افزایش مشارکت مردم مهمترین بحث میراث فرهنگی است
۳۱ فروردین ۱۴۰۳ ۱۲:۵۷:۰۷ ب.ظ
به مناسبت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی؛
افزایش مشارکت مردم مهمترین بحث میراث فرهنگی است/ کتاب‌هایی برای شناخت بناها و محوطه‌های تاریخی
به مناسبت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی، یکی از اصولی‌ترین بحث‌ها در حوزه میراث فرهنگی، افزایش مشارکت عمومی در حفظ و حراست از آثار تاریخی است. در سال‌های اخیر، اهمیت این موضوع بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و به دلایل گوناگونی، از جمله ارتقای آگاهی جامعه از ارزش‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا، کتاب‌هایی که به شناخت بناها و محوطه‌های تاریخی می‌پردازند، نقش مهمی در آگاهی عمومی و ارتقای فرهنگ حفاظت از میراث دارند.
سرزمین ایران به دلیل تاریخی کهن و غنی، از آثار تاریخی و بناهای با ارزشی برخوردار است که نشانگر فرهنگ و تمدن بی‌نظیر این سرزمین است. امروزه، مسائلی همچون عملیات مرمت، حفظ و نگهداری این آثار تاریخی از اهمیت بیشتری برخوردار شده‌اند. با این حال، بی‌توجهی به ارزش‌های هنری، معماری و باستان‌شناسی در عملیات مرمتی، موجب کاهش ارزش و زیبایی این آثار می‌شود.
روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی، که توسط یونسکو اعلام شده است، فرصتی است برای بالا بردن آگاهی جامعه در مورد اهمیت و نیازمندی‌های حفاظت از این آثار با ارزش. ایکوموس، به عنوان سازمانی بین‌المللی، هر ساله موضوعاتی را در این رابطه اعلام می‌کند تا افراد و مسئولان این حوزه، با برگزاری فعالیت‌های مختلف، بتوانند آگاهی عمومی را بالا ببرند و به حفاظت از میراث فرهنگی توجه بیشتری از جانب جامعه و دولت‌ها جلب کنند.
اهمیت کتاب‌هایی که به شناخت بناها و محوطه‌های تاریخی می‌پردازند، از جهات مختلف قابل توجیه است. این کتاب‌ها، نه تنها به مخاطبان اطلاعات تاریخی و معماری ارائه می‌دهند، بلکه نقش مهمی در ترویج فرهنگ حفاظت از میراث دارند. از آنجا که بسیاری از مسائل مرتبط با حفاظت از آثار تاریخی به عنوان مسئله عمومی مطرح می‌شوند، کتاب‌هایی که به این موضوع می‌پردازند، می‌توانند نقش مهمی در افزایش آگاهی جامعه و مسئولان داشته باشند.
به طور خلاصه، روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی فرصتی است برای توجه به ارزش‌ها و زیبایی‌های میراث فرهنگی و تاریخی جهان. افزایش مشارکت عمومی و ترویج فرهنگ حفاظت از این آثار، امری اساسی و بسیار حیاتی است که نیازمند تلاش و همکاری همه اقشار جامعه است.
هدف‌گذاری ما عامدانه، خانه‌های تاریخی بود
در راستای جهش تولید با مشارکت عموم مردم، فاطمه داوری، مدیرکل حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی وزارت میراث فرهنگی، به طرحی با عنوان "دولتی‌سازی حفاظت از میراث فرهنگی" اشاره می‌کند که تفکیکی بین رابطه مردم با حفاظت فراهم می‌آورد. این طرح باعث آغاز گفت‌وگوهایی درباره اقتصاد میراث فرهنگی و تأثیر آن بر تولید ناخالص ملی و توانمندسازی مردم در حفاظت از بافت‌ها و بناهای تاریخی شده است.
به این افزوده شده که یک دستورالعمل برای محافظت و مرمت آثار تاریخی و مدیریت بهره‌برداری با مشارکت بخش خصوصی در حال تدوین است. این دستورالعمل با همکاری بخش‌های دانشگاهی تهیه شده و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عهده اجرای آن است.
در سال گذشته، ۳۵ پروژه مشارکتی در حفاظت از میراث فرهنگی با مشارکت مردم انجام شد. هدف این پروژه‌ها، حفظ و رعایت اصل سکونت در خانه‌های تاریخی بوده است. در این زمینه، بافت‌های تاریخی در شهرهایی همچون ماسوله، همدان و شیراز مورد توجه قرار گرفته‌اند.
داوری بیان می‌کند که مشارکت مردم از مهمترین بحث‌های حفاظت از میراث فرهنگی است و با هماهنگی و همکاری بین مردم و نهادهای مربوطه، بهبود قابل توجهی در شرایط پیش‌رو قابل انتظار است.
کتاب‌های "باغ‌های تاریخی شیراز" و "مساجد تاریخی شیراز"، هر دو توسط کوروش کمالی‌سروستانی نوشته شده‌اند و توسط انتشارات سازمان میراث فرهنگی استان فارس منتشر شده‌اند. این منابع مفید به شناخت دقیق بخشی از میراث فرهنگی شهر شیراز کمک می‌کنند.
کتاب "میراث طبیعی ایران" نوشته منصور کیانی و سام خسروی، ارزش طبیعت ایران را در پنج فصل مختلف معرفی و بررسی می‌کند. این کتاب به‌ویژه به تالاب‌ها تأکید دارد که بخشی اساسی از میراث طبیعی هر سرزمین هستند و تغییراتی در آن‌ها می‌تواند به تغییرات جدی در اکوسیستم منطقه منجر شود.
همچنین کتاب‌های "راهنمای تالاب‌های ایران" نوشته مسعود باقرزاده و مهبد روحانی و "تالاب هامون، حیات سیستان" نوشته غلامرضا نوری، طیبه اربابی و سهیلا نوری، اطلاعات مهمی را درباره تالاب‌ها به ما ارائه می‌دهند.
کتاب "سیری در مسایل حقوقی میراث فرهنگی و گردشگری" نوشته فرهاد خوانساری، فخرالدین صابری و عباسعلی زرین قلم، به تشریح مقررات و قوانین میراث فرهنگی می‌پردازد و استفتاء و پاسخ‌های مراجع و علما را نیز شامل می‌شود.
کتاب "مجموعه قوانین، مقررات، آیین‌نامه‌ها، بخش‌نامه‌ها و معاهدات میراث فرهنگی کشور" نوشته یونس صمدی زندی، به شرح و توضیح مقررات و قوانین میراث فرهنگی می‌پردازد و به عنوان یک مرجع کارآمد برای مدیران و دست‌اندرکاران میراث شناخته می‌شود.
کتاب "میراث فرهنگی در حقوق: حقوق داخلی" نوشته هوشنگ انصاری و یونس صمدی، به تحلیل سابقه تاریخی توجه به میراث فرهنگی در قوانین داخلی و بین‌المللی می‌پردازد.
همچنین کتاب "جرایم علیه میراث فرهنگی (مطالعه تطبیقی)" نوشته کیوان غنی کله‌لو، به بررسی قوانین و مقررات میراث فرهنگی می‌پردازد.
جهت اطلاع از اخبار و کتاب ها و خریدکتاب با ما همراه باشید.
