاز حل شده در روغن    190

*11.11.11    آنالیز فلزات در روغن ترانسفورماتورهای قدرت بزرگ     191

11.12    رله‌های حفاظتی    191

11.12.1    مقدمه    191

11.12.2    رویه انجام آزمون    192

11.12.3    کلیات آزمودن میدانی    194

11.13    سامانه‌های زمین‌شدگی (گراندینگ)    195

11.13.1    آزمون اَمپدانس هادی اتصال زمین تجهیزات    195

11.13.2    آزمون اَمپدانس هادی زمین شده    196

11.13.3    آزمون مقاومت الکترود- زمین‌کننده    136

11.13.4    کلیات آزمون میدانی    197

11.14    آزمون باتری    197

11.14.1    کلیات آزمون میدانی    197

11.14.2    آزمون‌های باتری   198

11.15    سوئیچ‌ها (کلیدها)    201

11.15.1    کلیدهای هوایی ولتاژ کم (کلیدهای مینیاتوری)    201

11.15.2    کلیدهای هوایی ولتاژ متوسط، قاب (محفظه) فلزی    202

11.15.3    کلیدهای هوایی ولتاژ متوسط و زیاد  (فضای باز)    203

11.16    مدارشکن‌های ولتاژ متوسط و ولتاژ زیاد    205

11.16.1    مدارشکن‌های هوایی ولتاژ متوسط    205

11.16.2    مدارشکن‌های روغنی ولتاژ متوسط و ولتاژ زیاد    208

11.16.3    کلیدهای خلأ ولتاژ متوسط    211

11.16.4    کلیدهای‌      214

11.17    بازدید مادون قرمز    216

11.17.1    مقدمه    216

11.17.2    مزایای بازدیدهای مادون قرمز    217

11.17.3    معایب    218

11.17.4    ویژگی‌های عملیاتی مطلوب    219

11.17.5    فرکانس (تعداد دفعات انجام) بازدید و رویه‌ها    219

11.18    فیوزها    220

11.19    آنالیز مایع عایقی    220

11.19.1    آزمون میدانی به صورت کلی (عمومی)    221

11.19.2    انواع آزمون    221

11.19.3    تجزیه و تحلیل    227

11.20    آزمون ماشین دوار    227

11.20.1    آزمون اندازه‌گیری مقاومت عایق (IR)    228

11.20.2    آزمون جذب- دی‌الکتریک    229

11.20.3    آزمون اضافه پتانسیل    230

11.20.4    آزمون مقایسه- فراتاخت    231

11.20.5    سایر آزمون‌های الکتریکی    232

11.20.6    آزمون لرزش (ارتعاش)    232

11.21    کابل‌ها    234

11.21.1    کلیات آزمون میدانی کابل    234

11.21.2    کابل‌های ولتاژ کم    235

11.21.3    کابل‌های ولتاژ متوسط و ولتاژ زیاد (2.3 کیلوولت -138 کیلوولت)    236

11.22    آزمون درایو (محرک) با قابلیت تنظیم سرعت    241

11.23    مجموعه تجهیزات سوئیچگیر و سوئیچ‌ بورد    241

11.23.1    آزمون میدانی به صورت کلی    241

11.23.2    آزمون‌های میدانی    242

11.23.3    آزمون‌های عملکرد سامانه    243

11.24    برقگیرها    243

11.24.2    برقگیر ولتاژ کم  (SPD)    244

11.24.3    برقگیر ولتاژ متوسط و ولتاژ زیاد    244

11.25    خازن‌های تصحیح‌کننده ضریب توان    245

11.25.1    آزمون میدانی به صورت کلی    245

11.25.2    آزمون‌های میدانی    246

11.26    سامانه‌های اضطراری    246

11.26.1    کلیدهای انتقال خودکار    246

11.26.2    آزمون‌های میدانی    247

11.27    سیستم نصب برچسب آزمون یا کالیبراسیون    248

11.27.1    عمومی    248

11.27.2    برچسب‌ها    248

11.27.3    طبقه‌بندی خدمات (سرویس) و کدهای رنگی مربوطه    248

 فصل 12         نگهداری تجهیزات الکتریکی در بازه‌های زمانی بلندمدت بین خاموشی‌ها    251

12.1    مقدمه    252

12.2    جنبه‌های عمومی سامانه‌های توزیع ولتاژ متوسط و ولتاژ کم    252

12.3    کاربرد (موارد مصرف)    257

12.3.1    عمومی    257

12.3.2    سوابق‌ها و تـور‌های بازرسی    257

12.3.3    تابلوهای توزیع برق (PDP)    258

12.3.4    تابلوهای روشنایی    259

12.3.5    باس داکت از نوع جازدنی    259

12.3.6    سیم‌کشی برای تجهیزات مصرف‌کننده    259

12.3.7    تجهیزات دوّار    259

12.3.8    آزمون‌ و آنالیز ارتعاش    266

12.3.9    آلودگی و کثیفی    267

12.3.10    کنترل برای تجهیزات دوّار    267

12.3.11    افزونگی    268

12.3.12    تجهیزات گرمایشی    268

12.3.13    زمین‌شدگی جهت تخلیه الکترواستاتیک    268

12.4    ابزار دقیق و کنترل فرآیند    272

12.4.1    مقدمه    272

12.4.2    طراحی سازگار با نگهداری    272

12.4.3    منابع تغذیه    274

12.4.4     قفل‌کننده‌ها (اینترلاک) و سامانه‌های منطقی (لاجیک)    275

12.4.5    سامانه‌های حسگر، نشانگر و کنترل‌کننده‌    276

12.4.6    دستگاه‌های اندازه‌گیری سطح‌    276

12.4.7    دستگاه‌های اندازه‌گیری دما    277

12.4.8    دستگاه‌های اندازه‌گیری فشار    277

12.4.9    گیرنده‌های سیگنال نشان‌گرها، ثبات‌ها و کنترل‌کننده‌ها    278

12.4.10    سامانه‌های ایمنی و خاموش‌کننده    278

12.4.11    سامانه‌های اعلان هشدار  (آلارم)    279

12.4.12    سامانه‌های سیم‌کشی    279

 فصل 13        حفاظت در برابر خطای اتصال به زمین (گراند فالت/ اِرت فالت) 281

13.1    مقدمه    282

13.1.1    قطع‌کنندۀ مدار در برابر خطای اتصال زمین (GFCI)    282

13.1.2    حفاظت از تجهیزات در برابر خطای اتصال زمین    282

13.2    تجهیزات حفاظتی در برابر خطای اتصال به زمین برای جریان‌های نشتی زیاد    283

13.2.1    ادوات حفاظت از تجهیزات در برابر خطای زمین    283

13.2.2    مدارشکن‌ها بهمراه تجهیزات حفاظت در برابر خطای زمین    283

13.2.3    نگهداری و تعمیرات    283

13.2.4    انواع GFCI    284

13.2.5    GFCI از نوع مدارشکن    284

13.2.6    GFCI از نوع محفظه‌دار  و مجهز به خروجی پریزدار    285

13.2.7    GFCI از نوع قابل حمل (پرتابل)    285

13.2.8    GFCI از نوع ثابت    285

13.3    تجهیز حفاظت در برابر خطای اتصال به زمین جهت جلوگیری از آسیب‌دیدگی    286

13.3.1    تجهیزات حسگر و رله‌گذاری    286

13.3.2    روش‌های حسگری    286

13.3.3    حسگرها (سنسورها)    286

13.3.4    واحدهای ترکیبی    286

13.3.5    نگهداری    287

 فصل 14        زمین‌شدگی (گراندینگ/ اِرتینگ)    289

14.1    مقدمه    290

14.2    نشانه‌ها و علل ایجاد شده به سبب زمین‌شدگی ناکافی    291

14.3    بازدید، آزمون و پایش سامانه‌ی ارتینگ    292

14.3.11    زمین‌شدگی در سامانه‌های نورافکن    294

14.4    راهکار‌هایی در شرایط زمین‌شدگی ناکافی    294

14.4.4    ترانسفورماتور ایزوله    295

14.4.5    ایزولاسیون مدار سیگنال    295

14.4.6    پریزهای مجهز به زمین ایزوله شده    295

 فصل 15        تجهیزات ایستگاه‌های برق‌رسانی و سوئیچگیرها    297

15.1    ایستگاه‌های برق‌رسانی    298

15.1.1    مقدمه    298

15.1.2    عایق‌ها (مقرّه‌ها)    298

15.1.3    هادی‌ها    298

15.1.4    سوئیچ قطع‌کننده هوایی (سکسیونر)    299

15.1.5    تجهیزات اتصال به زمین (زمین‌کننده)    301

15.1.6    حفاظ‌ها (اینکلوژرها)    301

15.1.7    تجهیزات متفرقه    301

15.2    مجموعه تجهیزات سوئیچگیر (کلید ابزار)    302

15.2.1    مقدمه    302

15.2.2    زمین‌شدگی    302

15.2.3    تعداد دفعات انجام عملیات نگهداری    303

15.2.4    محفظه (اینکلوژر)    304

15.2.5    امنیت    304

15.2.6    نشتی    304

15.2.7    رطوبت (نم)    305

15.2.8    گرمایش    305

15.2.9    تهویه    306

15.2.10    روشنایی و نگهداشت منضبط    306

15.2.11    سازه‌های عایقی    306

15.2.12    تنش عایقی    307

15.2.13    تخلیه هاله‌ای شکل (کرونا)    307

15.2.14    تراکینگ (رگه‌های خزشی)    308

15.2.15    آسیب حرارتی    309

15.2.16    خلاصه    309

15.3    قطع‌کننده‌های مدار    310

15.4    کلیدهای مدارشکن هوایی    310

15.4.1    مقدمه    310

15.4.2    سازه عایقی    311

15.4.3    کنتاکت‌ها (نقاط تماس)    311

15.4.4    قطع‌کننده‌های جرقه الکتریکی    313

15.4.5    مکانیزم عملکرد    315

15.4.6    دستگاه‌های جانبی (کمکی) کلید    316

15.5    کلیدهای مدارشکن خلأ    318

15.6    کلیدهای مدارشکن روغنی    319

15.6.1    مقدمه    319

15.6.2    سازه عایقی    319

15.6.3    کنتاکت‌ها    320

15.6.4    مجموعه خاموش‌کننده قوس الکتریکی    321

15.6.5    مکانیزم عملکرد    321

15.6.6    دستگاه‌های جانبی (کمکی)  کلید    321

15.7    سوئیچ‌های قطع‌کننده    321

15.8    ایستگاه‌های برق‌رسانی با تجهیزات عایق شده با گاز  (GIS)    322

15.8.1    مقدمه    322

15.8.2    گاز هگزا فلوریدگوگرد ( )    323

15.8.3    علـل تجزیۀ گاز     323

15.8.4    محصولات جانبی ناشی از تجزیه گاز     324

15.8.5    نگهداری و تعمیرات GIS و GIE    325

15.9    تجهیزات کمکی    327

15.9.1    فیوزها    327

15.9.2    برق‌گیر    327

15.9.3    خازن‌های اصلاح ضریب توان    328

15.9.4    باتری‌های ایستا (ثابت) و شارژرهای باتری    329

15.9.5    ترانسفورماتورهای اندازه‌گیری و ترانسفورماتورهای کمکی    335

15.9.6    آلارم‌ها (هشدارها) و نشانگر‌ها    336

15.9.7    رله‌های حفاظتی و دستگاه‌های اندازه‌گیری    336

15.9.8    اینترلاک‌ها (قفل‌های داخلی) و دستگاه‌های ایمنی    337

15.9.9    زمین‌شدگی (گراندینگ)    338

15.9.10    نشان‌گر‌های خطای زمین    338

15.9.11    ادوات حفاظت‌کننده‌ از شبکه (محافظ شبکه)    339

15.10    جداول گشتاور    342

 فصل 16        تجهیزات کنترل‌کننده موتور الکتریکی    345

16.1    مقدمه    346

6.2    اجزا و نگهداری از کنترل‌کننده‌های موتور    347

16.3    محفظه‌ها (اینکلوژرها)    348

16.3.1    مراقبت بیرونی    348

16.3.2    بازکردن محفظه‌ها    348

16.3.3    بازدید داخلی    348

16.3.4    محیط داخلی    349

16.3.5    تمیزکاری    349

16.4    باس بار، سیم‌کشی و اتصالات ترمینالی    349

16.4.1    مقدمه    349

16.4.2    شل بودن اتصالات    349

16.4.3    محیط‌های عملیاتی ویژه    350

16.4.4   ایزولاتورهای عایقی نگهدارنده شینه    350

16.4.5    سیم‌کشی قدرتی (توان) و کنترلی (فرمان)    350

16.5    سوئیچ‌های قطع‌کننده    350

16.5.2   ایمنی    351

16.5.3   بازدید و تمیزکاری    351

16.5.4   اتصالات شُل    356

16.5.5   عملکرد مکانیکی    357

16.6    کلید اتوماتیک با بدنة قالب‌ریزی شده    357

16.7    فیوزها    357

16.8    کنتاکتورها    357

16.8.1    مقدمه    357

16.8.2    کنتاکت‌ها و محفظه خاموش‌کننده جرقه    358

16.8.3    آهنرباهای سلنوئیدی جریان متناوب    360

16.9    رله‌های اضافه‌بار موتور- انواع حرارتی    361

16.9.1    مقدمه    361

16.9.2    سایر انواع    362

16.9.3    داده‌های موتور    362

16.9.4    بازدید و تعویض    362

16.10    سایر دستگاه‌های کنترل‌کننده و پایلوت    362

16.10.1    مقدمه    362

16.10.2    بازدید    362

16.11    اینترلاک‌ها    363

16.11.1    اینترلاک‌های الکتریکی    363

16.11.2    اینترلاک‌های مکانیکی    363

 فصل 17         کلیدهای اتوماتیکِ کمپکت MCCB / ICCB   365

17.1    مقدمه    366

17.2    ملاحظات کاربردی    366

17.3    شرایط جریان خطای اتصالی فاز به فاز     367

17.4    فرمان قطع (تریپ) بدلیل رخداد خطای اتصال به زمین    367

17.5    انواع کلید اتوماتیک با قاب عایقی/ با قاب قالب‌ریزی شده    367

17.6    کلیدهای اتوماتیک برای مقاصد ویژه    368

17.7    انواع نگهداری و تعمیرات (نت)    368

17.8    بازرسی و تمیزکاری    368

17.9    اتصالات شل‌شده    369

17.10    تمرین مکانیزم مکانیکی    369

7.11    آزمون الکتریکی    369

 فصل 18        فیوزها    371

18.1    فیوزهای با سطح ولتاژ 1000 ولت یا کمتر    372

18.1.1    نصب و از جا درآوردن فیوزها    372

18.1.2    بازدید    372

18.1.3    تمیزکاری و سرویس‌کاری    372

18.1.4    تعویض‌کردن    372

18.2    فیوزهای با ولتاژ نامی بیشتر از 1000 ولت   374

18.2.1    مقدمه    374

18.2.2    جازدن و درآوردن فیوزها    374

18.2.3    بازدید و تمیزکاری    374

 فصل 19        کابل‌های قدرت (کابل‌های انتقال توان‌)    377

19.1    مقدمه    378

19.2    بازدید چشمی و بازرسی مکانیکی    378

19.3    تأسیسات هوایی    379

19.4    نصب کابل ‌در داخل محفظه‌های لوله‌‌ای شکل مخصوص    379

19.5    آزمایش الکتریکی    380

19.6    ثبت و ضبط موارد مربوط به بازرسی و آزمون‌ها    380

 فصل 20        سینی کابل و گذرگاه شینه‌پوش (مجاری عبور شینه)    381

20.1    مقدمه    382

20.2    کابل    382

20.3   سینی کابل    382

20.4    گذرگاه شینه پوش (باس وی) ولتاژ کم (600 ولت)    383

20.4.1    عمومی    383

20.4.2    اتصالات الکتریکی قابل انفصال (مفصل‌های الکتریکی)    384

20.4.3    حفاظ    384

20.4.4    پلاگ (ارتباط‌دهنده)    385

20.4.5    گذرگاه سیم پوش (لوله‌ی)   و گذرگاه کابل پوش    385

20.4.6    عایق‌ها    385

20.4.7    گرمکن‌ها (هیتر) در گذرگاه شینه پوش فلزی    386

20.4.8    انجام آزمون    386

 فصل 21       ترانسفورماتورهای قدرت و توزیع    387

21.1    مقدمه    388

21.2    ترانسفورماتورهای روغنی (پرشده با مایع عایقی)    388

21.2.1    مقدمه    388

21.2.2    بازدیدهای منظم    390

21.2.3    قرائت‌ پارامترهای جریان و ولتاژ    390

21.2.4    قرائت‌های دما    391

21.2.5    نشانگر (اندیکاتور) سطح روغن و گیج‌های سنجش فشار/ خلأ    391

21.2.6    موارد متفرقه    392

21.2.7    بازدیدها و تعمیرات ویژه    392

21.2.8    نگهداری روغن و تجزیه و تحلیل آن    394

21.2.9    سایر آزمون‌ها    394

21.3    ترانسفورماتورهای رزینی (نوع خشک)    394

21.3.1    مقدمه    394

21.3.2    بازدیدهای منظم    395

21.3.3    قرائت‌های جریان و ولتاژ    395

21.3.4    قرائت‌های دما    395

21.3.5    بازدیدها و تعمیرات    395

 فصل 22        تجهیزات الکترونیکی    399

22.1    مقدمه    400

22.2    دلایل انجام نگهداری و تعمیرات (فلسفه نت)    400

22.3    اقدامات احتیاطی ویژه    400

22.4    عملیات نگهداری پیشگیرانه    401

22.4.1    بازدید    401

22.4.2    تمیزکاری    402

22.4.3    تنظیمات    403

22.4.4    انجام آزمون (تست)    403

22.4.5    انجام سرویس    403

 فصل 23        روشنایی    405

23.1    مقدمه    406

23.2    تمیزکاری    406

23.3    تعویض لامپ    407

23.4    ولتاژ    408

23.5    لامپ‌ها و بالاست‌ها    408

23.5.2    لامپ‌های فلورسنت    409

23.5.3    لامپ‌های تخلیه‌ گازی (HID)    409

23.5.4    لامپ‌های دیودی ساطع‌کننده نور  (LED)    410

23.6   دور انداختن    413

 فصل 24        دستگاه‌ها و تجهیزات سیم‌کشی    415

24.1    مقدمه    416

24.2    رابط اتصال‌دهنده (کانکتور) و پریز    417

24.3    پریزهای برق    419

24.4    آداپتورها (کانکتورهای تبدیلی)    419

24.5    کاربرد عمومی سوئیچ‌های ضربه‌ای    420

24.6    صفحات پوششی    420

24.7    جعبه‌ها    421

24.8    دستگاه‌های پین و اسلیو (نری و مادگی)    421

24.8.1    دو شاخه، رابط (کانکتورهای) سیمی و پریزهای صنعتی  (کار سنگین)    421

24.8.2    اتصال‌دهنده (کانکتور) و پریز    423

 فصل 25        تجهیزات دوّار     425

25.1    مقدمه    426

25.2    اقدامات احتیاطی از منظر ایمنی    426

25.3    سیم‌پیچ‌های استاتور و روتور    427

25.4    جاروبک‌ها، حلقه‌های کلکتور و کموتاتورها    428

25.4.1    جاروبک‌ها    428

25.4.2    حلقه‌های جمع‌کننده (کُلکتور) لغزان    429

25.4.3    کموتاتور    430

25.5    یاتاقان‌ها  و روان‌کاری    431

25.5.1    عمومی    431

25.5.2    یاتاقان‌های استوانه‌ای    431

25.5.3    یاتاقان‌های ساچمه‌ای (بلبرینگ‌ها) و یاتاقان‌های غلتکی    432

25.5.4    یاتاقان‌های تراست هیدرودینامیک    432

25.6    تمیزکاری و خشک‌کردن ساختارهای عایقی    432

25.6.1    عمومی    432

25.6.2    تمیزکاری    432

25.6.3    خشک‌کردن    433

25.7    تعمیرات اساسی (باز کردن کامل قطعات و دوباره‌ بستن قطعات)     434

25.8    ثبت‌ها (سوابق و بایگانی)    434

25.9    انجام آزمون    434

25.10    راندمان انرژی در موتورهای الکتریکی    434

 فصل 26         ارتعاش     435

26.1    مقدمه    436

26.2    لرزش ماشین (دستگاه)    436

26.2.4    محدوده ارتعاش فیلتر نشده    437

26.3    انواع ابزارهای سنجش دقیق    437

26.4    رزنانس (تشدید مکانیکی)    438

26.5    روش‌های بالانس‌کردن    438

26.6    راهنمای مونتاژ و نصب    439

26.6.1    نصب تجهیزات جانبی (کمکی)    439

26.6.2    همراستایی    439

26.7    داده‌های پایه (خط مبنا)    440

26.8    نویز    440

 فصل 27         تجهیزات الکتریکی در مکان‌های خطرناک (طبقه‌بندی)     441

27.1    انواع تجهیزات    442

27.2    نگهداری تجهیزات الکتریکی در مکان‌های خطرناک    442

 فصل 28         سامانه‌های منابع تغذیه بدون وقفه (UPS)      445

28.1    مقدمه    446

28.2    انواع سامانه‌های UPS    446

28.3    رویه‌های نگهداری سامانه UPS – مباحث عمومی    448

28.3.1    ابزارهای قطع‌کننده و کلیدهای کنارگذر    448

28.3.2    کلیدهای انتقالی    448

28.3.3    ادوات حفاظت از مدار    449

28.3.4    باتری‌ها و شارژرها    449

28.3.5    پشتیبانی UPS با ژنراتور آماده به کار    449

28.3.6    تهویه UPS    449

28.3.7    نگهداری سوابق UPS    450

28.3.8    نگهداری روتین (روزمره)    450

28.3.9    رکتیفایر و اینورتر (سامانه‌های استاتیکی)    451

28.3.10    موتور و ژنراتور (سامانه‌های گَردان)    452

28.3.11    تغییرات  انجام شده در سامانه UPS    452

28.4    آزمون UPS    452

28.4.1    مقدمه    452

28.4.2    آزمون مقدماتی    453

28.5    آزمون‌های سامانه    453

28.5.1    مقدمه    453

28.5.2    آزمون‌های ویژه    454

 فصل 29         تجهیزات و ابزارهای الکتریکی قابل حمل     457

29.1    مقدمه    458

29.2    آموزش کارکنان    458

29.3    نگهداری ابزارآلات    459

29.3.1    بازرسی ادواری نقاط مهم از منظر ساییدگی    459

29.3.2    تجمیع بیش از حد کثیفی (آلودگی)    459

29.3.3    روانکاری ناکافی یا نامناسب    460

29.4    مراقبت از سیم رابط برق و دو شاخه متصل به آن    460

29.5    سیم‌های رابط (سیار)    461

29.6    اورهال‌ عمده (تعمیرات اساسی)    462

29.7    انجام آزمون جریان الکتریکی نشتی    463

 فصل 30         نگهداری مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM)     465

30.1    عمومی    466

30.1.2    مفهوم نت مبتنی بر قابلیت اطمینان    466

30.2    مستندات بهره‌برداری و نگهداری  (O&M)    467

30.3    پشتیبانی فنی    468

*30.4    سنجش دسترس‌پذیری    468

 فصل 31         EPM از مرحله راه‌اندازی اولیه (آزمون پذیرش) تا مرحله نگهداری      469

31.1    مقدمه    470

31.2    هدف    470

31.3    الزامات    471

31.4    مراحل برنامه‌ریزی راه‌اندازی اولیه     471

31.5    تدارک آزمون‌های عملکردی  (FPTs)    472

31.6    پیاده‌سازی آزمون    475

31.7    هزینه‌های راه‌اندازی اولیه    476

 فصل 32         احیاي تجهیزات و بازیابی سامانه‌های الکتریکی پس از فاجعه (بحران)     477

32.1    مقدمه    478

32.2    دسته‌بندی‌های حادثه‌های فاجعه‌بار     478

 فصل 33         سامانه‌های فتوولتائیک[خورشیدی]     489

 33.1    مقدمه    490

 33.2    نگهداری سامانه فتوولتائیک    490

 33.3    علامت‌گذاری‌ها و برچسب‌زنی    492

 فصل 34         سامانه‌های شارژینگ خودروهای برقی     493

 34.1    مقدمه    494

 34.2    نگهداری ایستگاه‌های شارژ خودروی برقی    494

 فصل 35         سامانه‌های الکتریکی و تجهیزات مرتبط با نیروگاه بادی      497

 35.1    مقدمه    498

 35.2    برج‌ها و پایه‌ها (فونداسیون‌ها)    498

 35.3    سامانه‌های جهت‌دهی (یاو)    498 

 35.4    ژنراتورها     499

 35.5    سامانه‌های گام‌دهی  (Pitch)     499

 35.6    کنترل‌ها و ابزاردقیق (سنجش)     499

 35.7    سامانه نظارت بر کنترل و جمع‌آوری داده  (سامانه اسکادا)     499

 35.8    ترانسفورماتورها و مبدل‌ها     500

 35.9    مدارشکن‌ها     500

 35.10  سامانه‌های نگهداری کابل، کابل‌ها و پایانه‌ها     500 

 35.11    ایستگاه‌های جمع‌کننده توان  و سوئیچ‌گیر     500

 35.12    تجهیزات الکتریکی وابسته     500

 35.13    کیفیت توان    501

 پیوست A        موارد تشریحی     503

 پیوست B         نحوه آموزش      515

.B1    مقدمه    516

.B2    نقایص و معایب یادگیری از طریق سعی و خطا    516

.B3    فلسفه آموزش    517

.B4    روش آموزش چهارمرحله­ای    518

.B4.1    گام اول: آماده‌سازی    518

.B4.2    گام دوم: ارائه    520

.B4.3    گام سوم کاربرد (عملکرد را امتحان کنید)    522

.B4.4    گام چهارم – مشاهده (پیگیری و آزمون عملکرد)    490

.B5    خلاصه فرآیند آموزش    526

 پیوست C              531

 پیوست D               533

 پیوست E         پیشنهاداتی برای گنجاندن مواردی در چک‌لیست بازدید میدانی   535

.E1    عمومی    536

.E1.1    سیم‌های انعطاف‌پذیر (معمول برای لوازم خانگی)    536

.E1.2    دو شاخه‌ها و اتصال‌دهنده (کانکتورها)    536

.E1.3  سیم‌های رابط  (یا سیم‌های سیّار)    536

.E1.4    تپ‌های چندتایی جریان (سه راهه­ها/ چند راهه­ها)    537

.E1.5    لوازم خانگی    537

.E1.6    لوازم گرمایشی    537

.E1.7    هیترهای آب داغ    537

.E1.8    تجهیزات اداری    537

.E1.9    خروجی‌های پریز برق    537

.E1.10    تجهیزات قابل حمل (ابزارها، لامپ‌های سیّار و سیم‌های رابط)    538

.E1.11    سازه‌های روشنایی    538

.E1.12    زمین­شدگی تجهیزات    538

.E1.13    ایستگاه­هایی با محوطه نصب ترانسفورماتور    539

.E1.14    سرویس­ها    539

.E1.15    اتاق‌های کلیدزنی و مرکز کنترل موتور    539

.E1.16    تجهیزات الکتریکی کنترلی گروه­بندی شده (نصب شده بر روی دیوار)    540

.E1.17    محفظه ادوات الکتریکی (تجهیزات کنترل موتور، جعبه‌ تقسیم‌های برق، کلیدها و غیره)    540

.E1.18    تجهیزات در محل‌های خطرناک (طبقه­بندی شده)    540

.E1.19    تجهیزات اضطراری    540

 پیوست F           نمادها (سمبل‌ها)   543

 پیوست G           نمودارها (دیاگرام‌ها)   547

 پیوست H           فُرم‌ها   551

 پیوست I           پیکربندی‌های NEMA    611

 پیوست J           ماتریس تماس تلفنی اولیه   615

1J.    ماتریس (جدول) تماس تلفنی اولیه    616

 پیوست K           رهنمود‌هایی برای عملیات نت بلند مدت   619

.K1   مقدمه    620

.K2    تجهیزات ولتاژ متوسط    620

.K3    تجهیزات ولتاژ متوسط و ولتاژ کم    621

.K4    تجهیزات ولتاژ کم    621

 پیوست L           فواصل زمانی عملیات نگهداری و تعمیرات    685

L.1    مقدمه    686

 پیوست M           پیکربندی‌های NEMA    693

.M1    مقدمه    694

.M2    تجهیزات    695

.M3    گذرگاه شینه پوش (باس‌وِی) و اتصالات مربوطه    696

.M4    موتورها و ژنراتورها    697

.M5    ترانسفورماتورها    699

.M5.4     ترانسفورماتورهای پرشده با روغن (مایع عایقی)    700

.M5.5    گاز تحت فشار    700

.M6    کابل‌ها     700

.M7    انبارکردن باتری‌ها    701

 پیوست N           نگهداری بر اساس اصول پایایی (RCM)   703

.N1    تعاریف    704

.N1.1    قابلیت دسترسی (دسترسی­پذیری)    704

.N1.2     نگهداری بر اساس اصول پایایی    705

.N1.3    قابلیت اطمینان    707

.N1.4    نت قابلیت اعتماد محور (نگهداری مبتنی بر اصول پایایی) (RCM)    707

.N2    منافع RCM    707

.N2.1    کاهش هزینه‌ها    707

.N2.2    افزایش قابلیت دسترسی‌پذیری    707

.N3    رابطۀ RCM با سایر رشته­ها    708

.N3.1    قابلیت اطمینان (پایایی/ قابلیت اعتماد)    708

.N4    داده‌های پُشتیبان    709

.N5    داده‌های قابلیت اطمینان، دسترسی­پذیری ذاتی و عملکردی    710

.N6    رویه FMECA به عنوان بخشی از یک برنامه RCM    718

.N6.6    مثال FMECA    721

 پیوست O           راندمان انرژی موتورهای الکتریکی  725

.O1    مقدمه    726

.O2    راندمان موتورهای برقی (الکتریکی)    726

.O3    صرفه‌جویی در هزینه با افزایش بازدهی    728

.O4    واژه‌شناسی فنی برای موتور پر بازده (کم مصرف)    728

.O5   مثال راندمان الکتروموتور    729

.O6    تلفات موتور الکتریکی    730

.O7    مثال صرفه‌جویی هزینه با افزایش بازدهی    730

 پیوست P           شناسایی ناوگان ترانسفورماتوری بر اساس کلاس خنک‌کاری   733

.P1    مقدمه    734

.P1.1    حروف شناسایی    734

.P2    ترانسفورماتور با ظرفیت­های توانی چندگانه    735

.P3    تخصیص کلاس خنک‌کاری    736

 پیوست Q           سوابق موردی [درس‌آموخته‌هایی از حوادث پیش‌آمده]    737

.Q1    آلودگی‌ روغن و خرابی ترانسفورماتور    738

.Q2   فقدان برنامه تمیزکاری و آسیب‌دیدگی سوئیچگیر    738

.Q3    معیوب نگهداشتن سیم رابط و رخداد آتش‌سوزی    739

.Q4    انسداد کانال‌های خنک‌کاری و خرابی الکتروموتور    739

.Q5   آزمون و نگهداری از سامانه حفاظتی برای داشتن کفایت عملکرد    739

.Q6    حریق تابلوی برق در بیمارستان    740

.Q7   نتایج کوتاهی در انجام آزمون پذیرش در سامانه‌های حیاتی (بحرانی)    742

.Q8    معیوب شدن کمپرسور سامانه سرماساز به دلیل‌ نگهداری نامناسب    744

.Q9    انفجار در اتاق استقرار تابلوهای الکتریکی    745

.Q10    بازدید مادون قرمز و ممانعت از خرابی بالقوه و خروج از مدار ترانسفورماتور20 مگاولت آمپر    746

.Q11     خرابی ترانسفورماتور بیمارستان    746

.Q12    خطای اتصالی بدلیل شل بودن اتصالات سامانه درایو ساختمان اداری    747

.Q13   خرابی واحد (MCC) بیمارستان و خاموشی سامانه تهویه مطبوع    748

 پیوست R           منابع و مراجع‌    751