کتاب هوش سازمانی، اثر دکتر معصومه عرفانی، ناشر دانش بنیاد

پیشگفتار

امروزه سازمان‌ها با شرایط دائما متغیر در محیط‌های اقتصادی، فناوری، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ... مواجه هستند. واکنش موفقیت‌آمیز و پویای سازمان‌ها بستگی به توانایی آنها در ارائه اطلاعات مرتبط و یافتن به موقع راه حل مناسب برای مشکلات مواجه شده با آنها دارد. با توجه به این امر، توجه نظریه‌پردازان سازمانی بر طراحی توانایی‌های فکری سازمان و از جهتی بر یکپارچگی فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی متمرکز است که نتیجه این روند مفهوم جدیدی در تئوری سازمانی است که از آن به‌عنوان هوش سازمانی نام برده می‌شود. در متون علمی مفاهیم مختلفی از هوش سازمانی مطرح گردیده است، اما همه آنها در یک موضوع مشترک بوده و آن توانایی ذهنی سازمان برای حل مشکلات خود و سازگاری با محیط است. نظر به نقش و اهمیت هوش سازمانی، اینجانب برای اولین بار، با توجه به خلاء موجود و عدم وجود کتاب فارسی در این زمینه، در سال 1389 کتابی با این عنوان را به رشته تحریر درآوردم که در آن از منابع جدید و معتبر استفاده شد. اما درآن زمان به‌واسطه انتشار محدود به‌طور مناسب در اختیار علاقمندان و پژوهشگران قرار نگرفت. لذا این موضوع اینجانب را بر آن داشت تا کتاب حاضر را با افزودن مطالبی بر محتوای قبلی و بازنویسی مجددا به رشته تحریر در آورم. کتاب حاضر ماحصل مطالعات جامع مولف در این زمینه می‌باشد که دربرگیرنده تقریبا آخرین مطالعات مورد نیاز در این زمینه است، لذا مطالعه آن به خطمشی گذاران، مدیران، علاقه‌مندان و دانشجویان رشته مدیریت پیشنهاد می‌گردد.

فهرست مطالب

فصل 1        

 تاریخچه و مفهوم هوش سازمانی               1

مقدمه                                     2

تاریخچه هوش سازمانی                4

نظریه‌های هوش                         11

تعریف هوش سازمانی                 16

اهمیت هوش سازمانی                  21

ابعاد هوش سازمانی                    24

هوش مصنوعی                        28

هوش کسب و کار                     31

فصل 2   

      مدل‌ها و نظریه‌های هوش سازمانی                           33

نظریه هوش سازمانی ماتسودا                           34

نظریه هوش سازمانی ماری آن گلاین                  37

مدل‌ هوش سازمانی ویلیام هلال                          42

سازمان هوشمند استون هاوس و پمبرتون              45

مدل هوش سازمانی لیبوویتز                             49

مدل هوش سازمانی دیوید و جیمزماتسون              54

مدل هوش سازمانی بیورن کرون کویست              59

دیدگاه دیوید پرکینز                                        63

هوش سازمانی از دیدگاه مک مستر                      64

مدل سایبرنتیکی هوش سازمانی                          64

چارچوب هوش سازمانی استاسکویست و ستین        67

مدل هوش سازمانی آلبرشت                              70

چارچوب سرمایه‌های فکری سازمانی                   78

چارچوب عوامل مؤثر بر یادگیری سازمانی           80

تجزیه‌ و تحلیل تعاریف و مدل‌های هوش سازمانی    86

برخی از پیامدهای هوش سازمانی                       94

فصل 3

        عوامل و موانع ایجاد هوش سازمانی                         99

عوامل ایجاد هوش سازمانی                              100

نقش رهبران در افزایش هوش سازمانی                 101

گام‌های اساسی استفاده درست از هوش سازمانی       102

ویژگی‌های هوش سازمانی                                 103 

هوش سازمانی به منزله یک فرآیند                        106

موانع ایجاد هوش سازمانی                                111

ارتقاء هوش سازمانی در دانشگاه‌ها                      111

منابع فارسی و انگلیسی                                    119