کتاب تله متری و اسکادا اثر حجت خزائی ناشر دانش بنیاد

چکیده

     روش کار به این ترتیب است که اطلاعات با پایانه‌های راه دور، جمع‌آوری می‌شود و از طریق خطوط داده‌ها به کامپیوتر مرکزی برای پردازش و انجام عملیات لازم فرستاده می‌شوند و پس از پردازش‌ها و تصمیم‌گیری، کامپیوتر مرکزی با خطوط داده‌ها، فرمان‌ها را به پایانه‌های راه دور ابلاغ می‌کند و آن‌ها سیستم‌ها را مطابق فرمانِ رسیده تنظیم می‌کنند. ارتباط بین پایانه‌ها و کامپیوتر مرکزی می‌تواند از راه‌های مختلف مانند تلفن شهری، فیبر نوری، ارتباط رادیویی و بخصوص سیستمی باشد که به منظور اجرای سیستم اتوماسیون شبکه توزیع نیروی برق طراحی و ساخته شده است.

مقدمه

    امروزه با پیدار شدن ریزپردازه‌ها و پیشرفت فناوری حالت جامد در عرصۀ علم و تکنولوژی- که بی‌شک می‌توان آن را بزرگترین پدیده در علوم الکترونیک دانست- چهرۀ محیط‌های صنعتی به کلی دگرگون شده است.

    این تألیف در راستای پروژه بزرگِ نوسازی سیستم تله‌متری، مخابرات و سیستم اسکادای شبکه برق ایران گردآوری شده است و امید است، به‌عنوان مرجعی برای آشنایی و نحوۀ کارکرد این سیستم، برای علاقه‌مندان و کاربران صنعت برق ایران مفید واقع شود.

    جهت درک بیشتر مطالب این تألیف نیاز است خوانندگان با سیستم‌های تله‌متری، مخابرات، نقشه‌های تک‌خطی پست‌های برق، سیستم‌های اسکادا و مدیریت انرژی آشنایی اولیه داشته باشند.

     ارتباط تنگاتنگ بین علوم الکترونیک و کامپیوتر و نیاز روزافزون صنایع مختلف منجر به طراحی و ساخت سخت‌افزارهایی شد که عملکرد آن‌ها متأثر از یک برنامه نرم‌افزاری است که با تغییر در برنامۀ نرم‌افزار با حداقل نیاز به تغییرات سخت‌افزاری امکان پروژه‌های کاربردی در زمینه‌های متنوع صنعتی فراهم گردیده است .با فراگیر شدن کاربردRTU ها در کنترل و مانیتورینگ پست‌های سراسر کشور شرکت‌های مختلفی به تولید این تجهیزات روی آوردند. شرکت ABB از جمله پشتیبانRTU و تجهیزاتِ جانبی آن است. این شرکت مدل‌های مختلفی ازRTUها تولید نموده است که پاسخگوی کنترل پروژه‌های کوچک تا پیچیده‌ترین و بزرگترین فرایندهای کنترل تله‌متری و اسکادا می‌باشد. در بین RTUهای ساخت ABB سری 560 جایگاه ویژه‌ای دارد. تعداد بالای ورودی/خروجی میزان بالای حافظه و پشتیبانی تقریبا تمام پروتکل‌های ارتباطی توجه و نگاه‌ها را به این RTU جلب نموده است. به طوری که کاربرد این RTUها به سرعت در حال توسعه است، به این ترتیب فراگیری نحوۀ کار و برنامه‌نویسی این دسته از RTUها به کارشناس‌ها و تکنسین‌های مرتبط توصیه می‌شود.

ABB RTU نوع 560 یکی از پیشرفته‌ترین RTUهای شرکت ABB می‌باشد که در حال حاضر بیش از 10000 نوع از این  RTUدر سراسر جهان توزیع، نصب و راه‌اندازی شده‌اند. برخی از قابلیت‌های این RTU عبارت‌اند از:

1. معماری سیستم به‌صورت مدولار
2. تعداد زیاد ورودی/خروجی   I/O
3. ساپورت کامل تمام پروتکل‌ها شامل:

INDACTIC, HITACHI, IEC, MOD BUS,DNP3,…

4. استفاده از HMI
5. سازگار با PLC(programmable logic control) با استفاده از نرم‌افزار ساخت شرکت KW آلمان به نام Multiprog
6. ذخیره‌سازی و آرشیو و بایگانی داده‌ها
7. امکان استفاده ازprinter  داخلی (local)
8. قابل استفاده و مصرف برای کاربرد‌‌های مختلف

نوشتۀ حاضر بررسی کامل سخت‌افزار و نرم‌افزار ارتباط با RTU 560 می‌باشد که در پست‌های نیروگاه‌های ایران نصب و راه‌اندازی شده‌اند.

فهرست مطالب

 فصل 1    کليات موضوع    1

1.‏1   بخش‌های اصلی اسکادا     2

1.‏2   سابرک    2

1.3   منبع تغذیه     4

1.‏4   CPU    6

1.‏5    کارت ورودی آنالوگ     8

1.‏6   کارت ورودی دیجیتال     12

1.‏7   کارت خروجی دیجیتال     14

1.‏8   مودم     16

1.‏9   کابینت     17

 فصل 2    مرور ادبیات پژوهش    19

2.‏1   نرم‌افزار     20

2.‏2   وظایف هر لایه     26

2.‏3   شبکۀ کنترل‌کنندۀ محلی     29

2.‏4   وظایف هر لایه     29

فصل 3    اتوماسیون و وظایف هر لایه    31

3.‏1   لایه‌ها     32

 فصل 4     نرم‌افزار    35

مراحل آماده‌سازي فايلRTU      36

 فصل 5    بحث و نتیجه‌گیری    93

5.1    مقدمه     94

5.‏2    تحلیل نتایج و نتیجه‌گیری     94

5.‏3    پیشنهادات     95

فهرست مراجع   97