کتاب نوایی، اثر پیام محبی، ناشر دانش بنیاد

پیشگفتار

     کتابی که در دست دارید مجموعه ای است از نت­های آموزشی سنتور با به کارگیری از تمرین­های مقدماتی، ترانه‌های محلی و تصنیف­هایی از موسیقی اصیل ایرانی. این مجموعه هم زمان با کتاب "دستور سنتور استاد فرامرز پایور" فرا گرفته می­شود و قواعد نت نویسی و اجرا منطبق با این مرجع بسیار ارزشمند است.

     در ابتدا، تمرین­های مقدماتی برای شناخت بیشتر نت­ها روی سنتور آمده است. همانطور که می­دانید سنتور دارای 9 خرک است، البته سنتورهای با تعداد خرک بیشتر هم وجود دارد که موضوع بحث این کتاب نیست. خرک­ها در سنتور از پایین به بالا شمرده شده و از نت می شروع می­شود. با توجه به تعداد 7 نت در موسیقی، در 2 خرک بالای سنتور نت­های می و فا دوباره تکرار می­شوند. محل نت‌ها روی خطوط حامل برای نت­های می و فا در خرک هشتم و نهم زرد با نت­های می و فا در خرک اول و دوم سفید مشترک است. همچنین نت‌های می و فا در خرک هشتم و نهم سفید محل مشترکی روی خطوط حامل با نت‌های می و فا در خرک اول و دوم پشت خرک دارند. این اشتراک محل نت­ها در خرک‌های ذکر شده روی خطوط حامل گاهی پیچیدگی برای نوازندگان مبتدی ایجاد می­کند که جهت رفع آن تمرین­های مخصوصی برای نت‌های می و فا و علامت‌های مربوط به آن ها در نظر گرفته شده تا به راحتی محل اجرای آنها روی سنتور قابل تشخیص باشد.

     از ترانه‌های محلی زیبا و بخش­هایی از تصنیف­های دلنشین موسیقی اصیل ایرانی جهت یادگیری نکات آموزشی در این مجموعه استفاده شده است. قطعات در این کتاب از حالت نسبتاً ساده شروع شده و به تدریج با به کارگیری نت‌های زینت از قبیل تکیه، سر مضراب، دراب و ریز پیشرفته‌تر می­شوند. شمارش مربوط به هر قطعه در کنار مترونوم آنها مشخص شده است و باید توجه داشت که تمرین ها حتما در مرحله اول با شمارش و در محله بعد لزوماً با مترونوم انجام شوند. پایه پیشنهادی که در بالای قطعات آمده است به دلخواه قبل از شروع آهنگ نواخته شده و بر اساس خلاقیت نوازنده قابل تغییر، تنظیم و نوآوری می­باشد.

     در نوازندگی سنتور، کشش­های "چنگ نقطه­دار، سیاه، سیاه نقطه­دار، سفید، سفید نقطه­دار و گرد" به صورت ریز هم نواخته می­شوند. نت قطعات در این کتاب به گونه­ ای تنظیم شده است که این کشش­ها هم به حالت مضراب تک و هم به حالت مضراب­های ریز قابل اجرا هستند. لازم به ذکر است در صورت اجرای ریز، اگر علامت دست چپ روی این کشش­ها بود نادیده گرفته می­شود. همچنین نوازنده می­تواند با خلاقیت خود از انواع نت­های زینت و تغییرات صحیح جهت زیباتر شدن اجرای قطعات بهره بگیرد.

     نام آهنگسازان، شاعران و خوانندگان آثار تا حد امکان بالای قطعات نوشته شده است و بدین وسیله از تمامی این بزرگواران تقدیر به عمل می­آید. در پایان از زحمات همیشگی استاد عزیزم جناب آقای حسین همت آبادی قدردانی می­نمایم.

امید است این مجموعه در ایجاد علاقه، کسب مهارت نوازندگی سنتور و شناخت مقدماتی مفاهیم موسیقی نقش مفیدی را ایفا کند.

                  پیام محبی -بهار 1402